Trong khi tình trạng giảm phát tiếp tục diễn ra tại các xưởng sản xuất, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Trung Quốc trong tháng 6 đánh dấu tháng giảm thứ 2 liên tiếp.

 Đồng Nhân dân tệ đã có tuần giảm thứ 5 liên tiếp – khoảng thời gian dài nhất tính tới thời điểm này của năm 2016 – trong bối cảnh xuất hiện những đồn đoan về việc ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) cắt giảm hỗ trợ nhằm phục hồi tăng trưởng kinh tế.

Một số học giả cho rằng, đây là thời điểm thích hợp để quỹ hưu trí tham gia vào thị trường chứng khoán.

Khoảng 2.000 tỷ NDT (300 tỷ USD) nằm trong các quỹ hưu trí địa phương đang được Trung Quốc chuyển giao cho Quỹ Bảo hiểm xã hội Nhà nước (NCSSF) để đầu tư vào các loại chứng khoán trong đó có cả cổ phiếu. Theo China International Capital Corp và CIMB Securities, quỹ NCSSF sẽ bắt đầu triển khai đầu tư vào nửa cuối năm.

Hồi tháng 8/2015, chính phủ Trung Quốc đã công bố xem xét mở rộng phạm vi đầu tư, dùng quỹ hưu trí để đầu tư vào tài sản có rủi ro cao hơn. Như vậy gánh nặng ngân sách do già hóa dân số đặt lên các quỹ hưu trí sẽ được giải quyết phần nào vì đầu tư vào chứng khoán sẽ có lợi suất cao hơn lợi suất trái phiếu chính phủ và lãi suất ngân hàng. Theo trưởng nhóm chiến lược Trung Quốc tại Bocom International Holdings – Hao Hong nhận định, nhà đầu tư cá nhân chiếm tỷ trọng lớn trên các sàn chứng khoán Trung Quốc nhưng không có độ tin cậy cao, trong khi danh tiếng của các quỹ nhà nước còn lớn hơn cả số tiền có trong các quỹ này.

Vốn là một quỹ đầu tư có thanh khoản lớn, ổn định, sự có mặt của quỹ hưu trí trên sàn chứng khoán sẽ tạo nên một hiệu ứng tích cực trên thị trường như kiểu Warren Buffett mua vào cổ phiếu Trung Quốc. Hao Hong - người dự đoán đúng về cơn bùng nổ bong bóng TTCK Trung Quốc năm ngoái nhận định.

Theo thông tin chính thức được đăng trên tờ Securities Daily, NCSSF hiện đang quản lý 1.500 tỷ NDT trong hệ thống bảo hiểm xã hội với lợi suất trung bình năm kể từ năm 2000 là 8,8%, trong khi quỹ hưu trí (chịu sự quản lý của cơ quan chủ quản địa phương) với kích thước lớn hơn lại chỉ thu về lợi nhuận 2,3% (năm 2014).

Quỹ hưu trí tham gia vào thị trường khi cổ phiếu trên sàn Thượng Hải bắt đầu giai đoạn phục hồi từ từ, lỗ trong năm giảm từ 25% xuống còn 16%. Mặc dù nỗi lo đồng nhân dân tệ giảm giá đang đè nặng lên các tài sản được định giá bằng đồng nhân dân tệ, nền kinh tế Trung Quốc đang phát ra những tín hiệu bình ổn. Nguồn dự trữ ngoại hối của Trung Quốc bất ngờ giảm trong tháng 6 là dấu hiệu cho thấy dòng vốn chảy ra ngoài đang chậm dần, ngoài ra chỉ số ngành dịch vụ tháng 6 cũng báo cáo đạt tốc độ tăng trưởng mạnh. Thứ 6 tuần trước, chỉ số Shanghai Composite Index đóng cửa ở mức 2.988,09 điểm, tăng 1,9% so với đầu tuần.

Bên cạnh đó, chuyên gia phân tích tại CIMB Securities Hong Kong – Bei Bei nhận định: “Về mặt tâm lý, đây sẽ là một sự kiện tích cực, tuy nhiên ảnh hưởng thực tế sẽ không mạnh mẽ đến vậy. Quỹ hưu trí có xu hướng hoạt động thận trọng với tiến độ từ từ, do đó có thể phải đợi đến vài năm nữa quỹ này mới gia nhập vào thị trường.”

Liều lĩnh tham gia vào thị trường chứng khoán – nơi mà chỉ một cơn sụp đổ sau hơn 2 tháng đã có thể “đánh bay” 5.000 tỷ USD giá trị vốn hóa – không phải là việc làm thường thấy đối với các quỹ hưu trí vốn tập trung đầu tư vào tài sản ổn định cao. Morgan Stanley MUFG Securities Co ước tính Quỹ hưu trí lớn nhất thế giới của chính phủ Nhật Bản đã lỗ 43 tỷ USD trong quý II. Năm 2014, chính phủ Nhật Bản đã quyết định dùng quỹ hưu trí để đầu tư vào cổ phiếu.

Lợi nhuận thấp là thách thức đối với hệ thống quỹ trợ cấp của Trung Quốc vốn đã phải chịu áp lực từ tốc độ già hóa dân số nhanh. Theo dự đoán đến năm 2050, tỷ lệ phụ thuộc của người cao tuổi – đo tỷ lệ người già từ 65-100 tuổi so với nhóm tuổi lao động – sẽ tăng gấp 3 so với hiện tại.

