Chủ tịch NHTW châu Âu Mario Draghi vừa “nạp thêm đạn” vào chương trình kích thích kinh tế bằng cách thử giới hạn mới của lãi suấtvà tăng thêm hơn 30% quy mô chương trình mua trái phiếu. Đồng euro giảm giá và chứng khoán châu Âu tăng mạnh sau thông tin này.

Sau cuộc họp diễn ra tại Frankfurt, tối nay (10/3) ECB vừa thông báo hạ thêm 10 điểm cơ bản đối với lãi suất trả cho lượng tiền mặt mà các ngân hàng thương mại gửi qua đêm tại NHTW, xuống còn -0,4% đồng thời hạ lãi suất cơ bản xuống còn 0%.

Lượng trái phiếu mua vào hàng tháng được tăng từ 60 tỷ euro lên 80 tỷ euro (tương đương 87 tỷ USD).

Đồng euro giảm 1,3%, xuống còn 1,0856 USD đổi 1 euro. Chỉ số Stoxx Europe 600 tăng hơn 2%.

Trong vài giờ nữa Chủ tịch Mario Draghi sẽ có cuộc họp báo giải thích cặn kẽ hơn về quyết định vừa qua. Giờ đây thị trường chuyển sang quan tâm đến những nhận định của ông Draghi về biện pháp kích thích mới và những tác động lên các ngân hàng châu Âu. Chính sách lãi suất âm vốn bị chỉ trích nặng nề vì như vậy các ngân hàng khó có thể thu được lợi nhuận.

Để vực dậy đà đi xuống của nền kinh tế, Trung Quốc đang tìm cách bơm tiền cho các doanh nghiệp nhà nước làm ăn thua lỗ. Điều này có nguy cơ làm bong bóng tín dụng của Trung Quốc nổ tung và gây ra những hệ lụy khôn lường cho kinh tế toàn cầu.

Trong kỳ họp Quốc hội vừa qua, lãnh đạo Trung Quốc đã thảo luận các mục tiêu kinh tế cho năm 2016 của nước này. Song, thay vì đề ra lộ trình thực hiện các cải cách khó khăn nhưng cần thiết, trọng tâm của kỳ họp lại là ngăn chặn sự giảm tốc của nền kinh tế.

Giải pháp mà Trung Quốc sẽ thực hiện là bơm tín dụng cho các công ty nhà nước đang chìm trong nợ nần và nới lỏng chính sách tiền tệ, những chính sách đã được áp dụng trước đây.

Nói cách khác, bánh xe của cỗ máy nợ Trung Quốc sẽ tiếp tục quay khi nước này tìm cách ngăn chặn sự giảm tốc kinh tế hiện nay.

Chính phủ Trung Quốc đã đặt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 6,5-7% trong năm 2016. Năm ngoái, GDP của nước này chỉ tăng trưởng 6,9%, mức thấp nhất trong 25 năm qua. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng, chính phủ sẽ phải nới lỏng tín dụng và tiền tệ như đã làm trong quá khứ. Nhưng điều này sẽ đi kèm với những vấn đề mà đã được chỉ ra trong nhiều năm qua - hiệu suất đầu tư thấp và thâm hụt ngân sách phình to.

Điều này cho thấy Trung Quốc chưa thực sự muốn cải cách. Những thứ Trung Quốc đang làm hiện nay chỉ là giải pháp ngắn hạn và điều thế giới muốn thấy là tái cấu trúc trong dài hạn. Những cải cách này sẽ giúp chuyển đổi nền kinh tế dựa vào đầu tư sang tiêu dùng của Trung Quốc. Để xúc tiến quá trình tái cân bằng trên, Trung Quốc phải tái cấu trúc các ngành công nghiệp đang thua lỗ và kém hiệu quả. Nhưng tất cả mới chỉ dừng ở mức thảo luận.

“Chính phủ Trung Quốc đã cam kết cải cách doanh nghiệp nhà nước(SOE), dỡ bỏ các rào cản vay vốn cho doanh nghiệp tư nhân và cải cách tài khóa. Đây không phải là những giải pháp mới và đóng vai trò sống còn trong việc đưa Trung Quốc tăng trưởng bền vững trở lại. Vấn đề là Bắc Kinh có thực sự muốn thực hiện những kế hoạch này hay không,” Credit Suisse nhận định.

Bơm thêm tín dụng vào hệ thống sẽ không giúp thúc đẩy tăng trưởng như Trung Quốc nghĩ. Trên thực tế, cần khoản tín dụng lên đến 5 nghìn tỷ USD để đưa nước này trở lại tăng trưởng như trước. Ngay cả thế, biện pháp này cũng chưa chắc đã có hiệu quả.

Không chỉ giá trị tín dụng mà mục đích sử dụng tín dụng cũng cần được cân nhắc hợp lý. Trung Quốc cần ngừng việc dùng tín dụng mới để trả nợ và trợ cấp cho các SOE làm ăn thua lỗ. Nhưng điều này đang không cho thấy dấu hiệu thuyên giảm.

