Trung Quốc hôm qua tuyên bố nước này sẽ xả nước từ một đập ở tỉnh Vân Nam xuống hạ lưu sông Mekong đến ngày 10/4 để cứu hạn ở các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. 

Vị trí thủy điện Cảnh Hồng. Đồ họa: Michael Buckley

"Chúng tôi sẽ xả nguồn cung cấp nước khẩn cấp từ Nhà máy Thuỷ điện Cảnh Hồng từ ngày 15/3 tới ngày 10/4", Xinhua dẫn lời phát ngôn viên Lục Khảng của Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm qua nói. Lưu lượng xả nước đạt 2.190 m3/giây.

Trước đó, Việt Nam đề nghị Trung Quốc xả nước từ con đập tại nhà máy thuỷ điện ở tỉnh Vân Nam, phía tây nam Trung Quốc, để giúp vượt qua hạn hán tại các tỉnh ở đồng bằng sông Cửu Long. 

Sông Mekong bắt nguồn từ Trung Quốc, chảy qua Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam. Kể từ cuối năm 2015, các nước dọc sông Mekong đã chịu hạn hán do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino và tình hình thời gian gần đây trở nên trầm trọng hơn, đe doạ sinh kế của người dân, ông Lục nói. 

Phát ngôn viên Trung Quốc cho rằng nước này sẵn sàng tăng cường điều phối và hợp tác với các nước liên quan theo cơ chế về quản lý nguồn nước và đối phó thiên tai để đem đến lợi ích cho người dân khu vực.

Do tác động của El Nino, lượng mưa trong khu vực giảm mạnh khoảng 20-30% so với trung bình nhiều năm, trong khi đó lượng nước sông Mekong về Việt Nam giảm 50%, dẫn đến tình trạng mặn lấn sâu vào đất liền đồng bằng sông Cửu Long. Nhiều nơi nước mặn vào sâu đất liền tới 70-90 km, sâu hơn trung bình nhiều năm từ 15 đến 20 km.

Kinh tế và đời sống dân sinh của 10/13 tỉnh thành phố như Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh Sóc Trăng... chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của xâm nhập mặn. Theo báo cáo Bộ Nông nghiệp, diện tích lúa thiệt hại từ cuối năm 2015 đến nay gần 160.000 ha, trong đó phần lớn là không có thu hoạch. Các tỉnh bị thiệt hại nhiều là Kiên Giang hơn 54.000 ha, Cà Mau gần 50.000 ha, Bến Tre gần 14.000 ha.

---

Lịch sử Myanmar sang trang

Lưỡng viện quốc hội Myanmar hôm 15-3 bỏ phiếu bầu ông Htin Kyaw - 69 tuổi, trợ thủ đắc lực và cũng là bạn thân hơn 60 năm của Chủ tịch Đảng Liên đoàn Quốc gia vì dân chủ (NLD) Aung San Suu Kyi - làm tổng thống dân cử đầu tiên kể từ năm 1962.

Hai vị trí phó tổng thống thứ nhất và thứ hai lần lượt thuộc về tướng về hưu Myint Swe (64 tuổi, ứng viên phe quân đội) và ông Henry Van Thio (58 tuổi, do NLD đề cử).

Ngay sau khi phát ngôn viên quốc hội Mann Win Khaing Than thông báo ông Htin Kyaw trở thành tổng thống thứ chín của Myanmar, bà Suu Kyi vỗ tay và mỉm cười nhưng không đưa ra bình luận. Phát biểu ngắn gọn tại họp báo, ông Htin Kyaw nói: “Đây là chiến thắng cho người dân của quốc gia này. Tôi đã trở thành tổng thống nhờ sự thiện chí và lòng nhân hậu của người chị Aung San Suu Kyi”.

Giới phân tích nhận định quyền lực thực sự sẽ nằm trong tay bà Suu Kyi một khi chính phủ mới tiếp quản nhiệm vụ từ tổng thống sắp mãn nhiệm Thein Sein vào ngày 1-4 tới. Các chuyên gia cảnh báo nhà lãnh đạo và chính phủ các nước có thể liên lạc trực tiếp với bà Suu Kyi khiến vai trò của ông Htin Kyaw bị lu mờ.