Chuyên gia phân tích của CIMB nhận định, các quỹ hưu trí sẽ có xu hướng mua cổ phiếu blue-chip. Bên cạnh đó Hao Hong đến từ Bocom lại cho rằng họ có thể sẽ tìm đến cổ phiếu của các công ty nhà nước đang được định giá thấp vì trong khi thị trường đang đi xuống, đây là thời điểm thích hợp để quỹ này gia nhập vào thị trường.

Quỹ hưu trí được phép đầu tư tối đa 30% giá trị tài sản ròng vào cổ phiếu, trong khi mức trần của trái phiếu là 135%. Về mặt lý thuyết, điều đó có nghĩa là 600 tỷ NDT sẽ được đổ vào cổ phiếu, so với quy mô của sàn Thượng Hải là 25.900 tỷ NDT. Tuy nhiên CICC ước tính khối lượng giao dịch trong năm nay sẽ chỉ giới hạn khoảng 100 tỷ NDT.

Trao cho NCSSF quyền lực mới có thể sẽ đi kèm với một nghĩa vụ mới: giúp ổn định thị trường. Trong suốt cơn bùng nổ thị trường năm ngoái, giới chức đã rót vào công ty đầu tư nhà nước China Securities Finance Corp hơn 480 tỷ USD để ngăn chặn cơn lao dốc của thị trường.

“Nghĩa vụ của họ là làm thế nào để tăng lợi nhuận và đảm bảo nguồn vốn không bị thâm hụt. Nhưng trong giai đoạn khủng hoảng, nhất là lại được Nhà nước lên tiếng, tôi cho rằng khó để quỹ hưu trí từ chối yêu cầu này.” Hao Hong nhận định.

 Chúng ta có thể tin rằng Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) – những quan chức của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) trực tiếp quyết định việc thay đổi lãi suất – sẽ nâng lãi suất trong cuộc họp diễn ra ngày 26-27/7 tới.

Rõ ràng là FED đã quan sát các dữ liệu kinh tế một cách chặt chẽ và dựa phần lớn vào đó để đưa ra quyết định thay đổi lãi suất. Với những số liệu được cải thiện trong thời gian gần đây, đặc biệt là trong tháng 6, nhiều khả năng quyết định tăng lãi suất sẽ được Chủ tịch Janet Yellen và các cộng sự đưa ra trong cuộc họp cuối tháng này.

Biên bản cuộc họp tháng 6 được công bố đầu tháng này cho thấy một số thống đốc FED tin rằng nền kinh tế số 1 thế giới đã ở mức toàn dụng nhân công. Bên cạnh đó, các thành viên cũng đồng thuận rằng áp lực lạm phát sẽ giúp đẩy chỉ số kinh tế này sớm đạt mức mục tiêu 2% trong năm nay. Một số đo đạc cũng cho thấy lạm phát có thể được đẩy lên trên 2% nhưng tập trung chính vào giá năng lượng.

Số liệu việc làm mạnh mẽ được công bố ngày 8/7 làm tiêu tan những lo ngại về số liệu yếu kém hồi tháng 5. Và nếu số liệu việc làm yếu là lý do khiến FOMC không tăng lãi suất thì lần này họ đã có đủ cơ sở để làm việc đó.

Tuy nhiên, những bất ổn xung quanh cuộc trưng cầu dân ý tại Anh về việc quốc gia này đi hay ở tại Liên minh Châu Âu (EU), gọi tắt là Brexit, cũng đã ảnh hưởng tới những quyết định trong tháng 6 của FOMC. Trong biên bản cuộc họp, các quan chức của FED nêu rõ những quan ngại của mình về cuộc bỏ phiếu diễn ra tại Anh, qua đó không thể phủ nhận ảnh hưởng của yếu tố Brexit tới quyết định trì hoãn việc tăng lãi suất lần đầu tiên trong năm 2016 mặc dù các số liệu việc làm mới được coi là lý do chính.

Trên thực tế, sau khi 51,8% số phiếu bầu tại Anh ủng hộ Brexit, các ngân hàng trung ương trên toàn cầu đã đều cảnh giác cao độ và thực hiện nhiều biện pháp để ngăn cản thị trường rơi vào mớ hỗn độn. Do đó, việc tăng lãi suất ngay trước sự kiện quan trọng tại Anh có thể sẽ ảnh hưởng sâu rộng tới thị trường, thậm chí là một cuộc khủng hoảng tài chính.

Mặc dù ban đầu đã có sự khủng hoảng tâm lý thị trường nhất định nhưng thị trường đã phục hồi trở lại. Thị trường tiền tệ vẫn còn nhiều dấu hỏi nhưng các chỉ số như Dow Jones Industrial Average, S&P 500 và Nasdaq đã lấy lại những gì đã mất trong 2 phiên giao dịch hậu Brexit giảm mạnh.

Số liệu kinh tế tốt, lo ngại về Brexit không còn trên thị trường tài chính và dự báo lạc quan về tăng trưởng lạm phát đang mở đường cho FOMC tăng lãi suất lần đầu tiên trong năm nay.