Trong khi đó, các dấu hiệu suy yếu của nền kinh tế sẽ tiếp tục đẩy giá đồng nhân dân tệ xuống và châm ngòi cho làn sóng tháo chạy vốn. Dòng tiền chạy khỏi Trung Quốc chính là minh chứng cho sự sụt giảm niềm tin của nhà đầu tư về nền kinh tế và là tác nhân gây ra hỗn loạn trên thị trường trong tháng một năm nay.

“Một giải pháp bền vững cho vấn đề dòng vốn tháo chạy là khôi phục niềm tin của nhà đầu tư vào triển vọng tăng trưởng ngắn hạn và trung hạn của Trung Quốc. Đó không phải là nhiệm vụ dễ dàng”, Tom Orlik, kinh tế gia của Bloomberg cho biết.

Thúc đẩy tăng trưởng thông qua mở rộng tín dụng và nới lỏng tiền tệ sẽ gây ra những hậu quả khôn lường. Bơm tiền để xử lý nợ xấu có tác dụng trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài điều này chỉ làm cho bong bóng tín dụng của Trung Quốc phình to hơn mà thôi.

Tối nay theo giờ Việt Nam, NHTW châu Âu (ECB) được cho là sẽ tiếp tục đẩy lãi suất ngày càng xa hơn con số 0. Hồi tháng 1, NHTW Nhật Bản đã gây bất ngờ khi áp dụng chính sách lãi âm. Theo số liệu thống kê, tính từ tháng 3/2008, các ngân hàng trung ương đã phải cắt giảm lãi suất đến 637 lần.

Chính sách lãi âm được áp dụng với mục tiêu khuyến khích các ngân hàng từ bỏ việc tích trữ tiền mặt và thay vào đó bơm tiền vào nền kinh tế thực để khuyến khích tăng trưởng. Lãi âm cũng hối thúc người tiêu dùng và doanh nghiệp tăng trả nợ. Tuy nhiên, chính sách này đang tạo nên những điều bất thường trên thị trường và rõ ràng là nhà đầu tư sẽ gặp nhiều khó khăn hơn trong công cuộc tìm kiếm lợi suất.

CNBC đã phỏng vấn các chuyên gia phân tích và nhà đầu tư để trả lời cho câu hỏi làm thế nào để thích ứng với việc các NHTW chuyển từ chính sách lãi suất gần 0 sang lãi suất âm.

Chứng khoán

Với quá ít lựa chọn, chứng khoán vẫn được coi là một tài sản đầu tư cơ bản có thể thay thế cho những tài sản khác đang mang đến mức lợi suất âm, theo chuyên gia Francesco Curto đến từ Deutsche Bank. Tuy nhiên, chuyên gia này cũng cảnh báo rằng nếu tính đến rủi ro thì mức lợi suất cũng không phải là cao.

Trong khi đó Ewen Cameron Watt, lãnh đạo cao cấp của BlackRock Investment Institute, chia sẻ ông nhìn thấy “một vài giá trị” ở các công ty tiêu dùng châu Âu.

Vàng

Những người bi quan về vàng thường phàn nàn rằng kim loại quý này không mang lại lợi suất hay thu nhập, tuy nhiên trong thế giới lãi suất âm, vàng lại trở nên hấp dẫn.

“Vàng là một tài sản thú vị. Khi các tài sản an toàn đều mang lại lợi suất âm như hiện nay, số 0 lại trở thành một lợi thế của vàng”, ngân hàng Societe Generale nhận định. “Bạn có thể mua hợp đồng quyền chọn mua vàng với dự báo giá sẽ đi xuống”.

Trái phiếu công ty

“Nếu kinh tế thế giới không suy thoái và lợi suất trái phiếu Mỹ ở mức trên 9%, trái phiếu châu Âu ở mức hơn 6% và Mỹ không rục rịch nâng lãi suất, chắc chắn là cơ hội sẽ xuất hiện ở nhóm trái phiếu rác”, Bill O' Neill của UBS nói.

Tuy nhiên nhà đầu tư sẽ phải tập trung vào cấu trúc vốn của công ty để đảm bảo giảm thiểu được rủi ro.

Cổ phiếu tài chính

“Chúng tôi thích các ngân hàng châu Âu vì có nhiều khả năng các cổ phiếu này sẽ được nâng mức xếp hạng. Không có rủi ro vỡ nợ nhưng triển vọng lợi nhuận của nhóm này lại không mấy tươi sáng. Tuy nhiên các cổ phiếu này đang ở mức giá rất rẻ”, O’Nell nói.

Thêm vào đó khả năng các ngân hàng thực hiện tái cấu trúc cũng là một yếu tố tạo nên sức hấp dẫn của nhóm này.