Kho bạc Nhà nước (KBNN) vừa huy động thành công 8.182 tỷ đồng/10.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ (TPCP) cho 3 kỳ hạn 5 năm, 15 năm và 30 năm. 

Cụ thể, với trái phiếu kỳ hạn 5 năm có 16 thành viên tham gia dự thầu, khối lượng dự thầu hợp lệ đạt 9.302 tỷ đồng và lãi suất đặt thầu nằm trong khoảng 6,15-7,40%/năm. Kết quả, huy động được 4.050 tỷ đồng trái phiếu 5 năm với lãi suất trúng thầu 6,18%/năm. 

Trái phiếu kỳ hạn 15 năm có 10 thành viên tham gia dự thầu, kết quả huy động thành công 600 tỷ đồng. Trái phiếu kỳ hạn 30 năm có 3 thành viên tham gia dự thầu, khối lượng dự thầu hợp lệ đạt 1.532,3656 tỷ đồng và vùng lãi suất đặt thầu là 8,00%/năm. Kết quả, huy động được 1.532,3656 tỷ đồng trái phiếu 30 năm với lãi suất trúng thầu 8,00%/năm. 

Kể từ đầu năm 2016 đến nay, KBNN đã huy động thành công 147.044,2756 tỷ đồng TPCP qua đấu thầu tại Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.

Chiều nay, 27-5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng có buổi tiếp ông Jean Noel Poirier - Đại sứ Cộng hòa Pháp và bà Jehanne Roccas - Đại sứ Vương quốc Bỉ sang nhận nhiệm vụ tại Việt Nam.

Tại buổi tiếp, Đại sứ Cộng hòa Pháp, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết: Trong những năm gần đây, Cộng hòa Pháp là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong khối các nước EU, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước trong năm 2015 đạt hơn 4 tỉ USD.

Trong năm 2016, hai bên kỳ vọng kim ngạch thương mại sẽ giữ vững đà tăng trưởng của năm 2015 và đạt giá trị cao hơn nữa.

Đánh giá cao sự hỗ trợ từ nguồn vốn vay của Chính phủ Pháp dành cho Việt Nam, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh: Các khoản vay đó đã giúp Việt Nam cải thiện chất lượng đối với một số lĩnh vực quan trọng như: năng lượng, bưu chính viễn thông, cấp nước, y tế, giao thông vận tải, khí tượng thủy văn, viễn thám, thủy đạc, nông nghiệp...

Bộ trưởng cảm ơn Chính phủ Pháp đã hỗ trợ và thực hiện thành công Dự án VNREDSat 1, đối với Dự án VNREDSat 2 Bộ Tài chính sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành đàm phán, đảm bảo tính pháp lý đối với các khoản vay cho Dự án.

Bộ trưởng cũng cho rằng, tuy là một trong những nhà đầu tư lớn nhất của EU vào Việt Nam nhưng đầu tư của Pháp vào Việt Nam vẫn ở mức rất khiêm tốn so với tiềm năng và mong muốn của hai nước.

Bộ trưởng mong muốn ông Jean Noel Poirier sẽ là cầu nối quan trọng thúc đẩy hơn nữa việc thu hút đầu tư nước ngoài của Pháp vào Việt Nam.

Bộ trưởng tặng quà lưu niệm Đại sứ Vương quốc Bỉ.

* Tại buổi tiếp bà Jehanne Roccas, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng chúc Đại sứ có nhiệm kỳ công tác thành công tại Việt Nam.

Chia sẻ về hợp tác kinh tế giữa hai nước, Bộ trưởng cho biết: Bỉ là một trong những đối tác quan trọng của Việt Nam (là thị trường xuất khẩu trọng điểm của Việt Nam vào khu vực châu Âu).

Tính đến tháng 11-2015, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước đạt 2,1 tỉ USD, trong đó trị giá xuất khẩu đạt gần 1,6 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 1,8% trong tổng trị giá xuất khẩu của Việt Nam.

Cũng trong năm 2015, Bỉ có 63 dự án với tổng số vốn đầu tư đăng ký là 551 triệu USD, đứng thứ 26/101 nước và vùng lãnh thổ có FDI vào Việt Nam.

Theo Bộ trưởng, trong bối cảnh hội nhập giữa Việt Nam và các nước EU ngày càng sâu rộng, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng mong muốn Đại sứ các nước luôn là cầu nối hiệu quả để tăng cường hợp tác kinh tế và đầu tư giữa Việt Nam với các nước EU. Bộ Tài chính luôn sẵn sàng hợp tác, đối thoại với các doanh nghiệp EU nhằm tạo thuận lợi nhất để hợp tác giữa EU và Việt Nam ngày càng phát triển.

Những quy định khắt khe, chưa thực sự hợp lý nêu trong Nghị định 109/2011/NĐ-CP về điều kiện kinh doanh, xuất khẩu gạo của Chính phủ đã và đang khiến không ít doanh nghiệp xuất khẩu gạo ở quy mô vừa và nhỏ phải “chào thua”.

Chỉ còn 80 doanh nghiệp xuất khẩu 

Tại phiên họp về “ngành hàng lúa gạo tái cơ cấu và thích ứng với biến đổi khí hậu” diễn ra mới đây tại Hà Nội, ông Đặng Quang Vinh, Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương khẳng định: Từ khi ra đời đến nay, nhiều quy định tại Nghị định 109 thực sự trở thành “rào cản” đối với không ít doanh nghiệp xuất khẩu gạo. 