Theo Reuters, bà Suu Kyi muốn phi quân sự hóa chính trường Myanmar song muốn làm vậy, bà lại phải nhận được sự hỗ trợ từ chính quân đội. Lực lượng này vẫn nắm 1/4 số ghế (tương đương 166 ghế, thêm 41 ghế do Đảng Liên minh Đoàn kết và Phát triển được quân đội hậu thuẫn nắm giữ) tại quốc hội trong khi Tư lệnh các lực lượng vũ trang Myanmar - ông Min Aung Hlaing - có quyền chỉ định và kiểm soát trực tiếp các bộ trưởng Bộ Nội vụ, Quốc phòng và An ninh biên giới. Hơn nữa, nhiều doanh nghiệp và tập đoàn quốc phòng có quan hệ gần gũi với chính quyền ông Thein Sein vẫn có tầm ảnh hưởng lớn đối với nền kinh tế Myanmar.

Theo giới phân tích, để thực sự làm chủ chính trường, bà Suu Kyi trước mắt phải cho người dân, đặc biệt là bộ phận công chức, thấy tương lai của Myanmar thuộc về NLD. Từ đó, bà dần thay đổi nhận thức của quân đội, trấn an họ rằng chính phủ mới sẽ không trả thù để họ chấp nhận giảm vai trò trong các vấn đề quốc gia.

Song song đó, bà Suu Kyi cùng ông Htin Kyaw phải giải quyết tình trạng thu nhập thấp và quản lý dòng vốn đầu tư sau nhiều thập kỷ tăng trưởng trì trệ, kèm theo vấn đề xung đột vũ trang ở các khu vực biên giới.

Sáng 16-3, chiếc xe buýt chở 50 công chức tại thành phố Peshsawar, Pakistan đã phát nổ khi đang chạy làm 15 người chết và 35 người bị thương.

Ngày 16-3, xe buýt này vẫn làm nhiệm vụ như hằng ngày là đón công chức từ ngoại ô Peshawar để đưa vào làm việc ở thành phố. Nhưng khi đến Saddar, một quận mua sắm nhộn nhịp của thành phố Peshawar, xe buýt đã nổ tung. Khu vực này cũng có nhiều tòa nhà quân đội và nhà dân.

Tại hiện trường, lực lượng cứu hộ phải cắt vào thân xe buýt để lôi những nạn nhân, cả chết lẫn bị thương ra ngoài. Rất nhiều người bị thương nặng được đưa vào bệnh viện cấp cứu.

Hãng tin Reuters dẫn lời Jamil Shah, người phát ngôn của bệnh viện Lady Reading: "Tất cả bác sĩ tại bệnh viện đã được điều động. Nhiều người bị thương đang trong tình trạng nguy kịch và con số tử vong có thể sẽ còn tăng".

Mohammad Kashif, viên chức cảnh sát cao cấp của thành phố Peshawar, trả lời báo chí: "Vẫn còn quá sớm để nói về bản chất vụ nổ nhưng dường như gói thuốc nổ đã được giấu sẵn trên xe".

Theo thông tin ban đầu, có khoảng 4 đến 10kg chất nổ kèm thiết bị kích nổ từ xa đã được giấu trên xe buýt. Công tác điều tra vẫn đang được tiến hành.

Vụ tấn công này diễn ra khi cảnh sát Pakistan tại thành phố Peshawar tăng cường chiến dịch chống Taliban và các nhóm vũ trang hồi giáo ở biên giới Pakistan - Afghanistan. Đây là cuộc tấn công đẫm máu nhất tại Peshawar kể từ sau sự kiện 134 học sinh ở một trường quân đội tại đây bị bắn chết dã man hồi tháng 11-2015.

Hôm 14-3, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin Hussein phát biểu với báo giới: