Bài toán “Đầu tư gì hiệu quả”, “Vay vốn ở đâu cho an toàn” luôn là câu hỏi song song khó giải đáp, đặc biệt đặt trong bối cảnh hình thức tín dụng đen tràn lan, nghi ngại về việc đầu tư vào công ty ảo, sàn “ma” khiến bất kì ai cũng phải dè chừng khi rót tiền đầu tư.
Trung Quốc tăng mạnh đầu tư vào Việt Nam
- Cập nhật : 11/06/2019
Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc ngày càng leo thang, các nhà đầu tư Trung Quốc tăng mạnh đầu tư sang Việt Nam hơn 7 tỷ USD, vượt qua số vốn của Hàn Quốc, Nhật Bản hay Singapore, theo Cục Đầu tư nước ngoài tính đến hết ngày 20/5.
Cụ thể, các nhà đầu tư đến từ lãnh thổ Hồng Kông (TQ) đầu tư hơn 5,08 tỷ USD vào Việt Nam trong 5 tháng qua, với hơn 113 dự án cấp mới, 31 dự án tăng vốn thêm và 57 dự án góp vốn mua cổ phần.
Các nhà đầu tư đến từ Trung Quốc đại lục cũng đầu tư hơn 2,02 tỷ USD vào Việt Nam, nâng tổng vốn đầu tư nước này vào Việt Nam thời gian qua đạt gần 7,1 tỷ USD.
Cùng với đầu tư, Trung Quốc đại lục cũng xuất khấu sang Việt Nam trên 22,7 tỷ USD trong 4 tháng đầu năm 2019, chiếm 29,5% tỷ trọng, tăng21,93% so với cùng kỳ năm trước.
Trong số những hàng hóa xuất khẩu sang Việt Nam thì máy móc, thiết bị dụng cụ phụ tùng đạt kim ngạch cao nhất 4,36 tỷ USD, tăng 29,13% so với cùng kỳ, riêng tháng 4/2019 xuất sang Việt Nam đạt 1,1 tỷ USD, giảm 1,25% so với tháng 3/2019 nhưng tăng 33,99% so với tháng 4/2018.
Đứng thứ hai về kim ngạch là máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 3,9 tỷ USD, tăng 87,22% so với cùng kỳ, trong đó tháng 4/2019 đạt 1,16 tỷ USD, tăng 0,95% so với tháng 3/2019 nhưng tăng gấp 2,4 lần (tương ứng 139,65%) so với tháng 4/2018.
Kế đến là các mặt hàng vải các loại, sắt thép, sản phẩm từ sắt thép…. Đáng chú ý,4 tháng đầu năm 2019 Trung Quốc tăng mạnh xuất khẩu ô tô nguyên chiếc sang Việt Nam, tuy chỉ đạt 59 triệu USD, nhưng tăng gấp hơn 10 lần so với cùng kỳ (tương ứng 940,63%), riêng tháng 4/2019 cũng đã xuất sang Việt Nam 19,8 triệu USD, giảm 14,58% so với tháng 3/2019, nhưng tăng gấp 11 lần so với tháng 4/2018. Ngoài mặt hàng ô tô, Trung Quốc cũng tăng xuất khẩu mặt hàng bông sang Việt Nam, với mức tăng gấp hơn 2 lần (tương ứng 106,29%) đạt 751,3 nghìn USD, riêng tháng 4/2019 xuất khẩu tăng mạnh gấp hơn 2 lần (tương ứng 108,25%) so với tháng 3/2019 và gấp hơn 3 lần (tương ứng 225,37%) so với tháng 4/2018 đạt 397 nghìn USD.
Ở chiều ngược lại, Việt Nam giảm mạnh nhập từ Trung Quốc nhóm hàng dầu mỡ, động thực vật 70,6% tương ứng với 2,46 triệu USD.