Điển hình là những điều kiện đi kèm như, doanh nghiệp xuất khẩu phải có kho đủ khả năng chứa 5.000 tấn gạo, có nhà máy xay xát công suất 10 tấn/giờ… Nhiều doanh nghiệp cho rằng, để làm được kho đủ khả năng chứa 5.000 tấn gạo, chi phí rất lớn khoảng 20-25 tỷ đồng. 

Với những doanh nghiệp đang xuất khẩu gạo mà không thể đáp ứng điều kiện, kết quả là phải đóng cửa. Một lựa chọn khác của doanh nghiệp là tìm cách sáp nhập lại với nhau hoặc chấp nhận trở thành nhà thầu phụ, gom hàng và bán lại cho các doanh nghiệp có quyền xuất khẩu. Tư duy quản lý thiên về số lượng như vậy khá lạc hậu, cơ học, không đưa ra lý giải tại sao lại phải có nhà kho tới 5.000 tấn, có nhà máy xay xát công suất 10 tấn/giờ.

Một trong những bất cập nổi cộm tại Nghị định 109 còn là muốn xuất khẩu, doanh nghiệp phải đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo với Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA). Ông Vinh phân tích, xét tới cùng, VFA cũng chỉ là tổ chức do hai doanh nghiệp Nhà nước là Tổng công ty Lương thực miền Bắc (Vinafood 1) và Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) thay nhau lãnh đạo.

Vô hình trung, khi doanh nghiệp xuất khẩu cung cấp thông tin về hợp đồng cho VFA cũng chính là cung cấp thông tin cho đối thủ cạnh tranh của mình. DN Nhà nước ở đây có thẩm quyền như cơ quan Nhà nước, có quyền từ chối đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo đối với các doanh nghiệp xuất khẩu gạo khác. Đây là điều không bình đẳng. 

Cùng với đó việc kiểm soát giá, không bán gạo dưới giá sàn cũng là điều chưa thực sự hợp lý. Trên thực tế, có nhiều trường hợp, khi giá lúa gạo trong nước thấp, doanh nghiệp mua thấp và có thể bán đi kiếm lời. Tuy nhiên, theo quy định trong Nghị định 109, doanh nghiệp không được bán dưới giá sàn nên khi giá sàn chưa kịp điều chỉnh thay đổi kịp thời với thực tế, doanh nghiệp không thể xuất khẩu gạo. Tình trạng này khiến hàng hóa tồn đọng, ảnh hưởng tới lợi ích kinh tế trong nước. 

“Rõ ràng, nhiều quy định trong Nghị định 109 không có tác động tích cực làm tăng thu nhập cho người nông dân, tăng giá xuất khẩu hay tăng chất lượng gạo, song lại tạo ra rào cản rất lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu. Trước khi có Nghị định 109, toàn quốc có khoảng 230 doanh nghiệp xuất khẩu gạo. Tuy nhiên, hiện nay chỉ còn khoảng 80 doanh nghiệp xuất khẩu ở các phạm vi khác nhau. Điều đáng chú ý là, doanh nghiệp xuất khẩu mới tham gia vào thị trường rất ít”, ông Vinh đánh giá. 

Nhanh chóng sửa đổi 

Đứng từ góc độ của doanh nghiệp, bà Nguyễn Phương Dung, Giám đốc Công ty Thành Phương cho rằng: Nhiều nội dung nêu tại Nghị định 109 còn thiếu bình đẳng, có phần ưu tiên cho doanh nghiệp Nhà nước. 

“Tôi đề nghị Bộ NN&PTNT phải có đề nghị kiên quyết với Chính phủ để sửa đổi, đảm bảo sự bình đẳng cho các doanh nghiệp trong kinh doanh. Để sửa đổi Nghị định 109 cho phù hợp hơn với thực tiễn, phải có sự họp mặt góp ý của nhiều doanh nghiệp trong ngành lúa gạo, đặc biệt là những doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ”, bà Dung nói.

Về vấn đề này, ông Vinh kiến nghị, cần loại bỏ hết các điều kiện đặt ra đối với doanh nghiệp trong Nghị định 109. Đặc biệt, cần loại bỏ các thẩm quyền Nhà nước hiện đang trao cho VFA, đưa VFA về đúng vị trí của một hiệp hội doanh nghiệp, đồng thời bỏ các hợp đồng bán gạo tập trung (G2G), Nhà nước không nên đi buôn mà chỉ đứng ở vai trò hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường. 

Không đồng ý hoàn toàn với quan điểm của ông Ninh, theo ông Trần Xuân Định, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT): Không thể xóa bỏ hoàn toàn các điều kiện đặt ra trong Nghị định 109.

Trên thực tế, đúng là trong Nghị định 109 có nhiều quy định tồn tại bất cập, không phù hợp với xu thế phát triển. Cơ quan quản lý Nhà nước phải nhìn nhận, xem xét dựa trên phản ứng dư luận xã hội, doanh nghiệp để kịp thời bổ sung, sửa những thứ không phù hợp, đảm bảo công bằng cho doanh nghiệp tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh.(BHQ)