Ngay từ ngày làm việc chính thức đầu tiên của năm 2016, NHNN đã thực hiện điều hành chính sách tỷ giá theo cơ chế mới, mở ra một giai đoạn mới - tỷ giá trung tâm sẽ biến động theo ngày.

Bình luận về tác động của cơ chế này, các công ty chứng khoán đều cho rằng, sự thay đổi của NHNN là một bước đi cần thiết khi mà thị trường tiền tệ toàn cầu đang tiến vào một thời kỳ biến động lớn hơn.

VCBS: Rủi ro tỷ giá vẫn là vấn đề cần lưu tâm

CTCK Vietcombank (VCBS) nhận định, trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam- với đặc thù quy mô nhỏ, độ mở cao, đây được là động thái đúng đắn, hợp lý và cần thiết của NHNN nhằm ứng phó với những diễn biến bất ngờ trên thị trường thế giới.

Đồng thời, VCBS cho rằng chính sách tỷ giá linh hoạt sẽ góp phần tạo dư địa để nhà điều hành duy trì mức lãi suất ổn định nhằm phục vụ mục tiêu tăng trưởng. Tuy nhiên, nếu như các năm trước đây, NHNN thường đưa ra những cam kết rõ ràng về việc giữ ổn định tỷ giá thì cơ chế điều hành tỷ giá mới theo hướng linh hoạt hơn cho thấy NHNN đang nhìn thấy những áp lực tỷ giá không nhỏ đến từ nhiều phía.

Thêm vào đó, việc tỷ giá được điều hành linh hoạt hơn có thể cộng hưởng với các yếu tố FED tăng lãi suất, nền kinh tế Trung Quốc giảm tốc, tác động tiêu cực lên nguồn vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài. VCBS đánh giá rủi ro tỷ giá vẫn là vấn đề nhà đầu tư cần lưu tâm trong giai đoạn này.

VCSC: Xóa bỏ tâm lý chờ đợi “từng đợt” phá giá 

"Việc giữ tỷ giá tham chiếu cố định kéo dài đang trở nên 'tốn kém', khi Việt Nam ngày càng hội nhập nhiều hơn vào nền kinh tế thế giới vốn đang biến đồi nhanh chóng", CTCK Bản Việt (VCSC) bình luận.

Theo VCSC, đồng USD tăng giá và đồng NDT trượt giá bất ngờ gần đây đã khiến cho nhiều đồng tiền của các nền kinh tế Châu Á có thiên hướng xuất khẩu giảm mạnh. Do đó, việc neo tỷ giá tiền Đồng so với USD trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến tính cạnh tranh khi mà kim ngạch xuất khẩu tương ứng với khoảng 80% GDP.

Trong khi đó, nỗ lực ổn định tỷ giá đã khiến dự trữ ngoại hối của Việt Nam giảm nhanh chóng xuống dưới mức chuẩn là 3 tháng giá trị nhập khẩu. Vào cuối quý 3/2015, tỷ lệ này đạt 2,1 tháng giá trị xuất khẩu, với tổng dự trữ ngoại hối ước tính 30,3 tỷ USD so với con số 37 tỷ USD cuối tháng 7. Việc áp dụng hệ thống tỷ giá hối đoái linh hoạt này sẽ giúp việc trượt giá tiền Đồng trong thời gian sắp tới diễn ra tuần tự từng bước nhỏ. Do đó, động thái này sẽ giúp các hoạt động trên thị trường ngoại hối tốt hơn khi xóa bỏ tâm lý chờ đợi “từng đợt” phá giá tiền tệ.

HSC: NHNN sẽ chưa có động thái mạnh tay

Theo nhận định của CTCK TP.HCM (HSC), tỷ giá trung tâm của Đồng Việt Nam với Đô la Mỹ do NHNN công bố hàng ngày sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào điều kiện cung cầu trên thị trường. Và mặc dù tỷ giá trung tâm chỉ tăng nhẹ trong ngày đầu tiên áp dụng cơ chế mới thì chính sách điều hành tỷ giá của NHNN đã có bộ mặt mới.

"Từ giờ, tỷ giá có lẽ sẽ thường xuyên được điều chỉnh với mức độ nhỏ và đây là một sự thay đổi lớn trong điều hành tỷ giá so với trước đây", báo cáo phân tích.

Trên thực tế, chính sách tỷ giá của NHNN đang tiến gần hơn đến cơ chế thả nổi có điều tiết, trong đó tỷ giá được liên tục điều chỉnh nhằm tránh áp lực tích lũy một thời gian dài lên tỷ giá như đã diễn ra trong những tuần gần đây lên dự trữ ngoại hối (dự trữ ngoại hối đã giảm mạnh trong 8 tháng qua).

