Ảnh minh họa

Lạm phát thấp nhất 14 năm

Theo số liệu được Tổng cục Thống kê công bố, năm 2015 chỉ số giá tiêu dùng cả nước mới tăng 0,63%; bình quân mỗi tháng CPI chỉ tăng 0,05%. Đây là mức tăng tương đối thấp kể từ năm 2001 đến nay. Như vậy, lạm phát cả năm 2015 chưa đạt 1%; thấp hơn nhiều so với mục tiêu 5% mà Quốc hội đã đề ra.

Tổng cục thống kê cho rằng, khi CPI ở mức thấp và ổn định sẽ tạo điều kiện cho các chính sách tiền tệ tích cực, kích thích sản xuất kinh doanh phát triển và tạo điều kiện cho giá một số mặt hàng do Nhà nước quản lý được tính đầy đủ theo cơ chế thị trường.

Bên cạnh đó, Tổng cục thống kê cũng chỉ ra những nguyên nhân cơ bản khiến lạm phát năm 2015 có mức tăng tương đối thấp so với 14 năm trở lại đây.

Thứ nhất, do nguồn cung về lương thực, thực phẩm trong nước dồi dào; sản lượng lương thực thế giới tăng với sự cạnh tranh từ các nước như Thái Lan, Ấn Độ nên việc xuất khẩu gạo của Việt Nam gặp khó khăn hơn. Do đó, giá lương thực của Việt Nam luôn ở mức thấp hơn các nước khác.

Thứ hai, giá nhiên liệu trên thị trường thế giới gần đây giảm mạnh, giá dầu Brent xuống mức thấp nhất trong vòng 5 năm qua. Do đó, giá xăng dầu trong nước được điều chỉnh giảm, kéo theo chỉ số giá nhóm hàng Nhà ở và vật liệu xây dựng; nhóm Giao thông năm 2015 giảm mạnh.

Thứ ba, mức độ điều chỉnh giá của các nhóm hàng do Nhà nước quản lý như dịch vụ giáo dục, dịch vụ y tế thấp hơn so với năm trước.

Thứ tư, trên cơ sở Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 3/1/2015 về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2015 của Chính phủ, năm 2015 là năm có ý nghĩa quan trọng, là năm cuối thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011-2015, là năm tiến hành đại hội Đảng các cấp nên các ngành các cấp đã tích cực triển khai thực hiện các giải pháp nhằm giữ ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.

Thứ năm, trong hai năm gần đây, CPI tăng thấp còn do yếu tố tâm lý, chi tiêu của người dân được tính toán kỹ hơn, cân nhắc hơn. Do đó, người cung cấp hàng hóa, dịch vụ cũng không tăng giá cao vào dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán hay các ngày lễ hội như những năm trước đây.

“Niềm vui” giữa nỗi lo lạm phát thấp

Với con số lạm phát chưa đến 1 %, nhiều ý kiến lo ngại lạm phát năm nay thấp do sức mua của người dân đang sụt giảm mạnh, tổng cầu giảm và tiềm ẩn nguy cơ giảm phát.

Trao đổi với chúng tôi về điều này, bà Vũ Thị Thu Thuỷ - Vụ trưởng Vụ Thống kê giá, Tổng cục Thống kê khẳng định, lạm phát năm 2015 thấp không phải do sức mua giảm sút mà do chi phí đẩy tăng thấp thông qua việc quản lý chặt giá các mặt hàng thiết yếu.

Số liệu mới công bố của Tổng cục Thống kê cũng cho thấy, tổng mức hàng hóa bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 12 ước tính đạt 294,7 nghìn tỷ đồng, tăng 3,3% so với tháng trước và tăng 9% so với cùng kỳ năm trước.

Tính chung cả năm 2015, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tính đạt 3242,9 nghìn tỷ đồng, tăng 9,5% so với năm trước (loại trừ yếu tố giá tăng 8,4%, cao hơn mức tăng 8,1% của năm 2014).

Xét theo ngành kinh doanh, bán lẻ hàng hóa năm nay đạt 2469,9 nghìn tỷ đồng, chiếm 76,2% tổng mức và tăng 10,6% so với cùng kỳ năm 2014. Trong đó, một số ngành hàng tăng khá như đồ dùng, dụng cụ, trang thiết bị gia đình tăng 15%; lương thực, thực phẩm tăng 14,8%; hàng may mặc tăng 13,3%; vật phẩm văn hoá, giáo dục tăng 12,4%; phương tiện đi lại tăng 10,4%.

Doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống năm 2015 ước tính đạt 372,2 nghìn tỷ đồng, chiếm 11,5% và tăng 5,2% so với cùng kỳ. Doanh thu dịch vụ khác năm 2015 ước tính đạt 370,3 nghìn tỷ đồng, chiếm 11,4% và tăng 7%.

“Sức mua của người dân đang tăng trong những tháng gần đây. Việc lạm phát thấp trong năm nay là do chi phí đẩy thấp, là một yếu tố quan trọng và có lợi cho nền kinh tế. Lý do chính vẫn là do giá các mặt hàng thiết yếu, y tế, giáo dục cũng như giá dầu thô giảm liên tục đã khiến CPI cả năm tăng thấp” – bà Thủy cho biết.

Bên cạnh đó, Tổng cục Thống kê cũng nhận định, hoạt động bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng năm nay khá sôi động, nhất là tháng cuối năm. Mạng lưới phân phối hàng hóa được tăng cường và mở rộng về số lượng và đa dạng về ngành nghề kinh doanh với hệ thống các siêu thị, cửa hàng chuyên doanh, cửa hàng tự chọn… tại nhiều địa phương.

Đồng thời, công tác quản lý và thực hiện chính sách về thị trường thương mại được các cấp, các ngành tập trung chỉ đạo kịp thời, hiệu quả, thị trường giá cả các mặt hàng thiết yếu ổn định, cùng với sản xuất tăng trưởng nhanh đã góp phần đẩy mạnh hoạt động thương mại trong nước, kích thích tiêu dùng trong dân cư.

(Theo CafeF)