Phiên tòa chiều 25/7: Mai Hữu Khương nhận làm sai ở khoản 300 tỷ, không nhận trách nhiệm ở 5.190 tỷ

Viện kiểm sát hỏi tiếp bị cáo Phan Thành Mai

-Bị cáo Khương bảo có báo cáo bị cáo việc chuyển tiền không có chữ ký. Bị cáo nói gì về việc này?

-Bị cáo thực sự không nhớ vì khoản tiền này thuộc vấn đề của chi nhánh, thường không lên bàn giám đốc. Có thể anh Khương có nói gì liên quan việc này hoặc có thể có thời điểm nào đó vấn đề này lên bàn giám đốc nhưng bị cáo thực sự không nhớ.

Khi toà hỏi bị cáo Mai Hữu Khương, Phan Thành Mai. Bị cáo Phạm Công Danh xin phép phát biểu nhưng không được toà đồng ý. Toà trả lời sẽ hỏi bị cáo Danh sau. Bị cáo Danh tiếp tục đề nghị nói về các vấn đề các đồng nghiệp, đồng bị can khai báo nhưng vẫn không được toà đồng ý. 

Toà tạm dừng phiên xét xử buổi chiều, sáng mai 26/7 tiếp tục.

 

Viện kiểm sát hỏi bị cáo Mai Hữu Khương 

Bị cáo Mai Hữu Khương trình bày trước khi về VNCB thuộc tổ công tác tái cơ cấu ngân hàng, làm việc tại Tập đoàn Thiên Thanh. 

-Bị cáo có biết công ty Hương Việt thuộc ông Phạm Công Danh?

-Bị cáo biết. 

-Trách nhiệm của bị cáo là bị cáo ký hợp đồng 

-Phần hợp thức hóa thì bị cáo xin nói rõ là thời điểm đó bị cáo có hỏi anh Quyết,  rằng những giao dịch này là hạn mức của Chi nhánh, sao lại cần xin nghị quyết Hội đồng quản trị. Anh Quyết có nói rằng nghị quyết này là để hợp thức hóa báo cáo ngân hàng nhà nước chứ không phải là hợp thức hóa hồ sơ thủ tục vay tiền.

-Về khoản tiền liên quan 300 tỷ liên quan nhóm Trần Ngọc Bích thì bị cáo làm việc với ai?

-Bị cáo làm việc với anh Vũ Anh Tuấn. Anh Vũ Anh Tuấn đề xuất vay khoản tiền 300 tỷ. Lúc đó có đủ 3 người gồm bị cáo,  Vũ Anh Tuấn và 1 người nữa. 

Từ khoản tiền về tài khoản của cá nhân vay vốn thì tiền chuyển về các chi nhánh thế nào thì anh Tuấn làm việc với phòng kế toán tài chính dưới góc độ chuyển tiền cá nhân nên bị cáo không quan tâm sâu sát. Bị cáo có nghe việc nợ chữ ký và có xin ý kiến của anh Mai và được anh Mai đồng ý. Bị cáo nói với anh Mai là một hai ngày sau thì khách hàng bổ sung toàn bộ hồ sơ liên quan đến vay vốn và chuyển khoản. 

Viện kiểm soát hỏi tiếp Mai Hữu Khương

-Bị cáo Mai Hữu Khương trình bày tiếp về hồ sơ vay vốn 300 tỷ? 

-Những ngày sau đó bị cáo liên tục gây áp lực lên Vũ Anh Tuấn yêu cầu trả đầy đủ hồ sơ và anh Tuấn có fax lên phòng kinh doanh. Trước thời điểm bị cáo bị bắt thì bản fax này vẫn còn ở phòng kinh doanh còn sau khi bị bắt thì không rõ có còn không. 

-Đó chính xác là về khoản 300 tỷ? 

-Vâng đúng. Bị cáo có nhìn thấy bản này rồi và phòng kinh doanh có lưu hồ sơ nên có thể kiểm tra qua đó. 

