“Luật không cấm Ngân hàng Nhà nước cho ngân sách vay tiền”

Có mặt tại buổi họp báo Chính phủ chiều muộn 31/7, cả Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng và Thứ trưởng Bộ Tài Chính Huỳnh Quang Hải đã làm rõ những băn khoăn của dư luận và báo giới về đề xuất vay Ngân hàng Nhà nước 30.000 tỷ đồng để hỗ trợ ngân sách của Bộ Tài chính mới đây.

Theo Phó thống đốc Nguyễn Thị Hồng, bản chất cũng như lý do của đề nghị này vừa qua đã được Bộ Tài chính giải thích với báo giới.

Đặc biệt, trong điều kiện ngân sách nhà nước có thời điểm cần hỗ trợ, sau khi có đề xuất của Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước sẽ xem xét đánh giá trên cơ sở mục tiêu chung là ổn định kinh tế vĩ mô, nếu hỗ trợ thì thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.

Bà Hồng cũng nhấn mạnh, về nguồn hỗ trợ có sử dụng tiền cung ứng của các ngân hàng không cũng phải dựa vào các giải pháp đồng bộ để phù hợp mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định vĩ mô. Điều hành này cũng là điều tiết thông qua các kênh khác để phù hợp mục tiêu đã đề ra.

“Còn ý kiến băn khoăn về nguồn cung ứng 30.000 tỷ từ nguồn nào, có sử dụng nguồn dự trữ bắt buộc hay không chỉ là vấn đề kỹ thuật”, bà Hồng nói.

Đại diện Ngân hàng Nhà nước cho hay, cơ quan này hỗ trợ cho ngân sách là hỗ trợ tạm thời, thời gian hỗ trợ ngắn. Theo quy định, nếu được hỗ trợ thì ngân sách nhà nước phải trả trong cùng năm tài chính.

Còn theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Huỳnh Quang Hải, tình hình ngân sách khó khăn chủ yếu do giá dầu thô giảm. Tuy nhiên, kết quả thu ngân sách 7 tháng đạt 59,8% dự toán, cao hơn 6 - 7% so với 2 - 3 năm trở lại đây. Đây là dấu hiệu tích cực và căn cứ vào nhiệm vụ cuối năm, dự báo tình hình Bộ Tài chính quyết tâm chỉ đạo công tác thu đạt và vượt dự toán năm 2015 mà Quốc hội đã giao.

Cùng với đó Bộ Tài chính cũng kiên quyết thực hiện bội chi không quá 5%.

“Việc đề xuất vay 30.000 tỷ không phải do khó khăn của thu ngân sách mà chỉ là việc hỗ trợ ở một thời điểm nhất thời và sẽ hoàn trả trong năm ngân sách, bởi dựa trên tình hình thu hiện nay thì ngân sách Nhà nước không gặp khó khăn để trả khoản vay này”, Thứ trưởng Hải nói. 

Đàm phán TPP bế tắc khi đã “98% hoàn tất”

Đại diện thương mại 12 nước tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã không đạt được thỏa thuận trong vòng đàm phán vừa diễn ra ở Hawaii, hôm 31/7.

Bộ trưởng Bộ Thương mại Australia Andrew Robb bình luận, trở ngại chính hiện tại nằm ở “bộ tứ” nền kinh tế lớn gồm Mỹ, Canada, Nhật Bản và Mexico.

“Điều đáng buồn là 98% công việc đã hoàn tất”, ông nói.

Theo hãng tin Reuters, bất đồng xung quanh các vấn đề thương mại ôtô giữa Nhật Bản và Bắc Mỹ, sản phẩm sữa của New Zealand, và thời hạn độc quyền đối với thuốc thế hệ mới là những nguyên nhân chính khiến TPP chưa thể hoàn tất.

Tuy vậy, các nước vẫn tin tưởng rằng việc đạt được thỏa thuận đang ở rất gần.

“Nhiều trở ngại đã được giải quyết trong cuộc họp này theo cách mà tôi thấy đã tiến triển hơn nhiều so với những cuộc họp trước đây”, Bộ trưởng Bộ Thương mại New Zealand Tim Groser nói.

“Hiện chỉ còn một hoặc hai vấn đề thực sự khó giải quyết, và một trong số này là vấn đề ngành sữa”.

