Bộ trưởng Tài chính: Áp lực chi tiêu quá lớn

- Là người giữ túi tiền quốc gia gần hết nhiệm kỳ trước, chắc hẳn ông cũng gặp rất nhiều áp lực. 5 năm tới, ông tiếp tục đảm nhiệm trọng trách này với tư thế như thế nào?

- Tôi đã làm Bộ trưởng Tài chính được 4 năm ngân sách và hơn 3 năm về thời gian. Bối cảnh đất nước lúc này có yêu cầu hội nhập, phát triển, nhưng dưới áp lực của điều kiện kinh tế. Điều này cũng thể hiện qua việc triển khai dự toán thu ngân sách nhà nước hằng năm. Trong khi đó, áp lực về chi tiêu của đất nước quá lớn, đặc biệt phải triển khai các Nghị quyết của Đại hội Đảng, Trung ương trong vấn đề đầu tư cơ sở hạ tầng, đảm bảo an sinh xã hội, kể cả chi cho quốc phòng an ninh trong bối cảnh mới. Cân đối ngân sách Nhà nước là cân đối lớn nhất trong các cân đối vĩ mô của chúng ta.

Ông Đinh Tiến Dũng thừa nhận áp lực chi tiêu quá lớn của ngân sách khi nhận nhiệm vụ ở nhiệm kỳ này. Ảnh: N.A

- Khi nhận nhiệm vụ ở nhiệm kỳ đầu tiên làm Bộ trưởng, ông có nói không ngại đương đầu khó khăn, còn nhiệm kỳ này thì sao?

- Đó là tinh thần cốt lõi. Bây giờ tôi thấy càng tự tin hơn bởi công việc của mình mình nắm tốt hơn, Quốc hội, cử tri, Chính phủ cũng chia sẻ hơn với tình hình tài chính ngân sách của quốc gia trong bối cảnh hiện tại. Chúng tôi rất tin tưởng Nghị quyết Đại hội 12 của Đảng, các chương trình hành động của Chính phủ.

- Người dân, dư luận vẫn rất bức xúc với tình trạng tham nhũng trong ngành thuế, hải quan, Bộ trưởng đã nêu ra quan điểm là quyết tâm giải quyết các công việc. Vậy trong nhiệm kỳ này, Bộ trưởng sẽ có những giải pháp gì để xử lý tình trạng này?

- Nói công bằng trong thời gian qua, nhất là 2- 3 năm gần đây, các cải cách trong ngành thuế, hải quan rất là mạnh mẽ. Điều này, người dân và các doanh nghiệp cũng đã ghi nhận. Tuy nhiên, trong quá trình cải cách thì chúng ta đổi mới về cơ chế quản lý nên còn nhiều khó khăn, với bộ máy khá lớn từ Trung ương đến cấp huyện. Như hiện nay bộ máy thuế là từ trung ương đến cấp huyện thì rất đông. Do đó chúng tôi tập trung vào đào tạo lại đội ngũ cán bộ, tập trung rà soát các quy trình, quy phạm, rồi các quy định về đạo đức nghề nghiệp của thuế, hải quan.

Các quy trình này thì vừa qua Ủy ban Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam giám sát thì cũng rất ghi nhận. Tuy vậy, trong quá trình đó, chúng tôi rất cần sự giám sát của người dân, doanh nghiệp, kể cả giới truyền thông. Rõ ràng là có những cá nhân, có thể nói là "con sâu bỏ rầu nồi canh", chúng tôi hoàn toàn thấy điều đó là một thực tế và sẽ xử lý rất nghiêm minh. Vi phạm đến mức xử lý pháp luật thì xử lý pháp luật, vi phạm hành chính thì xử lý hành chính.

Có thể nói trong mấy năm vừa qua, bằng các giải pháp, luân phiên cán bộ thì chúng tôi đã luân chuyển hơn 10.000 người và quá trình kiểm tra, kiểm soát nội bộ đã xử lý trên dưới 300 cán bộ, công chức. Đặc biệt cán bộ, công chức trong thuế, hải quan vi phạm về hành chính.

Chúng tôi muốn nói về mặt cải cách là quyết tâm phải làm tiếp và đã có những kế hoạch triển khai rất tốt Nghị quyết 19, 35 của Chính phủ và gần đây nhất là Nghị quyết 60 về vấn đề đẩy mạnh giải ngân cơ bản để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Chúng tôi đã có kế hoạch cụ thể, ví dụ như Nghị quyết 19 có hơn 118 sản phẩm đầu ra bằng các giải pháp rất cụ thể. Chúng tôi tin rằng cùng với thời gian thì sự chuyển biến trong ngành thuế, hải quan sẽ bắt nhịp kịp cùng sự đổi mới của đất nước và phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn.

- Tuy nhiên việc xử lý người đứng đầu còn ít. Ông nói sao về vấn đề này?

- Chuyện người ta sai đến đâu thì xử lý đến đấy, sửa đến đấy vì theo quy định của xử phạt vi phạm hành chính thì có nhiều mức khác nhau từ khiển trách, cảnh cáo, buộc thôi việc, hạ bậc lương, ngạch lương... Chúng tôi cũng nghĩ là không phải ít hay nhiều mà là mình phát hiện đến đâu, xử lý đến đó và phải đúng mức.

- Những thách thức đặt ra và chương trình hành động của Bộ trưởng trong nhiệm kỳ này là gì?

- Thách thức về mặt tài chính ngân sách trong giai đoạn tới có rất nhiều, một số nội dung rất quan trọng gắn với an ninh, an toàn tài chính quốc gia như tái cơ cấu ngân sách Nhà nước, chính sách thu, chi để đảm bảo cơ cấu chi hợp lý. Ngoài ra phải đảm bảo vấn đề an toàn, an ninh tài chính gắn với đảm bảo an toàn nợ công.

Để triển khai các nội dung này, thời gian vừa qua, Bộ Tài chính được Chính phủ giao triển khai Đề án tái cơ cấu ngân sách nhà nước gắn với đảm bảo an toàn nợ công. Theo đó, phải tổ chức rà soát hết lại toàn bộ chính sách thu từ trước đến nay trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, phải cắt giảm lộ trình thuế quan theo các hiệp định đã cam kết. Trong bối cảnh giá dầu thô thế giới diễn biến phức tạp và không thuận lợi, chúng ta phải điều chỉnh lại chính sách thu để vừa thúc đẩy sản xuất kinh doanh vừa đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Chúng ta rà soát tổng thể các chính sách chi để tiến tới đảm bảo yêu cầu dành thích đáng nguồn lực cho chi đầu tư phát triển và tiết kiệm chi thường xuyên cũng như đảm bảo nguồn vốn để trả nợ những khoản mà lâu nay đã vay. Điều này rất quan trọng để đảm bảo an toàn, an ninh tài chính quốc gia. Chúng ta phải siết chặt đầu tư công, đặc biệt là hiệu quả của các dự án đầu tư công từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, từ nguồn vốn vay ODA, từ nguồn vốn sổ xố kiến thiết và trái phiếu chính phủ… Đây là những nội dung rất thách thức nhưng trong đề án đó chúng ta phải giải quyết, kể cả các giải pháp và lộ trình triển khai trong thời gian tới.

Võ Hải - Thanh Lan
​Theo Vnexpress