-Bị cáo trả lời rõ ràng lại là 6 sổ tiết kiệm này ai đang giữ? 

-Dạ, ngân hàng. 

-Tức trong 124 sổ tiết kiệm nhóm Trần Ngọc Bích cầm cố tại ngân hàng có 6 cuốn sổ đó? 

-Dạ đúng ạ. Cho phép bị cáo trình bày thêm là sau khi có bản fax thì bị cáo vẫn thấy chưa đủ cơ sở, vì thế bị cáo liên tục thúc giục nhưng vẫn không được. Sau đó bị cáo có họp chi nhánh và đề nghị lãnh đạo trên hội sở hỗ trợ chi nhánh yêu cầu khách hàng bổ sung chứng từ này. 

Đồng thời bị cáo đề xuất lên hội sở tất toán sổ tiết kiệm thanh toán khoản vay. Bị cáo chỉ muốn làm sao không gây thất thoát cho ngân hàng nên trong bản đề xuất lên hội sở đã ghi nếu không đòi được chứng từ thì xin phép tất toán các khoản vay bằng sổ tiết kiệm. 

Sau khi đó thì anh Danh và anh Mai có làm việc với nhóm Dr Thanh và họ có hứa trả chứng từ. Sau đó họ có trả chứng từ tháng 4, 5, 6 đã tất toán và cũng không phải bản chính mà là sao y bản chính. 

Sau vẫn chưa có chứng từ nên bị cáo có làm một điều quá quyền bị cáo là không trả lãi các sổ tiết kiệm cầm cố để vay. Thực sự thì khách hàng được quyền nhận lãi suất nhưng vì hồ sơ vay chưa đủ điều kiện nên bị cáo không trả lãi suất. Sau này NHNN cũng có yêu cầu không chi trả. 

-Tiền sau chuyển đi đâu? 

-Tiền chuyển về tài khoản khách hàng rồi khách hàng làm việc với kế toán và nhân viên tập đoàn Thiên Thanh nên bị cáo không biết rõ. 

-Tóm lại là cáo trạng truy tố thế, bị cáo chấp nhận khoản nào và không chấp nhận khoản nào? 

-Chấp nhận khoản cho vay 300 tỷ không có chữ ký còn khoản 5.190 tỷ mong HĐXX xem xét lại.

Viện kiểm sát hỏi tiếp Phan Thành Mai

Đề án và quyết định thành lập ban chỉ đạo đề án thành lập CoreBanking thành lập sau khi tiền được rút. Viện kiểm sát hỏi rằng kế toán trưởng VNCB có biết việc rút tiền này không.

-Phan Thành Mai: Bị cáo không nhớ rõ lắm nhưng có thể là phó phòng trình lên trưởng phòng hoặc thế nào đó thì bị cáo không nhớ rõ.

-Viện kiểm sát: Thế kế toán Hiền thì thế nào? Có ký không?

-Hồ sơ lên bị cáo thì không có chữ ký của kế toán Hiền còn nội bộ phòng kế toán thì không biết việc này.

-Bị cáo cho biết mối quan hệ với bên ông Nguyễn Việt Hà và Công ty quản lý quỹ Lộc Việt?

-Bị cáo quen ông Nguyễn Việt Hà từ năm 2010 và đề xuất anh Danh thực hiện theo như trong cáo trạng. Anh Danh đồng ý thì bị cáo làm việc với anh Hà và sau khi suy nghĩ thì anh Hà yêu cầu gặp anh Danh và đồng ý.

-Bị cáo có bàn với anh Hà về cách thức thực hiện không?

-Bị cáo chỉ có yêu cầu tiền về được đến Tập đoàn Thiên Thanh còn việc xây dựng cụ thể phương án thì bị cáo giao anh Quyết phối hợp anh Hà thực hiện.

-Bị cáo có biết mục đích của việc tách ra để làm gì không? Có ý nghĩa gì?

-Bị cáo lúc đó ký vì thực tế đạt mục đích của mình. Còn sau này biết là do quy định của quỹ liên quan đến việc hạn mức trái phiếu.

