Kể từ khi giá dầu bắt đầu chiều hướng suy thoái vào giữa năm 2014, Nga và Ả Rập Xê Út đang âm thầm cạnh tranh không khoan nhượng để giành thị phần tại Trung Quốc. Và, "cuộc chiến” này ngày càng leo thang.

Mặc dù Ả Rập Xê Út có lịch sử là nước cung cấp dầu mỏ lớn nhất của Trung Quốc , đã vài lần Nga vượt mặt vương quốc dầu mỏ này nhờ dựa vào các "nhà máy lọc dầu ấm trà" (teapot refineries - tên lóng của các nhà máy sơ chế dầu thô chứ không phải các sản phẩm cao cấp hơn). Điều này đã buộc Ả Rập Xê Út phải làm gì đó mới mẻ, ví dụ như nhắm vào các nhà máy lọc dầu ấm trà để giành lại thị phần đã mất.

Tại Trung Quốc, các nhà máy lọc dầu ấm trà nổi tiếng vì khả năng linh hoạt trong chế biến hơn các tập đoàn dầu khí quốc doanh. Năm 2015, các nhà máy này đã giành được hạn ngạch nhập khẩu dầu thô, hầu hết số dầu trong đó sẽ được xuất khẩu dưới dạng các sản phẩm dầu.

Nga dường như đã khám phá ra thị trường Trung Quốc tiềm năng một hay hai năm về trước. Nga mau lẹ tiến vào thị trường Trung Quốc và gần đây trở thành nhà cung cấp hàng đầu cho các nhà máy lọc dầu ấm trà của Trung Quốc. Ngoài ra, Nga đang khẩn trương xây những đường ống dẫn dầu mới đến Trung Quốc. Nước xuất khẩu dầu nhất nhì thế giới này cũng có các hợp đồng ký kết với các công ty dầu khí quốc doanh của Trung Quốc.

Ả Rập Xê Út, nước sản xuất và xuất khẩu dầu lớn trong Tổ chức các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC), ngày càng lo ngại rằng Nga sẽ thống lĩnh thị trường Trung Quốc. Người Xê Út chủ động chào mời các nhà máy lọc dầu ấm trà Trung Quốc các hợp đồng dầu giao ngay. Điều này là khá bất thường với Ả Rập Xê Út vì nước này thiên về kinh doanh dầu trên các thị trường kỳ hạn với giá cố định. Theo một số nguồn tin, Ả Rập Xê Út đẩy mạnh xuất khẩu dầu thô sang Trung Quốc với mức giá thấp hơn giá thị trường và chấp nhận chịu lỗ chỉ hòng để công ty dầu khí quốc gia Ả Rập Xê Út - Aramco - tiếp tục giành được sự ân sủng của Trung Quốc.

Theo hãng tin Reuters, Aramco gần đây đã bán 730.000 thùng dầu thô cho Shandong Chambroard Petrochemicals, một trong khoảng 20 nhà máy lọc dầu độc lập tại Trung Quốc. Điều thú vị về thương vụ này là có thể nhìn thấy đây là hợp đồng bán dầu giao ngay đầu tiên của Aramco cho một nhà máy lọc dầu độc lập. Aramco thường bán dầu thô thông qua các hợp đồng một năm hay dài hạn hơn theo giá bán chính thức thay vì giá bán trên thị trường giao ngay. Song có lẽ vì Nga đang làm Aramco bồn chồn lo sợ nên công ty này xuất dầu thô theo giá thị trường giao ngay và thậm chí với mức giá thấp hơn so với giá dầu thô chuẩn trên thị trường Dubai. Tàu chở 730.000 thùng dầu được lấy từ kho dự trữ của Aramco tại Okinawa (Nhật Bản) sẽ được chuyên chở đến Trung Quốc theo mức giá thấp hơn giá thị trường.

Tuy nhiên, cuộc sống không phải lúc nào cũng dễ dàng đối với các nhà máy lọc dầu ấm trà của Trung Quốc. Năm ngoái các nhà máy này đã phải chịu những yêu cầu thắt chặt tín dụng của các ngân hàng địa phương vì các ngân hàng này lo ngại về lợi nhuận giảm. Đầu năm họ vừa tìm ra giải pháp giải quyết vấn đề này: 16 nhà máy nhất trí liên kết để nâng cao sức mua.

Hiệp hội Mua Dầu khí Trung Quốc đại diện cho các nhà máy lọc dầu độc lập được thành lập vào đầu tháng 3/2016 với tham vọng sẽ đảm đương toàn bộ dây chuyền nhập khẩu, chế biến và xuất khẩu. Theo công ty môi giới tàu Gibson, các nhà máy lọc dầu ấm trà có thể chiếm 20% tổng khối lượng dầu thô nhập khẩu của Trung Quốc trong năm nay.

