Giới chức quân sự cho biết những người ủng hộ thỏa thuận cho phép Mỹ sử dụng các căn cứ tại Philippines đang hy vọng chính quyền mới của Tổng thống đắc cử Rodrigo Duterte tại quốc gia Đông Nam Á này sẽ tôn trọng thỏa thuận, bất chấp việc ông từng tuyên bố sẽ điều chỉnh lại chính sách đối ngoại và bày tỏ quan điểm phản đối tầm ảnh hưởng của Mỹ.

Mỹ và Philippines tới nay vẫn chưa thống nhất được các chi tiết của thỏa thuận trên, theo đó Manila sẽ phát triển 5 căn cứ quân sự để các lực lượng Mỹ luân phiên đồn trú.

Do đó, những người ủng hộ thỏa thuận này lo ngại Chính quyền mới của ông Duterte có thể gây trì hoãn quá trình triển khai hoặc thậm chí bác bỏ thỏa thuận này, điều sẽ khiến ông Duterte phải đối mặt với sự phản đối quyết liệt.

Một phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Philippines cho hay tới thời điểm này chưa có quyết định nâng cấp nào được đưa ra.

Giới chức hai nước công bố thỏa thuận tiếp cận căn cứ quân sự nói trên hồi tháng 2-2016, trong khuôn khổ Thỏa thuận Tăng cường Hợp tác Quốc phòng ký năm 2014.

Năm căn cứ quân sự bao gồm Căn cứ Không quân Antonio Bautista tại Puerto Princesa; Căn cứ Không quân tại Floridablanca; Căn cứ Không quân Lumbia ở Mindanao, Căn cứ Fort Magsaysay ở tỉnh Nueva Ecija và Căn cứ Không quân Mactan-Benito Ebuen ở Cebu.

Ngày 15-5, Phó Tổng thống Venezuela Aristóbulo Istúriz khẳng định nước này sẽ không tiến hành trưng cầu dân ý bất tín nhiệm đối với Tổng thống Nicolas Maduro bởi thủ tục liên quan tới cuộc bỏ phiếu này “có lỗi."

Phát biểu tại một hoạt động bày tỏ tình đoàn kết với Tổng thống bị đình chỉ của Brazil Dilma Rousseff tại bang miền Đông Bắc Anzoátegui, ông Istúriz tuyên bố phe đối lập đã có hành vi gian lận trong quá trình thu thập chữ ký khởi động tiến trình bỏ phiếu, thủ tục đầu tiên để tiến hành bỏ phiếu bất tín nhiệm giữa nhiệm kỳ đối với ông Maduro.

Phó Tổng thống Istúriz loại trừ mọi khả năng ông Maduro bị bãi nhiệm bằng một cuộc trưng cầu dân ý, đồng thời tố cáo hành động “lừa dối vô trách nhiệm” của phe đối lập. Ông cũng tố cáo Mỹ có âm mưu phá hoại cuộc cách mạng hiện nay của chính phủ Venezuela. Theo ông này, “chủ nghĩa đế quốc” đang tấn công các dân tộc quyết tâm đấu tranh vì sự giải phóng và tự do của mình, trong đó có nhân dân Venezuela.

Liên minh Bàn Đoàn kết dân chủ (MUD) đối lập tại Venezuela đã trình Ủy ban bầu cử quốc gia (CNE) 1,85 triệu chữ ký để yêu cầu tổ chức trưng cầu dân ý. CNE cho biết sẽ tiến hành chứng thực các chữ ký từ ngày 2/6 tới và phe đối lập đã chỉ trích sự chậm chễ này. MUD muốn đẩy nhanh cuộc trưng cầu dân ý trong năm nay.

Trong trường hợp ông Maduro bị thua cuộc, Venezuela sẽ phải tổ chức tổng tuyển cử sớm. Trước đó vào năm 2004, một cuộc trưng cầu dân ý tương tự cũng đã diễn ra đối với cố Tổng thống Hugo Chavez, người tiền nhiệm của ông Maduro, và ông này đã giành thắng lợi.

Mỹ đã bày tỏ quan ngại trước tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng hệ thống phòng thủ tên lửa (NMD) Mỹ triển khai tại châu Âu là một mối đe dọa an ninh, đồng thời cảnh báo Moskva sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết để duy trì sự cân bằng chiến lược.

Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Work bày tỏ hy vọng Moskva sẽ xem xét lại quan điểm của mình.

Trước đó, ông này khẳng định hệ thống phòng thủ tên lửa của nước này ở châu Âu sẽ không đóng vai trò như một lá chắn tương lai để chống lại các rocket của Nga.

Khi được hỏi liệu vị trí tên lửa ở Romania và vị trí theo kế hoạch ở Ba Lan có phát triển công nghệ nhằm chống lại các tên lửa của Nga hay không, ông Work nêu rõ: "Không, không hề có những kế hoạch để làm điều đó. Các hệ thống này nhằm đảm bảo năng lực phòng thủ mở rộng để chống lại mối đe dọa ở bên ngoài khu vực hoạt động châu Âu-Đại Tây Dương."

Giới chức Lầu Năm Góc đưa ra phản ứng trên sau khi Tổng thống Putin nêu rõ Nga sẽ không để bị lôi kéo vào một cuộc chạy đua vũ trang, song sẽ điều chỉnh các kế hoạch hiện đại hóa quân đội để vô hiệu hóa những mối đe dọa đối với an ninh của Nga và "sẽ làm mọi điều cần thiết để bảo đảm và duy trì sự cân bằng chiến lược."

Bộ Ngoại giao Nga cũng khẳng định Moskva có quyền đáp trả việc Mỹ triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa tại châu Âu.

Các tuyên bố này liên quan trực tiếp tới việc ngày 12-5, Mỹ chính thức kích hoạt "lá chắn tên lửa" đặt tại một căn cứ không quân ở Deveselu, miền Nam Romania.

Hệ thống phòng thủ tên lửa tại Romania là một phần quan trọng trong hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ ở khu vực châu Âu.

Dự kiến, Mỹ cũng sẽ bắt đầu triển khai xây dựng một hệ thống phòng thủ tương tự tại Ba Lan và cơ sở này sẽ sẵn sàng hoạt động vào năm 2018, tạo ra một hệ thống phòng thủ thường trực 24/24 giờ cho Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), bổ sung cho các hệ thống radar và tàu chiến đang hoạt động ở Địa Trung Hải.

Nga cho rằng kế hoạch của Mỹ và NATO bố trí các thành phần của hệ thống "lá chắn tên lửa" ở các nước Đông Âu, sát biên giới Nga, là nhằm đe dọa trực tiếp nước Nga