-Chủ trương của bị cáo ngay từ đầu liên quan đến khoản tiền bên Tân Hiệp Phát thì thế nào?

-Từ xưa đến này nhóm khách hàng Tân Hiệp Phát hay các khách hàng tiền gửi khác thì bị cáo không được anh Danh phân công. Do không được phân công nên đa phần bị cáo không biết hoặc không biết rõ.

Có thể có một số buổi họp thì bị cáo có họp nhưng không tường tận vì không được phân công. Bị cáo có nghe nhóm nọ nhóm kia nhưng chỉ động viên anh em còn không được giao nên bị cáo không sâu sát.

-Với tư cách Tổng giám đốc mà bị cáo không ý kiến gì?

-Bị cáo nhìn thấy trên hệ thống máy tính có khoản tiết kiệm, khoản vay và thấy việc vay này an toàn. Bị cáo cũng chỉ nghe là có nhóm nọ nhóm kia lớn chứ không biết tường tận. Trong ngành ngân hàng thực chất không có nhóm khách hàng mà là khách hàng. Những khoản vay, cho vay đó vẫn thuộc hạn mức mà chi nhánh quyết định.

-Thế còn sau này sao lại có nghị quyết HĐQT liên quan?

-Nghị quyết HĐQT và những giấy tờ về sau là ký hợp thức về sau. Lúc này vì họ giao dịch nhiều thì mới có khái niệm nhóm khách hàng. Nếu như tất cả hồ sơ này trình bày lên là không có chữ ký và bị cáo ký hợp thức hóa thì bị cáo mới bị tội hợp thức. Thực tế không có chữ ký của khách hàng thì không cách gì hợp thức hóa được.

-Bị cáo nhận trách nhiệm gì liên quan đến khoản 5.190 tỷ đồng?

-Với tư cách là Tổng giám đốc thì những khoản cho vay dưới quyền mình và bị thất thoát thì trách nhiệm của Tổng giám đốc dù là không cố tình thì cũng là sai sót. Bị cáo mong Hội đồng xét xử xem xét.

Trong giờ nghỉ giải lao, luật sư đã hỏi Viện kiểm sát về việc thẩm vấn bị cáo Phạm Công Danh trước khi chủ tọa hỏi là trái luật. 

Viện kiểm sát nói rằng hỏi bị cáo Phan Thành Mai và liên quan đến bị cáo Phạm Công Danh nên hỏi cho rõ, không phải thẩm vấn.

Viện kiểm sát tiếp tục hỏi bị cáo Phan Thành Mai:

-Bị cáo là người đề xướng cho bị cáo Phạm Công Danh về CoreBanking đúng không?

-Đúng là bị cáo đề xuất dựa trên mong muốn thực hiện thực việc nâng cấp CoreBanking. Bị cáo đã mong muốn một thời gian thì tiền quay về ngân hàng và sử dụng tiền để nâng cấp CoreBanking.

-Bị cáo có thấy việc chi lãi suất vượt trần thì số tiền huy động vào và cho vay ra thì mình làm thế nào để hiệu quả được?

-Lúc đó bài toán cứu nguy cấp bách hơn bài toán kinh tế. Bị cáo thừa nhận là lúc đó cấp bách nên bị cáo phải thực hiện như vậy.

-Bị cáo nhớ kỹ có những ai tham gia?

-Người chỉ đạo là anh Danh, có bị cáo…Còn một số người thực tế là thời gian lâu lắm rồi nên không chắc chắn, mong tòa xem xét. Có thể có thêm Mai Hữu Khương, Phan Minh Tùng…

-Bị cáo có nhớ còn Phạm Việt Thép?

-Bị cáo thực sự không nhớ anh Phạm Việt Thép. Thậm chí cả khuôn mặt thì bị cáo cũng không còn nhớ.

-Trong buổi họp có bị cáo Thảo (Lê Công Thảo) không?

