Trang mạng "Diễn đàn Đông Á" số mới ra nhận định chủ nghĩa khủng bố không phải là một hiện tượng mới ở khu vực Đông Nam Á mà có từ thời kỳ đấu tranh chống thực dân.

Khủng bố ở khu vực này chỉ thực sự gia tăng sau sự kiện 11-9 ở Mỹ với một loạt vụ tấn công do tổ chức Jemaah Islamiyah có liên quan đến nhóm khủng bố al-Qaeda tiến hành. Chủ nghĩa khủng bố tiếp tục gây ra mối đe dọa cho các nước Đông Nam Á, đáng chú ý là những vụ tấn công gần đây ở thủ đô Jakarta (Indonesia) và miền Nam Philippines bởi những nhóm có "cảm tình" với tổ chức “Nhà nước Hồi giáo” (IS) tự xưng ở Trung Đông. Mối đe dọa IS đối với Đông Nam Á thể hiện qua 3 hình thức sau:

Thứ nhất là các cuộc tấn công gây ra bởi các nhóm địa phương hoặc những cá nhân lấy cảm hứng từ IS. Những nhóm hoặc cá nhân này có thể không có sự liên kết trực tiếp với trung tâm đầu não của IS mà có động cơ nảy sinh ban đầu từ những sự bất bình ở trong nước, sau đó lấy ý tưởng của IS làm động lực (thường thông qua mạng Internet).

Thứ hai là mối đe dọa của những phần tử trở về từ Iraq và Syria. Những người này được cho là có khả năng, kinh nghiệm chiến trường và kiến thức hoạt động để lên kế hoạch tổ chức các cuộc tấn công khủng bố trong khu vực, dù kịch bản này vẫn chưa diễn ra. Đến nay, những phần tử trở về đang bị giam giữ thuộc diện thất bại khi tìm cách đến Trung Đông.

Thứ ba là mối đe dọa của các phiến quân-những đối tượng sẽ sớm được ra tù. Vấn đề đặt ra là do hệ thống nhà tù yếu kém ở Indonesia và nạn "cực đoan hóa" đang diễn ra trong các nhà tù ở đất nước vạn đảo này. Bên cạnh đó, một thực tế là không phải tất cả những phiến quân sớm được ra tù đều ủng hộ hay có cảm tình với IS, mà phần lớn trong đó lại là thành viên của các nhóm phiến quân phản đối IS. Mối đe dọa của IS ở Đông Nam Á là có thật, dù có lẽ không lớn như người ta nghĩ. Ở khu vực này hiện chưa xuất hiện những tổ chức tương tự như "Chi nhánh IS ở Đông Nam Á” hay giới thủ lĩnh IS tuyên bố về một cuộc Cách mạng Hồi giáo ở bất kỳ nước Đông Nam Á nào. Phần lớn các nước Đông Nam Á đang phải đối phó với các nhóm Hồi giáo cấp tiến và cá nhân thề trung thành với IS. Số người đến từ Đông Nam Á tham gia hàng ngũ của IS ở Iraq và Syria tương đối ít, với khoảng 700 người, trong khi châu Âu có hàng nghìn người ủng hộ IS tìm cách đến Iraq và Syria.

Để đối phó với mối đe dọa khủng bố, các Chính phủ khu vực phải được trang bị tốt hơn, luôn trong tâm thế sẵn sàng và điều quan trọng là không được tự mãn.

Ông Obama sẽ không bình luận về quyết định của người tiền nhiệm khi tới Hiroshima mà tập trung vào “củng cố hợp tác trong tương lai” Mỹ - Nhật.

Ngày 27-5 sắp tới, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ tới thành phố Hiroshima, Nhật Bản, đánh dấu  chuyến thăm đầu tiên của một Tổng thống Mỹ đương nhiệm tới thăm thành phố từng bị bom nguyên tử Mỹ phá hủy cách đây 71 năm (năm 1945).

Đây là một phần trong nỗ lực thực hiện mục tiêu “Một thế giới không có vũ khí hạt nhân” mà ông Obama đặt ra từ năm 2009- năm đầu tiên của nhiệm kỳ Tổng thống.

Thông cáo của Chính phủ Mỹ nêu rõ: Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ tới thành phố Hiroshima khi ông đến Nhật Bản vào cuối tháng 5 này để tham dự Hội nghị cấp cao Nhóm  7 nước công nghiệp phát triển  (G7).

