Để bù đắp tiến độ chi và tiến độ trả nợ, Bộ Tài chính phải vay ngân hàng Nhà nước 32 ngàn tỉ. Số nợ này theo luật ngân sách phải trả ngay trong năm 2015.
HSBC: Lạm phát năm 2016 đánh bật dự báo 5% của Chính phủ
- Cập nhật : 10/08/2016
Tai họa thời tiết và kinh tế toàn cầu đầy bất ổn đã hạ tăng trưởng nửa đầu năm xuống mức chậm nhất trong vòng hai năm qua, HSBC nhận xét trong Báo cáo triển vọng kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 8.
Phi nông nghiệp phát triển mạnh mẽ
Tăng trưởng kinh tế trong quý II/2016 đạt 5,6% so với cùng kỳ năm ngoái, vẫn giữ nguyên so với mức tăng trưởng quý I/2016 và thấp hơn hơn so với mức dự đoán 5,8% của thị trường.
Nguyên nhân chủ yếu là do tình hình thời tiết không thuận lợi. Việt Nam đã trải qua đợt hạn hán tồi tệ nhất trong ba thập kỷ qua, sản lượng nông nghiệp trong sáu tháng đầu năm giảm 0,8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tuy nhiên, con số này đã được bù đắp nhờ vào tăng trưởng ngành sản xuất mạnh hơn 10%. Lĩnh vực xây dựng và dịch vụ cũng đều duy trì mức tăng trưởng mạnh với mức tăng từ đầu năm đến nay đạt tương ứng 8,8% và 6,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo khảo sát Chỉ số Nhà quản trị mua hàng PMI của Markit, lĩnh vực sản xuất của Việt Nam trong quý II/2016 tiếp tục mở rộng thêm. Chỉ số PMI đạt 51,9 điểm, cao hơn mức không thay đổi 50 điểm và thể hiện tháng thứ 8 liên tiếp các điều kiện kinh doanh của ngành đạt mức cải thiện như thế.
Xuất khẩu và FDI vẫn mạnh
Nhu cầu nước ngoài phục hồi được lặp lại trong số liệu hoạt động xuất khẩu. Từ đầu năm đến tháng Bảy, hoạt động xuất khẩu tăng 5,3% so với cùng kỳ, phần lớn không chỉ nhờ vào lô hàng điện thoại và phụ tùng thay thế, mà đồng thời còn là lô hàng máy tính và thiết bị điện tử, hàng dệt và may mặc, cũng như giày dép.
Trừ đi sự sụt giảm 0,9% của hoạt động nhập khẩu so với cùng kỳ năm ngoái, thặng dư thương mại trong bảy tháng đầu năm đạt mức 1,8 tỷ USD, một sự chuyển biến đáng chú ý so với mức thâm hụt thương mại 3,9 tỷ USD đã được ghi nhận vào thời điểm này năm ngoái.
Khi nền kinh tế Việt Nam có mức tăng trưởng vượt nhanh hơn các nước trong khu vực, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục duy trì dồi dào sẽ quay trở lại giúp nền kinh tế giành được nhiều thị phần xuất khẩu hơn ngay cả khi nhu cầu toàn cầu chậm lại.
Nguồn vốn FDI mới từ đầu năm đến nay đã tăng 47% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt mức 12,9 tỷ USD với phần lớn đổ vào ngành sản xuất, chế biến và các dự án bất động sản. Từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã thu hút 1.408 dự án FDI (tăng hơn 32% so với cùng kỳ) với tổng vốn đăng ký đạt 8,7 tỷ USD, tăng 25,5% so với cùng kỳ năm ngoái.
Khó đạt được tăng trưởng mục tiêu 6,7%
Mặc dù nền kinh tế Việt Nam thể hiện khá tốt so với các nước trong khu vực, nhưng những ảnh hưởng của đợt hạn hán này đối với nền kinh tế vẫn cho thấy mục tiêu tăng trưởng GDP cả năm 6,7% do Chính phủ đề ra khó có thể đạt được.