-Không, chắc chắn không.

-Vậy bằng cách nào bị cáo Thảo có liên quan việc ký tạm ứng tiền? Ai chỉ đạo?

-Dạ thưa, chính bị cáo. Phải có chữ ký của anh Thảo thì mới có căn cứ để rút tiền.

-Căn cứ vào đâu để bị có yêu cầu bị cáo Thảo làm thủ tục ứng tiền?

-Thực tế lúc đó là rất cần tiền. Bị cáo và bị cáo Danh đã đồng thuận việc rút tiền.

-Trong bối cảnh là tổng giám đốc, có khi nào nhân viên của bị cáo đề xuất rút tiền trong 1 thời gian ngắn thì bị cáo có đồng ý không?

-Thực tế là trường hợp khác thì không. Nhưng trong trường hợp này là chủ ý của bị cáo và bị cáo Danh nên bị cáo đã ký trước chứng từ đấy và chuyển tiếp cho các bên liên quan. Vì thế anh Thảo rất băn khoăn. 

-Thái độ trả lời của bị cáo là rất dũng cảm. Qua kiểm tra lại thì chúng tôi xác nhận là bị cáo trả lời chính xác. Chúng tôi hỏi thêm câu này nữa: Bị cáo có biết thông tư không cho phép huy động lãi suất vượt trần không?

-Dạ biết.

-Bị cáo có biết tổ giám sát của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và những khoản chuyển tiền trên 5 tỷ phải qua tổ này không?

-Dạ biết.

-Luật yêu cầu các chứng từ sổ sách phải là có thực. Bị cáo có biết điều này không?

-Bị cáo không thực rõ nhưng hiểu sơ bộ việc này. 

-Như vậy bị cáo bị truy tố tội cố ý làm trái thì có đúng không?

-Dạ đúng nhưng cho phép bị cáo nói thêm về phần huy động vượt trần là hết sức cấp bách.

Đến thời điểm xây dựng hợp đồng với các công ty Trung Dung, Hương Việt….thì bị cáo bị truy tố tội gây thiệt hại cho ngân hàng 581,6 tỷ đồng. Bị cáo thừa nhận không?

-Dạ, bị cáo thừa nhận

-Bị cáo muốn dùng tiền để hỗ trợ thanh khoản VNCB đúng không?

-Vâng. 

Nhưng cho bị cáo nói thêm là tất cả những việc này đều là xuất phát từ mong muốn thực hiện thực những vấn đề để cứu VNCB.

-Bị cáo có nhận thấy sai?

-Động cơ của bị cáo là mong muốn ngân hàng có trụ sở khang trang hơn để dễ điều hành. Còn bị cáo biết rằng đó là hành động sai pháp luật.

-Những ai tham gia việc này?

-Bị cáo không nhớ chính xác. 

-Biên bản họp HĐQT thì những ai ký?

-Thường thì anh Khương soạn còn cụ thể thì bị cáo không nhớ rõ.

-Như vậy là 268 Tô Hiến Thành là bị cáo thừa nhận rằng bị cáo tham gia, bị cáo có thừa nhận sai đúng không?

-Vâng.

-Còn với các đối tác Hương Việt, Trung Dung thì bị cáo không trực tiếp gặp đối tác. 

-Bị cáo có biết các công ty này là công ty của ông Danh không?

-Bị cáo thực sự là không biết, chỉ được nghe nói (nhiều lần). Bị cáo cũng chưa từng hỏi anh Danh xem anh có bao nhiêu công ty và công ty nào.

Sau phần xét hỏi Phan Thành Mai, Viện Kiểm sát gọi Phạm Công Danh.

-Nguồn tiền từ đâu mà bị cáo có để trả phí cho bị cáo Phan Thành Mai?

-Thưa, bị cáo không nhớ.

Nhiều câu trả lời của Phạm Công Danh rằng không nhớ. Do Danh không nói vào loa như các bị cáo khác nên phóng viên ở phòng báo chí xem qua truyền hình không thể nghe rõ chi tiết phần trả lời. Chúng tôi sẽ cập nhật sau phần khai của Phạm Công Danh tới quý độc giả .