Người phát ngôn Nhà trắng Josh Earsnet nhấn mạnh, mục đích của chuyến thăm không phải là để đưa ra lời xin lỗi cho quyết định của Tổng thống Harry Truman cách đây 71 năm, mà là nhằm tạo ra “một cái nhìn bước ngoặt hướng tới tương lai”.

Theo lịch trình dự kiến, ngày 27-5, Tổng thống Obama sẽ tới Công viên tưởng niệm hòa bình, một địa điểm được xem là khá đặc biệt với cả người Mỹ và Nhật Bản khi gợi nhớ tới vụ ném bom nguyên tử của Mỹ xuống thành phố này trong Chiến tranh thế giới thứ 2 cướp đi sinh mạng của hàng trăm nghìn người vô tội.

Theo Người phát ngôn Nhà trắng Josh Earsnet, Mỹ là quốc gia duy nhất từng sử dụng vũ khí hạt nhân và nước này có trách nhiệm đặc biệt phải thúc đẩy những nỗ lực toàn cầu nhằm phi hạt nhân hóa.

 “Tổng thống  dự định sẽ tới thăm Hiroshima để gửi đi một thông điệp về quyết tâm đạt được mục tiêu một thế giới không có vũ khí hạt nhân. Đây cũng là cơ hội để làm nổi bật sự chuyển đổi đáng kể trong các mối quan hệ giữa Nhật Bản và Mỹ”, ông Earsnet nói.

Trên thực tế, ngay trong năm cầm quyền đầu tiên, Tổng thống Obama đã thể hiện mong muốn tới thăm Hiroshima và Nagasaki. Trong chuyến thăm Nhật Bản hồi cuối năm 2009, ông Obama từng tuyên bố, đây là điều rất quan trọng đối với ông, chính vì thế có thể nói chuyến thăm Hiroshima vào cuối tháng 5 này là nhằm hiện thực hóa mong muốn sau 7 năm.

Khi được hỏi về khả năng một cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ với những người còn sống sót sau vụ ném bom nguyên tử năm 1945, Chính phủ Mỹ khẳng định, lịch trình cụ thể của chuyến thăm vẫn chưa được xác định. 

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã ngay lập tức hoan nghênh chuyến thăm, nhấn mạnh, đây sẽ là dịp để cả Nhật Bản và Mỹ tưởng niệm tất cả các nạn nhân. Theo ông, đối với một Tổng thống Mỹ, đây là một quyết định quan trọng.

“Tôi tin rằng, với chuyến thăm Hiroshima, chứng kiến những hậu quả mà vụ ném bom nguyên tử năm 1945 để lại và thể hiện những cảm xúc của ông trước toàn thế giới, Tổng thống Mỹ Barack Obama đang cho thấy quyết tâm mạnh mẽ xây dựng một thế giới phi hạt nhân. Tổng thống Obama nhiều lần nói rằng, Mỹ quốc gia duy nhất sử dụng bom nguyên tử có trách nhiệm phải hành động nhằm đạt được mục tiêu một thế giới không có vũ khí hạt nhân”.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon cũng hoan nghênh thông báo của Chính phủ Mỹ. Theo ông Ban, một trong những bài học lớn của sự kiện Hiroshima là sự cần thiết phải chấm dứt hoàn toàn sự tồn tại của vũ khí hạt nhân.

Quyết định thăm Hiroshima của người đứng đầu nước Mỹ trong những tháng cuối cùng của nhiệm kỳ Tổng thống này được đánh giá là mang tính lịch sử, nhất là khi đây lại là một vấn đề nhạy cảm trong quan hệ Mỹ và Nhật Bản.

Chính vì thế khi được yêu cầu giải thích về chuyến thăm này, ông Ben Rhodes, cố vấn thân cận của Tổng thống Obama khẳng định, nhân dân và đất nước Mỹ sẽ mãi tự hào về các nhà lãnh đạo của mình, về những người từng phục vụ trong quân đội trong giai đoạn Chiến tranh thế giới thứ 2.

Chuyến thăm Hiroshima của Tổng thống Mỹ sẽ là dịp để tưởng niệm tất cả những người vô tội đã thiệt mạng trong cuộc chiến tranh này.  Còn về  sự đúng sai trong quyết định của Tổng thống Harry Truman, Tổng thống Mỹ sẽ không có bất kỳ phát biểu nào liên quan, mà thay vào đó, ông sẽ tập trung vào “củng cố hợp tác trong tương lai” giữa Mỹ và Nhật Bản.