Hàng hóa nhập từ thị trường Trung Quốc 4 tháng đầu năm 2019
Mặt hàng | T4/2019 (USD) | +/- so với T3/2019 (%)* | 4T/2019 (USD) | +/- so với cùng kỳ 2018 (%)* |
Tổng | 6.536.188.277 | 4,72 | 22.770.941.354 | 21,93 |
Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác | 1.160.416.254 | -1,25 | 4.369.836.784 | 29,13 |
Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện | 1.162.685.830 | 0,95 | 3.936.939.944 | 87,22 |
Vải các loại | 735.780.615 | 22,31 | 2.336.958.587 | 16,68 |
Điện thoại các loại và linh kiện | 615.033.683 | 19,87 | 2.058.925.603 | -19,71 |
Sắt thép các loại | 357.960.670 | 5,87 | 1.223.237.360 | -7,43 |
Nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày | 219.810.114 | 3,54 | 738.738.648 | 14,36 |
Sản phẩm từ chất dẻo | 199.594.217 | -1,34 | 715.186.513 | 13,74 |
Sản phẩm từ sắt thép | 152.077.306 | 10,85 | 563.884.071 | 39,5 |
Kim loại thường khác | 135.772.667 | -14,15 | 541.005.057 | 52,91 |
Hóa chất | 136.906.182 | -9,44 | 517.800.749 | 10,85 |
Sản phẩm hóa chất | 126.903.004 | 0,2 | 446.164.474 | 5,94 |
Xơ, sợi dệt các loại | 117.878.011 | -6,99 | 428.444.890 | 24,73 |
Chất dẻo nguyên liệu | 107.487.044 | -4,79 | 381.538.410 | 20,68 |
Máy ảnh, máy quay phim và linh kiện | 78.502.640 | -2,48 | 330.358.134 | 33,55 |
Xăng dầu các loại | 97.506.437 | 8,64 | 319.195.427 | -2,96 |
Dây điện và dây cáp điện | 95.202.064 | 19,58 | 278.484.769 | 47,73 |
Sản phẩm từ kim loại thường khác | 73.869.862 | -5,44 | 273.462.726 | 88,04 |
Linh kiện, phụ tùng ô tô | 68.181.860 | 13,31 | 236.190.777 | 51,86 |
Hàng điện gia dụng và linh kiện | 55.408.377 | 12,57 | 169.705.808 | 1,88 |
Thủy tinh và các sản phẩm từ thủy tinh | 43.819.935 | -8,68 | 164.190.559 | 2,71 |
Thuốc trừ sâu và nguyên liệu | 50.439.203 | 48,84 | 148.556.970 | 2,8 |
Gỗ và sản phẩm gỗ | 47.752.429 | 28,8 | 147.926.245 | 35,49 |
Hàng rau quả | 39.751.388 | 52,12 | 127.621.946 | 47,45 |
Phân bón các loại | 37.396.802 | 3,98 | 117.481.525 | 2,22 |
Khí đốt hóa lỏng | 22.845.819 | -37,15 | 115.155.594 | 6,23 |
Than các loại | 29.661.102 | -4,84 | 113.357.112 | 24,95 |
Giấy các loại | 29.259.291 | -2,98 | 105.340.990 | 0,12 |
Sản phẩm từ giấy | 29.304.798 | 2,13 | 100.375.838 | 15,03 |
Sản phẩm từ cao su | 27.939.903 | 17,58 | 94.591.237 | 20,4 |
Nguyên phụ liệu dược phẩm | 22.535.747 | -16,13 | 88.273.081 | 5,24 |
Thức ăn gia súc và nguyên liệu | 13.926.417 | -22,48 | 62.861.064 | -13,18 |
Ô tô nguyên chiếc các loại | 19.866.953 | -14,58 | 59.041.460 | 940,63 |
Hàng thủy sản | 12.719.403 | -16,36 | 48.864.849 | 45,34 |
Nguyên phụ liệu thuốc lá | 7.027.651 | -17,24 | 38.328.309 | 55,61 |
Phương tiện vận tải khác và phụ tùng | 13.002.058 | 188,04 | 33.578.185 | 19,95 |
Sản phẩm khác từ dầu mỏ | 10.042.779 | 12,75 | 32.507.181 | 22,47 |
Cao su | 7.092.145 | -12,71 | 25.032.228 | 8,87 |
Chất thơm, mỹ phẩm và chế phẩm vệ sinh | 4.639.477 | -23,01 | 19.903.452 | 2,27 |
Quặng và khoáng sản khác | 4.332.312 | -23,95 | 17.895.437 | -21,33 |
Chế phẩm thực phẩm khác | 3.631.387 | -5,73 | 15.558.178 | 19,26 |
Đá quý, kim loại quý và sản phẩm | 2.781.970 | -32,55 | 13.329.229 | 99,46 |
Dược phẩm | 3.346.485 | 32,22 | 11.297.256 | 9,42 |
Bánh kẹo và các sản phẩm từ ngũ cốc | 2.930.984 | 0,72 | 9.253.314 | 88,05 |
Dầu mỡ động, thực vật | 646.048 | -5,91 | 2.469.968 | -70,6 |
Bông các loại | 397.024 | 108,25 | 751.376 | 106,29 |
(*Tính toán số liệu từ TCHQ)
Đối với các nhà đầu tư thuộc vùng lãnh thổ Đài Loan (TQ) cũng đầu tư vào Việt Nam hơn 570 triệu USD. Nếu tính thêm vốn của nhà đầu tư Đài Loan, chắc chắn lượng vốn đầu tư từ Trung Quốc và có yếu tố Trung Quốc có thể tăng cao hơn nữa.