 

 Viện kiểm sát hỏi bị cáo Phan Thành Mai

Trước khi hỏi bị cáo Phan Thành Mai, Hội đồng xét xử nhắc các bị cáo về quyền tự bào chữa và không coi đó là chi tiết tăng nặng. Việc khai báo thành khẩn có thể được xem xét áp dụng việc giảm nhẹ.

-Bị cáo trình bày cho Hội đồng xét xử biết là bị cáo về làm phó giám đốc thường trực của VNCB từ lúc nào?

-Bị cáo về vào 7/2/2013 tại Đại hội cổ đông.

-Bị cáo quen bị cáo Danh từ khi làm ở Hiệp hội bất động sản và bị cáo Danh đưa ý tưởng về tái cơ cấu ngân hàng Đại Tín đúng không?

-Bị cáo biết anh Danh từ cuối 2011 đến đầu 2012.

-Bị cáo biết tình trạng của VNCB trước đó đúng không? 

-Dạ thưa Hội đồng xét xử, từ trước khi về làm VNCB thì bị cáo có tiếp nhận một số ý tưởng từ bị cáo Danh. Trước khi về VNCB thì bị cáo chưa biết tình trạng thanh khoản và chăm sóc khách hàng của Ngân hàng. Bị cáo chỉ nghe sơ bộ trước đó và biết thế chứ không quan tâm nhiều. Chính vì thế mới có sốc.

-Về dịch vụ tư vấn thì có hợp đồng thỏa thuận gì không?

-Dạ không có.

-Tức chỉ hợp đồng miệng thôi đúng không?

-Thực ra nó cũng không có hợp đồng mà chỉ là bàn thảo và thực hiện. Trước khi làm thì không có thỏa thuận nào về mức giá dịch vụ làm đề án tái cơ cấu. Chỉ sau khi đề án thực hiện xong thì bị cáo Danh trả tiền công, chi phí cho bị cáo như một lời cảm ơn. Tổng là 3,2 tỷ đồng. Tiền được Tập đoàn Thiên Thanh chuyển dưới hình thức cảm ơn. 

Tòa hỏi bị cáo Đặng Đình Tuấn (nguyên phó phòng phụ trách Công ty VNBC AMC)

-Bị cáo xin phép Hội đồng xét xử xem xét giúp bị cáo là chứng thư liên quan Nhất Nhất Vinh không phải là bị cáo ký. Ngoài ra, bị cáo không phải phó phụ trách AMC mà chỉ là phụ trách phòng.

Cũng giống như bị cáo Thanh thì nhận thức của bị cáo đối với dự án này là chủ trương của Thành phố và giả định dựa trên đó theo phương pháp thu nhập. 

-Như vậy bị cáo hiểu nhầm rằng với cách ghi trên giấy quyền sử dụng đất như thế là quyết định của thành phố chứ không phải là chủ trương đúng không?

-Nếu là có quyết định rồi thì nó không phải là giả định mà là định giá. Bị cáo dùng phương pháp giả định tức chưa có quyết định và bên yêu cầu thẩm định giá hứa sẽ bổ sung quyết định sau. Tuy nhiên chưa bổ sung nên chứng thư của bị cáo mới ghi là giả định.

Bị cáo xin phép được nói thêm là bị cáo làm việc thẩm định là hoàn toàn độc lập, theo chủ ý của bị cáo dựa trên kiến thức của bị cáo chứ không có mục đích gì khác.

Chiều nay 25/7, Phiên tòa buổi chiều tiếp tục xét xử

 

Tòa hỏi bị cáo Thái Minh Thanh (định giá viên Công ty VNBC AMC)

-Bị cáo Thanh cho biết bản cáo trạng nghe tại tòa và đã nhận có giống nhau không? Phần liên quan bị cáo thế nào?

