Trong các biến số kinh tế vĩ mô cơ bản, về lý thuyết thì dầu thô không có mặt. Nhưng dầu thô thực tế lại có thể xem là một trong những biến số cơ bản nhất, chi phối mạnh đến các biến số khác bao gồm cả lạm phát, tỷ giá, lãi suất…
Dầu sẽ có giá bèo 20 USD/thùng?
- Cập nhật : 19/12/2015
(Kinh te)
Trong khi nguồn cung tăng mạnh, mức cầu ì ạch, dầu lại chịu áp lực giảm giá sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất. Tình hình càng trở nên bi quan khi ngân hàng đầu tư Goldman Sachs “bồi” thêm một tin xấu với dự báo giá dầu có thể xuống mức “bèo” là 20 USD/thùng.
Giàn thăm dò dầu của tập đoàn Shell ở ngoài khơi Alaska, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo Goldman Sachs, 20 USD là mức giá hòa vốn đối với các nhà sản xuất dầu đá phiến có chi phí cao của Mỹ. Nếu giá dầu rớt xuống dưới mức đó, các công ty sẽ phải cắt sản lượng để tránh bị thua lỗ.
Mặc dù kho dự trữ dầu toàn cầu vẫn chưa đầy, nhưng Goldman Sachs cho rằng việc cân bằng cung cầu “còn lâu mới đạt được” vì chỉ tiêu sản xuất và thăm dò của các giàn khoan dầu Mỹ là quá cao so với lượng cung dầu cần phải giảm.
Vào ngày 16/12, trong một động thái chưa từng có, các lãnh đạo Quốc hội Mỹ đã nhất trí dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu dầu kéo dài suốt 40 năm qua.
Đây là một động thái lịch sử phản ánh sự chuyển dịch về kinh tế, chính trị trong bối cảnh ngành khai thác dầu bùng nổ ở Mỹ. Nếu lệnh trên được cả Hạ viện và Thượng viện thông qua rồi Tổng thống Mỹ Barack Obama ký thành luật, ngành dầu của Mỹ sẽ giành được một chiến thắng khao khát từ lâu.
Gần hai năm qua, hơn một chục công ty dầu độc lập đã vận động Quốc hội Mỹ bỏ lệnh cấm xuất khẩu dầu. Họ cho rằng giải phóng cho ngành dầu sẽ loại bỏ được tình trạng méo mó trên thị trường, kích thích kinh tế và tăng cường an ninh quốc gia. Như vậy, thị trường dầu thế giới dự kiến sẽ có thêm “tay chơi” mới là Mỹ trong bối cảnh dầu đang thiếu người mua, thừa người bán, tiếp tục gây thêm áp lực giảm cho giá dầu.
Một trạm xăng ở Dubai, Các tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE). Ảnh: AFP/TTXVN
Trong khi đó, nguồn cung dầu từ OPEC tiếp tục dư thừa. OPEC cũng có thể sản xuất dầu ồ ạt, tiến tới con số 32 triệu thùng/ngày, theo dự báo của Goldman Sachs. Hơn nữa, thị trường còn phải tiếp nhận cả nguồn dầu mới do Iran tung ra sau khi nước này nối lại sản xuất dầu vì được Mỹ dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt trong vài tháng tới. Hệ quả là kho dầu toàn cầu sẽ “tràn trề” vào mùa xuân tới đây.
Giá dầu đã rớt hơn 50% trong vòng 18 tháng qua do nguồn cung thừa mứa và mức cầu ì ạch. Trong báo cáo công bố ngày 17/12, các nhà phân tích Goldman Sachs viết: “Đà giảm của giá dầu giảm sau cuộc họp của OPEC đã tiếp tục khi mà các thành viên ngày càng bất đồng rõ rệt và OPEC thiếu phản ứng về mặt nguồn cung”.
Thực tế trước đây cho thấy mỗi khi giá dầu giảm mạnh, động thái cắt giảm sản lượng của OPEC lập tức giúp giá dầu phục hồi. Nhưng vào tháng 11/2014, Saudi Arabia, nước chủ chốt của OPEC, đã thay đổi chính sách, quyết định ngừng bảo vệ giá dầu, theo đuổi chiến lược giành thị phần bằng cách tối đa hóa sản lượng. Chiến lược này đã có dấu hiệu “đơm hoa kết trái” khi sản lượng dầu đá phiến Mỹ bắt đầu giảm.
Tuy nhiên, theo Goldman Sachs, OPEC không có lợi khi cân bằng thị trường khi mà vẫn phải đối mặt với chi phí sản xuất cao. Rốt cuộc, việc OPEC quyết định vẫn giữ mức trần sản lượng quanh 30 triệu thùng/ngày và sự xuất hiện của nhiều nguồn cung khổng lồ mới có thể sẽ làm gia tăng mức độ sụt giảm của giá dầu.
Hiện nay, giá dầu ở mức thấp nhất trong gần 7 năm qua. Hôm 17/12, tại thị trường New York, giá dầu thô ngọt nhẹ Mỹ (WTI) giao tháng 1/2016 đã xuyên thủng ngưỡng 35 USD/thùng.
Trong khi dự đoán của Goldman Sachs cần thời gian kiểm nghiệm thì về ngắn hạn, chuyên gia phân tích Gene McGillian thuộc Tradition Energy, nhận định giá dầu có khả năng sẽ “thử nghiệm” các mức đáy của năm 2008, thời điểm giá dầu WTI được giao dịch quanh mức 32 USD/thùng.