Trong nhóm 5 nhà đầu tư lớn nhất tại Việt Nam, Hàn Quốc và Singapore đứng ở vị trí thứ 2 và thứ 3 với số vốn lần lượt là 2,6 tỷ USD và 2,08 tỷ USD; nhà đầu tư Nhật Bản đứng vị trí thứ 5 với số vốn đầu tư vào Việt Nam đạt 1,5 tỷ USD.
Như vậy, sau một thời gian dài chỉ đứng thứ ba hoặc thứ 4 tại Việt Nam, vốn đầu tư của các nhà đầu tư từ Trung Quốc đã vượt qua các nhà đầu tư lớn từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore ở Việt Nam. Đây cũng là tác động của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc suốt thời gian từ năm 2018 đến nay.
Đáng nói, trong cơ cấu vốn đầu tư tại Việt Nam, doanh nghiệp HongKong (TQ) dành 3/4 lượng vốn để đầu tư mua bán cổ phần, mua lại các doanh nghiệp, số vốn đầu tư mới và tăng thêm vào các dự án cũ của nhà đầu tư này chỉ chiếm chưa đầy 1/4. Điều này cho thấy, nhà đầu tư Trung Quốc vẫn chủ yếu đầu tư vào Việt Nam theo dạng thụ động như hợp tác góp vốn lấy lợi nhuận, mua bán doanh nghiệp cũ, doanh nghiệp lên sàn để chờ đợi thời cơ.
Theo các chuyên gia, lượng vốn cấp mới, tăng thêm của Trung Quốc vào Việt Nam chủ yếu vào các dự án may mặc, thiết bị điện, bất động sản và xây dựng, chế biến chế tạo có công nghệ thấp, số vốn nhỏ.
Trung bình, mỗi dự án cấp mới của nhà đầu tư Hồng Kông tại Việt Nam chỉ 6 triệu USD (gần 140 tỷ đồng). Trong khi đó, các nhà đầu tư Singapore rót vốn trung bình gần 9 triệu USD/dự án tại Việt Nam (khoảng 200 tỷ đồng).
Thời điểm hiện tại, cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc đang ở giai đoạn căng thẳng vượt ra ngoài phạm vi đánh thuế thương mại vào hàng hóa thông thường của Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ. Mỹ đang áp đặt hàng loạt biện pháp trừng phạt nhằm vào các hãng công nghệ, kỹ thuật cao của Trung Quốc như Huawei; công ty chuyên sản xuất các thiết bị giám sát Hikvision; hay hãng công nghệ iCarbonX...
Trong bối cảnh "thương chiến"Mỹ - Trung Quốc leo thang căng thẳng, từ năm 2018 đến nay, các chuyên gia trong và ngoài nước kỳ vọng Việt Nam sẽ là điểm đến của doanh nghiệp đang làm ăn tại Trung Quốc chuyển vốn sang đầu tư, né rủi ro. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có nhiều doanh nghiệp lớn nào hiện thực hóa điều này.
Gần đây, ngày 13/5, trên trang mạng xã hội Twitter của mình, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng, các công ty chịu áp thuế của Mỹ sẽ rời Trung Quốc sang Việt Nam và các nước tương tự ở châu Á. Điều này cũng khiến những chuyên gia, nhà đầu tư lạc quan về triển vọng Việt Nam sẽ trở thành một trong những nước thu hút được lượng vốn lớn trong tương lai. Tuy nhiên, tất cả vẫn còn ở phía trước và kinh tế Việt Nam cũng chịu tác động không nhỏ từ cuộc chiến mà Mỹ và Trung Quốc dành cho nhau hiện tại.
Nguồn: VITIC/Dân trí