-Bản cáo trạng giống với bản bị cáo đã được nhận. Bị cáo xin tòa xem xét lại là chứng thư định giá bất động sản chứ không phải chứng thư thẩm định giá. Nhưng chứng thư định giá bất động sản có ghi rõ là không phải là căn cứ xác nhận cho vay hay sử dụng để thẩm định cho vay. Giá trị thực có thể cao hơn hoặc thấp hơn giá trị trong chứng thư thẩm định giá.

-Bị cáo đưa ra một chứng thư định giá rồi thì chủ tài sản và bên sử dụng tài sản căn cứ vào đâu để đánh giá nó cao hơn hay thấp hơn?

-Bản định giá thực hiện trên cơ sở giả định tất cả những điều tạo nên giá trị tài sản.

-Hội đồng xét xử: giá trị lô đất thực hiện dựa trên giả định về thông số chỉ tiêu quy hoạch. Giả định này dựa trên định giá của DATC. Khi làm thẩm định giá dựa trên phương pháp thu nhập thì cần những thông số về quy hoạch. Bị cáo đã dựa trên chứng thư của một đơn vị cao hơn để thực hiện việc này. 

Chứng thư có giá trị 3 tháng.

-Bị cáo cho biết chứng thư định giá này chỉ có giá trị 3 tháng nên nếu đến tháng thứ 4 tất cả thông số có thay đổi thì chứng thư này đâu có giá trị gì cả.

-Thưa Hội đồng xét xử, thường thì chứng thư định giá nếu tài sản có thay đổi 

-Nếu không có những giả định này thì giá trị tài sản này là bao nhiêu?

-So với một mảnh đất chỉ sử dụng bình thường thì chỉ khoảng 64 triệu. Còn nếu là dự án với quy hoạch như vậy thì mới có giả định giá trị lên đến 178 triệu đúng không?

-Thưa quý tòa là trong nghiệp vụ thẩm định giá thì cho phép giả định dựa trên thu nhập hình thành trong tương lai từ dự án. Vì thế, bị cáo luôn có câu về hạn chế của thẩm định.

-Hội đồng xét xử: Có phải khi Phạm Công Danh, Phan Thành Mai…cần thẩm định giá với giá cao hơn mức định giá ban đầu của bị cáo thì bị cáo làm bản giả định này đúng không?

-Thưa Hội đồng xét xử xem xét giúp bị cáo là bị cáo không hề được biết ý chí của lãnh đạo. Bị cáo làm giả định dựa trên bản thu nhập tương lai của DATC.

-Bị cáo khi đưa ra giả định thẩm định thì có đi thực tế không?

-Bị cáo có đề xuất đi xem nhưng anh Hào không cho đi, bảo chỉ cần xem xét các thông tin trên mạng là đủ rồi. Bị cáo không tự bịa đặt ra những giả định đó mà lấy căn cứ dựa trên chứng thư của DATC.

-Cá nhân bị cáo thực hiện bao nhiêu chứng thư thẩm định?

-Bị cáo ký 5 chứng thư. Anh Tuấn 3 chứng thư. Còn về sân vận động Chi Lăng thì bị cáo không làm mà thu thập tài liệu cho anh Tuấn.

-Tại thời điểm định giá thì bị cáo có biết tài sản này đang được thế chấp ở ngân hàng khác không?

-Bị cáo không biết, không hề biết.

-Thế có yêu cầu, hợp đồng yêu cầu định giá gì không?

-Thưa, việc này anh Hào thực hiện. Bị cáo là định giá viên nên không biết những việc này.

-Bị cáo mặc nhiên hiểu rằng giấy chứng nhận sử dụng đất có ghi mảnh đất này thuộc dự án nọ kia và giả định như vậy đúng không? Bị cáo nghĩ thế nào về cáo trạng?

-Bị cáo nghĩ rằng là việc truy tố bị cáo theo quyết định của tòa án đối với bị cáo là quá nặng vì bị cáo đã ghi rõ trong chứng thư những điểm hạn chế.