Đợt hạn này đã ảnh hưởng nặng đến sản lượng nông nghiệp, và từ đó ảnh hưởng đến tăng trưởng GDP nói chung vì nông nghiệp chiếm 13% trên toàn nền kinh tế - một tỷ lệ cao nhất trong khối ASEAN.
Nhưng điều đó cũng có thể dẫn đến việc cắt giảm chi tiêu tiêu dùng vì thu nhập nhà nông giảm cũng sẽ ảnh hưởng đến túi tiền của 24 triệu nông dân vốn chiếm gần nửa lực lượng lao động cả nước.
Những khó khăn này cùng với những bất ổn tồn tại xung quanh nền kinh tế toàn cầu đã buộc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phải thừa nhận rằng “Việt Nam khó có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng 7,6%” trong nửa sau của năm 2016.
HSBC dự đoán tăng trưởng sẽ nằm xung quanh mức 6% trong năm nay (trước đó, dự báo tăng trưởng GDP của ngân hàng là 6,3% trong năm 2016 và 6,6% trong năm 2017) tương ứng với mức dự báo của Ngân hàng Thế giới.
Đây là mức tăng trưởng giảm so với 6,7% trong năm ngoái – mức tăng trưởng cao nhất đạt được trong vòng tám năm qua, tuy không vượt ra khỏi tỷ lệ tăng trưởng từng thấy trong những năm gần đây.
Mặc dù các nhà quản lý không chính thức hạ thấp mục tiêu tăng trưởng năm 2016 của mình nhưng nhiều khả năng đây là mức tăng trưởng mong muốn.
Nhiều nguy cơ lạm phát
Các nhà quản lý có thể dành ưu tiên lớn hơn cho ổn định kinh tế vĩ mô trong thời điểm hiện tại, thay vì phải đạt được mức tăng trưởng nhanh.
Mặc dù lạm phát toàn phần đã ổn định trong tháng Bảy ở mức 2,4% so với cùng kỳ (mức lạm phát từ đầu năm đến nay ở mức 1,8%), nhưng giá cả thực phẩm và dịch vụ chăm sóc sức khỏe đã tăng dần đều trong suốt sáu tháng qua.
Chính phủ đang có kế hoạch tăng chi phí chăm sóc sức khỏe vào những tháng cuối năm cũng như trong nửa đầu năm 2017, và tương tự là học phí trong tháng Chín.
Cũng tương tự như trường hợp của các tháng vừa qua, tình hình khí hậu nóng bức cũng nhiều khả năng sẽ tạo áp lực việc tăng giá thực phẩm.
Thêm nữa, tăng trưởng tín dụng – yếu tố phản ảnh nhu cầu trong nước tăng mạnh (đặc biệt là hoạt động đầu tư) dự kiến sẽ vượt mức dự kiến 18-20%.
Từ cơ sở này, các chuyên gia thống kê kỳ vọng lạm phát năm 2016 sẽ đánh bật mức dự báo 5% của Chính phủ.
Nguy cơ lạm phát tăng cao cũng đồng nghĩa với việc dư địa nới lỏng tiền tệ sẽ bị giới hạn.
HSBC dự báo Ngân hàng Nhà nước sẽ có nhiều khả năng tăng lãi suất OMO lên 5,5% trong quý III.2017 để kiềm chế lạm phát
Chính sách tiền tệ và tài khóa mở rộng từ nay bị hạn chế
Tương tự, dư địa cho việc nới lỏng tài khóa cũng đang bị hạn chế. Sự thiếu tiến bộ trong việc tăng ngân sách Nhà nước, cùng với giá dầu yếu đồng nghĩa với việc thâm hụt ngân sách có thể tăng đã làm Chính phủ bị hạn chế khả năng thúc đẩy chi phí đầu tư.
HSBC dự báo thâm hụt ngân sách trong năm nay lại tăng ở mức 6,6% GDP khiến cho tỷ lệ nợ công trên GDP sẽ tiếp cận mức giới hạn 65% do Quốc hội đề ra (số liệu mới nhất do Chính phủ công bố trong tháng Năm cho thấy nợ công của Việt Nam đã tương đương 62,2% GDP).
Theo Thảo Mai - bizlive.vn