Trong tháng 3/2016, Trung Quốc đã nhập tổng cộng 32,61 triệu tấn dầu thô, tăng trên 1/5 so với tháng 3/2015. Nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc trong quý I/2016 đạt 91,1 triệu tấn, tăng 13,4 so với cùng kỳ năm trước. Các nhà máy lọc dầu ấm trà là động lực chính thúc đẩy mức tăng trưởng này, và do vậy thật là dễ hiểu lý do tại sao các nhà máy này thu hút được nhiều sự chú ý của hai nước xuất khẩu dầu thô hàng đầu thế giới.

Dù có sự hiện diện của liên minh mới này, các nhà máy lọc dầu ấm trà Trung Quốc vẫn trong tình trạng tồi tệ hơn các công ty quốc doanh trong việc tiệm cận vốn vay tín dụng. Giá dầu nếu tăng sẽ càng làm trầm trọng tình hình của các nhà máy này. Dĩ nhiên, cả Nga và Ả Rập Xê Út có thể quyết định bán với giá chiết khấu. Song các nước này có thể đưa ra mức giá chiết khấu nào có tính khả thi?

Rút cục, đây có thể là một cuộc chiến về lòng kiên nhẫn và sức bền về tài chính.

Hiển nhiên, Ả Rập Xê Út "trên cơ" Nga về mặt tài chính song Nga nổi tiếng về tính kiên trì, nhẫn nại và quen thuộc với tình trạng thắt lưng buộc bụng khi cần thiết, điều mà Ả Rập Xê Út không có. Có lẽ sẽ là khôn ngoan hơn nếu cả hai cùng thư giãn và tìm kiếm các thị trường nhập khẩu dầu khác như Ấn Độ trước khi Iran, một đối thủ đáng gờm khác, có thể xâm nhập vào thị trường tiềm năng này đầu tiên.

Trung Quốc ấn định tỷ giá tham chiếu của đồng nhân dân tệ ở mức 6,5128 nhân dân tệ đổi 1 USD, tương ứng mức giảm giá 0,28%.

Ngày 5/5, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC) ấn định tỷ giá tham chiếu của đồngnhân dân tệ ở mức 6,5128 nhân dân tệ đổi 1 USD, tương ứng mức giảm giá 0,28% so với phiên trước.

Ngày 3/5, PBoC đã bơm 100 tỷ nhân dân tệ (15,5 tỷ USD) vào thị trường tài chính thông qua thỏa thuận bán và mua lại cổ phiếu (repo) trong đầu tư ngắn hạn. Theo đó, ngân hàng trung ương mua cổ phiếu của các ngân hàng thông qua thoả thuận bán lại chúng trong tương lai.

Trước đó, trong 3 ngày liên tiếp từ 27-29/4, PBoC cũng lần lượt bơm 120 tỷ nhân dân tệ, 110 tỷ nhân dân tệ và 30 tỷ nhân dân tệ vào hệ thống tài chính của nước này.(Bizlive)

Bộ trưởng Du lịch Cuba Manuel Marrero ngày 4-5 cho biết đảo quốc đang chạy đua trong việc xây dựng khách sạn và mở rộng sân bay Havana để đáp ứng trước trước lượng du khách tăng gần gấp đôi trong năm nay.

Reuters đưa tin du lịch được nối lại kể từ khi Cuba và Mỹ tuyên bố nối lại mối quan hệ ngoại giao vốn bị đóng băng thời chiến tranh lạnh hồi tháng 12-2014.

Đảo quốc này đã tiếp đón du khách với mức kỷ lục, hơn 3,5 triệu lượt khách năm 2015.

Dòng thác du khách đang chạm đến những giới hạn của Cuba, buộc các khách sạn phải tăng giá. Đồng thời cũng đặt ra những câu hỏi về việc Cuba sẽ đón nhận thêm khách du lịch như thế nào khi các chuyến bay thương mại Mỹ đến Havana được nối lại vào cuối năm nay.

"Việc gia tăng nhu cầu đã khiến xảy ra một số trục trặc với việc xác nhận đặt phòng và khó chịu khi bị trễ chuyến bay, hầu hết tại Havana" - bộ trưởng Marrero thông tin.

Tuy nhiên ông Marrero nói đánh giá tổng thể cho thấy khách du lịch vẫn rất hài lòng với Cuba, bằng chứng hơn nửa số du khách đến nước này hồi năm ngoái đã quay trở lại đây trong năm nay.

Cho đến thời điểm này trong năm, lượng du khách đến Cuba đã tăng 13,5% lên 1,5 triệu người, bao gồm 94.000 du khách Mỹ và hơn 115.000 người Mỹ gốc Cuba.