Việc chưa đạt được thỏa thuận cuối cùng cho TPP được xem là một thất bại đối với Tổng thống Mỹ Barack Obama. Với sự tham gia của 12 nước chiếm 40% nền kinh tế toàn cầu, TPP là trọng tâm kinh tế trong chính sách dịch chuyển trọng tâm về châu Á của Mỹ, đồng thời là cơ hội để cân bằng ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực.

Vòng đàm phán 4 ngày vừa diễn ra ở đảo Maui ở Hawaii có sự tham gia của 650 nhà đàm phán, 150 nhà báo và hàng trăm người có lợi ích liên qua.

Vòng đàm phán này được coi như cơ hội cuối cùng để kịp đạt thỏa thuận cho Quốc hội Mỹ thông qua trong năm nay, trước khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016 sẽ áp đảo chương trình nghị sự ở nước này.

Hiện các nước đàm phán TPP chưa đưa ra được một lịch cụ thể nào cho cuộc đàm phán cấp bộ trưởng tiếp theo.

New Zealand, quốc gia xuất khẩu sữa hàng đầu thế giới, tuyên bố sẽ không nhất trí với một thỏa thuận mà trong đó không bao gồm mở rộng cửa thị trường sữa của các nước tham gia. Các thị trường sữa mà New Zealand đang nhắm tới là Mỹ, Nhật Bản, Canada và Mexico.

Chủ tịch tập đoàn xuất khẩu sữa lớn nhất thế giới Fonterra của New Zealand, ông John Wilson, đã tới tham dự cuộc đàm phán vào cuối ngày thứ Năm tuần này nhằm thúc đẩy mục tiêu nói trên.

Vấn đề bảo hộ thuốc gốc (generic drug) cũng đang là một vướng mắc lớn đối với TPP. Các hãng dược của Mỹ muốn thuốc gốc được bảo hôm trong 12 năm, trong khi Australia muốn 5 năm, còn Chile không muốn thuốc gốc được bảo hộ.

“Đối với chúng tôi, điều quan trọng nhất là đạt một thỏa thuận cân bằng giữa các mục tiêu chính sách công trong bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ dược phậm”, Thứ trưởng Bộ Thương mại Chile, ông Andres Rebolledo phát biểu.

Theo một số nguồn tin thân cận, Mỹ đứng về một bên trong vấn đề thuốc gốc, trong khi hầu như tất cả mọi quốc gia đàm phán TPP khác đứng về phía bên kia, và không bên nào muốn nhượng bộ.

Cả hai bên đều coi đây là vấn đề “giới hạn đỏ”.

Về vấn đề thương mại ôtô, Mỹ và Nhật Bản vẫn đang nỗ lực để đi đến nhất trí về quy tắc xuất xứ của ôtô. Quy tắc này là căn cứ để xác định sản phẩm có đến từ trong khu vực TPP và có thuộc diện được miễn thuế hay không.

Các hãng xe của Nhật nhập khẩu nhiều linh kiện từ Thái Lan, một nước không phải thành viên TPP, và các quy định ngặt nghèo sẽ làm đảo lộn chuỗi cung cấp này.

Ngoài ra, Nhật Bản cũng muốn Mỹ nhanh chóng xóa thuế quan đánh vào linh kiện ôtô Nhật xuất sang Mỹ. Trong khi đó, ngành công nghiệp ôtô của Mỹ lại có quan hệ mật thiết với ngành này ở hai nước láng giềng Canada và Mexico. 

Hàng loạt chính sách mới có hiệu lực từ tháng 8/2015

Chuyển đơn vị sự nghiệp công lập thành công ty cổ phần

Theo Quyết định số 22/2015/QĐ-TTg ngày 22/6/2015 của Thủ tướng, từ ngày 10/8/2015, tất cả các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc các bộ, ngành, địa phương và các doanh nghiệp nhà nước sẽ phải chuyển thành công ty cổ phần.

Các đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện chuyển thành công ty cổ phần khi bảo đảm đủ các điều kiện: Tự đảm bảo được toàn bộ kinh phí hoạt động thường xuyên trong năm gần nhất với thời điểm thực hiện chuyển đổi hoặc có khả năng tự bảo đảm được toàn bộ kinh phí hoạt động thường xuyên sau khi chuyển đổi; thuộc danh mục chuyển đổi thành công ty cổ phần theo quyết định của Thủ tướng.

Quyết định cũng nêu 3 hình thức chuyển đổi là giữ nguyên vốn nhà nước hiện có tại đơn vị sự nghiệp công lập, phát hành thêm cổ phiếu để tăng vốn điều lệ; bán một phần vốn nhà nước hiện có; kết hợp vừa bán bớt một phần vốn nhà nước vừa phát hành thêm cổ phiếu để tăng vốn điều lệ.