Theo HSC, động thái trên đã được thị trường chờ đợi từ lâu. Từ ngày 22/12, tỷ giá liên ngân hàng đã vượt trần quy định. Trên thực tế vào ngày giao dịch cuối cùng của năm 2015, tỷ giá liên ngân hàng là 22.475; thấp hơn 0,32% so với trần là 22.547. Tỷ giá đã ở sát trần kể từ ngày 14/12. Trong năm 2015, tỷ giá liên ngân hàng đã tăng 4,97%.

Trong khi đó tỷ giá tự do vào ngày cuối năm 2015 là 22.680. Tỷ giá tự do liên tục cao hơn tỷ giá trần kể từ ngày 9/11 và vào ngày giao dịch cuối năm cao hơn 0,59% so với tỷ giá trần là 22.547. Trong năm 2015, tỷ giá tự do đã tăng 5,13%.

Ngoài ra, việc lãi suất huy động USD giảm về 0% gần đây đã không làm giảm áp lực tỷ giá. "Có vẻ đa phần thị trường đang theo dõi sát diễn biến đồng NDT. Cho dù vậy, NHNN vẫn muốn tỷ giá ổn định khi kết thúc năm nên trước mắt chúng tôi cho rằng sẽ chưa có động thái mạnh tay", HSC nhận định.

BVSC: Xây dựng nguồn dự trữ ngoại tệ đủ lớn

Trong báo cáo chuyên đề về tỷ giá trung tâm, CTCK Bảo Việt (BVSC) cho rằng, về cơ bản, tỷ giá niêm yết và giao dịch hàng ngày của các ngân hàng sẽ biến động nhanh và sát cung cầu thị trường hơn trong khi NHNN vẫn có thể giữ vai trò điều hành trung tâm trong cơ chế mới.

Bên cạnh đó, cơ chế mới này cũng được coi là giúp giảm bớt tính “tổn thương” cho nền kinh tế trước những biến động tiền tệ trên thị trường thế giới. Mặc dù vậy, vẫn tồn tại những thách thức đối với cơ chế mới điều hành tỷ giá.

Cụ thể, NHNN cần xây dựng và duy trì nguồn dự trữ ngoại tệ đủ lớn để can thiệp khi có những biến động lớn trên thị trường ngoại tệ. Dự trữ ngoại tệ càng lớn sẽ càng tạo ra nhiều dư địa cho các nhà điều hành chủ động trong công tác điều tiết, giảm sốc cho thị trường thậm chí là đối phó lại các cuộc tấn công tiền tệ có chủ ý. Mặc dù cần tôn trọng quy luật cung cầu tự nhiên của thị trường nhưng vẫn cần có phương án phòng vệ lại những yếu tố cung cầu bất thường trong ngắn hạn để tránh tổn thương cho nền kinh tế.

Các công tác dự báo cần được đẩy mạnh hơn cùng với các biện pháp phòng vệ quyết liệt trong bối cảnh thị trường tiền tệ nhiều khả năng sẽ có biến động mạnh trong năm 2016 với việc FED đang trong lộ trình bình thường hóa chính sách tiền tệ trong khi đồng Nhân Dân Tệ (CNY) được dự đoán tiếp tục sụt giảm đi kèm với đà giảm tốc của nền kinh tế Trung Quốc.

Theo dự báo mới nhất của FED công bố vào ngày 16/12/2015, ngay sau khi tổ chức này quyết định lần đầu tiên nâng lãi suất, lãi suất vào cuối năm sẽ đạt mức 0,4%. Lộ trình nâng lãi suất trong những năm sau đó cho thấy mỗi năm FED sẽ nâng lãi suất thêm 1%. Lãi suất mục tiêu sẽ ở mức 3,3% vào năm 2018, và lãi suất dự kiến trong dài hạn sẽ ở mức 3,5%.

Lộ trình tăng lãi suất của FED

Chu kỳ tăng lãi suất của FED và diễn biến giảm giá của đồng Nhân dân tệ có thể chi phối đến xu hướng của VND trong những năm tới. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa VND sẽ mất giá với tỷ lệ tương ứng khi FED nâng lãi suất hoặc biên độ giảm giá của CNY.

Trên thực tế theo quan sát của BVSC, câu chuyện FED tăng lãi suất hay tín hiệu suy yếu về tăng trưởng kinh tế Trung Quốc đã bắt đầu ảnh hưởng đến diễn biến thị trường tiền tệ thế giới từ cuối năm 2013, hay nói cách khác, yếu tố này đã dần được phản ánh vào xu hướng mạnh lên của đồng USD hay suy yếu của đồng CNY. Những tác động trong thời gian tới sẽ phụ thuộc vào sự chênh lệch trong tốc độ hồi phục giữa các nền kinh tế mà Việt Nam cũng là một trong số các nước đang cho thấy những tín hiệu quay lại chu kỳ tăng trưởng.

(Theo CafeF)