Bộ trưởng Marrero cho biết cơ sở hạ tầng du lịch của nước này chủ yếu tại Havana, nơi lượng khách chiếm đến 37% trong năm nay. 

Du khách châu Âu cũng tăng 60% trong tháng 4 với số chuyến bay đến Cuba tăng hơn gấp đôi trong tuần rồi, từ 11 chuyến lên đến 28 chuyến.

Ba khách sạn đang được xây dựng trong khi nhiều cái khác đang thành hình trên bản vẽ. Ngoài ra chính quyền Cuba cũng đã lên kế hoạch mở rộng sân bay Havana nhưng ông Marrero không công bố thông tin chi tiết.

Nhu cầu bên ngoài yếu, hạn hán nghiêm trọng và xâm nhập mặn ảnh hưởng xấu đến sản xuất nông nghiệp sẽ kéo tụt tăng trưởng của Việt Nam năm nay.

Trong bản nhận định vừa công bố, ông Jonathan Dunn - Trưởng Đại diện Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Việt Nam - Lào, và ông John Nelmes - Trưởng đoàn Công tác IMF tại Việt Nam dự báo tăng trưởng GDP giảm xuống 6% năm nay, từ 6,75% năm ngoái.

Nguyên nhân là nhu cầu bên ngoài yếu, hạn hán nghiêm trọng và xâm nhập mặn ảnh hưởng xấu đến sản xuất nông nghiệp. Sang năm 2017, tốc độ tăng trưởng dự kiến​​ lên 6,25%, một phần do đầu tư tăng sau ký kết nhiều hiệp định thương mại.IMF cho rằng Việt Nam có thể áp dụng nhiều biện pháp để tận dụng tối đa tiềm năng và đối phó với các cú sốc từ bên ngoài. Theo đó, Việt Nam nên củng cố ngân sách theo hướng hỗ trợ tăng trưởng, tập trung mở rộng diện nộp thuế, duy trì đầu tư cho giáo dục, y tế và cơ sở hạ tầng. Ngoài ra, linh hoạt cơ chế tỷ giá, củng cố các công cụ chính sách tiền tệ, đẩy mạnh cải cách ngành ngân hàng và doanh nghiệp nhà nước sẽ củng cố nền tảng cho phát triển trong trung hạn.

Nhận xét chung về khu vực châu Á, IMF cho rằng các nền kinh tế tại đây đang phải chèo lái trong vùng biển động, phải đối mặt với môi trường toàn cầu bất ổn và nhiều thách thức. Nguyên nhân là kinh tế toàn cầu phục hồi không đồng đều và yếu hơn so với dự kiến. Thêm vào đó, hoạt động thương mại cũng chậm chạp và môi trường tài chính biến động thường xuyên.

Trung Quốc cũng đang chật vật với quá trình cải cách mô hình tăng trưởng. Việc này đã tạo ra nhiều thách thức cho cả nước này và toàn cầu trong trung hạn. Nhiều nền kinh tế Châu Á còn đang phải đối mặt với những rủi ro liên quan đến thiên tai, bất ổn địa chính trị và chính trị trong nước.

Dù vậy, châu Á vẫn là động lực chính của kinh tế toàn cầu, khi đóng góp hai phần ba tốc độ tăng trưởng cho cả thế giới. Khu vực này cũng có vùng đệm khá an toàn, với thặng dư tài khoản vãng lai, dự trữ quốc tế cao và nhiều khả năng hưởng lợi từ hội nhập kinh tế.

Theo báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới mới nhất của IMF, hoạt động kinh tế trong khu vực đã giảm nhẹ nửa cuối năm 2015 và dự kiến ​​kéo dài trong tương lai gần. GDP châu Á được dự báo tăng 5,3% trong cả hai năm 2016 và 2017, thấp hơn 0,1% so với năm 2015.

Tốc độ tăng trưởng tại các nền kinh tế cũng khác nhau. Ở Trung Quốc, GDP dự kiến tăng 6,5% năm nay và 6,2% năm tới. Con số này tại Ấn Độ là 7,5% cho cả 2 năm. Trong khi đó, Nhật Bản có thể tăng trưởng 0,5% năm nay và -0,1% năm tới.

Các rủi ro hiện tại với châu Á là tăng trưởng toàn cầu chậm hơn dự kiến, tài chính bị thắt chặt đột ngột, phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc. Tuy nhiên, IMF cho rằng theo thời gian, tái cấu trúc sẽ giúp Trung Quốc tăng trưởng mạnh và bền vững hơn. Khi đó, châu Á có thể sẽ hưởng lợi.