Tiêu chí đánh giá và phân loại cán bộ, công chức, viên chức

Nghị định số 56/2015 ngày 9/6/2015 có hiệu lực từ 1/8/2015, quy định về nguyên tắc, căn cứ, nội dung, trình tự, thủ tục, tiêu chí, thẩm quyền đánh giá và phân loại cán bộ, công chức, viên chức hàng năm, được áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức quy định tại Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.

Việc đánh giá và phân loại cán bộ, công chức, viên chức dựa trên những nội dung: Nghĩa vụ, đạo đức, văn hóa giao tiếp và những việc cán bộ, công chức không được làm quy định tại Luật Cán bộ, công chức. Tiêu chuẩn chức vụ, chức danh của cán bộ, ngạch công chức, chức vụ lãnh đạo quản lý. Chương trình, kế hoạch công tác năm của cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc thẩm quyền quản lý trực tiếp của mình hoặc được giao, phê duyệt hoặc phân công...

Từ các căn cứ đánh giá trên, phân loại cán bộ, công chức, viên chức theo 4 mức: hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, hoàn thành tốt nhiệm vụ, hoàn thành nhiệm vụ nhưng còn hạn chế về năng lực và không hoàn thành nhiệm vụ.

Sử dụng lãng phí tài sản công phạt đến 20 triệu đồng

Theo Nghị định 58 của Chính phủ có hiệu lực từ 1/8, khi sử dụng lãng phí phương tiện thông tin liên lạc, điện, nước, xăng, dầu, sách báo, văn phòng phẩm, tổ chức hội nghị, hội thảo, chi phí tiếp khách, đi công tác trong và ngoài nước bằng kinh phí ngân sách vượt tiêu chuẩn quy định sẽ bị phạt tiền từ 1 - 2 triệu đồng.

Ngoài ra, đối với tổ chức có hành vi mua sắm trang thiết bị phục vụ hoạt động của cơ sở khám, chữa bệnh do ngân sách nhà nước cấp không đúng danh mục được phê duyệt thì mức phạt từ 1 - 20 triệu đồng tùy theo mức độ vi phạm. Bên cạnh đó, sử dụng quỹ có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước lãng phí có thể bị phạt tiền từ 20 đến 30 triệu đồng.

Nghị định mới cũng bổ sung việc xử phạt 50 đến 60 triệu đồng với hành vi lãng phí trong sử dụng vốn đầu tư không đúng tiêu chuẩn, vượt định mức.

Được phép mang ôtô nhà ở lưu động vào Việt Nam

Nghị định 57/2015 của Chính phủ vừa sửa đổi, bổ sung một số điều về quản lý phương tiện cơ giới do người nước ngoài đưa vào Việt Nam du lịch theo đó, được phép mang vào Việt Nam xe ôtô nhà ở lưu động có tay lái ở bên trái.

Để được chấp thuận cho phương tiện cơ giới nước ngoài vào tham gia giao thông tại Việt Nam, các Doanh nghiệp lữ hành quốc tế của Việt Nam phải gửi đến Bộ Giao thông Vận tải hồ sơ, gồm công văn đề nghị trong đó nêu rõ số lượng phương tiện, số lượng người, ngày và cửa khẩu nhập cảnh, ngày và cửa khẩu xuất cảnh, lộ trình các tuyến đường đi trong chương trình du lịch; Bản sao các giấy tờ liên quan kèm theo danh sách người điều khiển phương tiện; Danh sách phương tiện, biển số xe, màu sơn, số khung, số máy...

Thời gian chấp thuận cho các loại phương tiện của người nước ngoài mang vào Việt Nam được rút ngắn từ 5 ngày xuống còn 3 ngày và trong trường hợp không chấp thuận, phải có văn bản trả lời trong thời gian 3 ngày làm việc và nêu rõ lý do.

Tiêu chí xác định doanh nghiệp công nghệ cao

Để được xác định là doanh nghiệp công nghệ cao, các đơn vị sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực này phải đáp ứng các điều kiện: Sản xuất sản phẩm công nghệ cao thuộc danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển quy định tại Điều 6 Luật công nghệ cao 2008.

Áp dụng các biện pháp thân thiện môi trường, tiết kiệm năng lượng trong sản xuất và quản lý chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật của Việt Nam; trường hợp chưa có tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật của Việt Nam thì áp dụng tiêu chuẩn của tổ chức quốc tế chuyên ngành. Doanh thu từ sản phẩm công nghệ cao của doanh nghiệp phải đạt ít nhất 70% trong tổng doanh thu thuần hàng năm.

Tổng chi cho nghiên cứu và phát triển tại Việt Nam trên tổng doanh thu thuần hàng năm đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ phải đạt ít nhất 1%; đối với các doanh nghiệp có tổng nguồn vốn trên 100 tỷ đồng và tổng số lao động trên 300 người tỷ lệ này phải đạt ít nhất 0,5%...

Quy định mới về quản lý dự án đầu tư xây dựng

Nghị định 59/2015/NĐ-CP có hiệu lực từ 5/8 hướng dẫn về quản lý dự án đầu tư xây dựng, trong đó quy định việc phân loại dự án được dựa trên quy mô, tính chất, loại công trình chính của dự án gồm 4 loại: Dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, dự án nhóm B và dự án nhóm C.

Đối với dự án quan trọng quốc gia, Thủ tướng quyết định thành lập Hội đồng thẩm định nhà nước để thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, báo cáo nghiên cứu khả thi theo quy định riêng của pháp luật.

Đối với dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn ngân sách nhà nước, cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Bộ Xây dựng, bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành chủ trì thẩm định thiết kế cơ sở của dự án nhóm A; dự án quy mô từ nhóm B trở xuống do các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước quyết định đầu tư.

Đối với các dự án do Thủ tướng giao các bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành tổ chức thẩm định thì cơ quan chuyên môn về xây dựng trực thuộc các bộ này thực hiện việc thẩm định thiết kế cơ sở của dự án.

Ngoài ra, Nghị định 59 còn quy định về thẩm quyền thẩm định dự án cũng như cách thức lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật, trình tự xây dựng, quản lý, thực hiện và nghiệm thu dự án.

Cơ chế thanh toán bằng quỹ đất cho nhà đầu tư dự án BT

Quyết định số 23/2015/QĐ-TTg ngày 26/6/2015 của Thủ tướng Chính phủ quy định cơ chế Nhà nước thanh toán bằng quỹ đất cho Nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng theo hình thức Xây dựng - Chuyển giao (BT) có hiệu lực từ 15/8/2015.

Quyết định quy định cụ thể về: nguyên tắc thanh toán dự án BT bằng quỹ đất; quỹ  đất thanh toán cho Nhà đầu tư; sử dụng quỹ  đất để thanh toán dự án BT; sử dụng quỹ đất của cơ sở nhà, đất tại vị trí cũ để thanh toán dự án BT đầu tư xây dựng công trình tại vị trí mới.

Ngoài ra, một số quy định mới về xử phạt sử dụng sai quỹ từ ngân sách nhà nước, ưu đãi khi sử dụng nước tiết kiệm, bổ sung cán bộ y tế được hưởng phụ cấp đặc thù...cũng sẽ có hiệu lực từ tháng 8/2015. 

Xử phạt Chứng khoán Maritime Bank 260 triệu đồng

Ngày 31/7/2015, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước ban hành Quyết định số 651/QĐ-XPVPHC về việc xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Cổ phần Chứng khoán Maritime Bank.

Theo đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã ban hành quyết định phạt Công ty Cổ phần Chứng khoán Maritime Bank (MSBS) số tiền 60 triệu đồng vì đã bố trí người chưa có chứng chỉ hành nghề chứng khoán thực hiện nghiệp vụ mà theo quy định của Pháp luật phải có chứng chỉ hành nghề.

Đồng thời, MSBS cũng bị phạt 100 triệu đồng do vi phạm quy định về hạn chế đầu tư của công ty chứng khoán: Công ty thực hiện mua các loại trái phiếu với giá lớn hơn 70% vốn chủ sở hữu. Đến cuối ngày giao dịch mua trái phiếu, MSBS đã khắc phục hành vi vi phạm.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng phạt MSBS 100 triệu đồng do vi phạm giao dịch về ký quỹ: Dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ đối với 1 khách hàng của công ty vượt quá 3% vốn chủ sở hữu. Đến ngày 11/6/2015, công ty đã khắc phục hành vi vi phạm.

Tổng cộng, Chứng khoán MaritimeBank bị phạt 260 triệu đồng.

Cùng ngày, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng công bố thông tin về việc xử phạt Công ty Cổ phần Chứng khoán SJC (SJCS) về vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán với số tiền phạt là 100 triệu đồng.