Trong hội thảo “Tăng cường hiệu quả xúc tiến du lịch tại thị trường Tây Âu” do Hiệp hội Du lịch Việt Nam tổ chức ngày 9-9 ở TP HCM, nhiều công ty du lịch cho biết hơn 2 tháng sau khi Chính phủ có quyết định miễn thị thực (visa) cho du khách đến từ 5 nước Tây Âu (Pháp, Anh, Đức, Ý và Tây Ban Nha), hiệu ứng của chính sách này hiện vẫn chưa rõ. Tây Âu là thị trường có nguồn khách ổn định, thường xuyên đi du lịch, chi tiêu cao… nên nếu ngành du lịch biết khai thác sẽ đón được lượng khách lớn.

Miễn nhưng vẫn phải… xin

Ông Võ Anh Tài, Tổng Giám đốc Công ty Du lịch Saigontourist, cho biết vài ngày trước, ông đi khảo sát nhiều điểm du lịch trong cả nước và thấy lượng du khách sụt giảm rất đáng lo. Hàng loạt resort, khách sạn 4-5 sao vắng khách. Đoàn của ông nghỉ tại resort, mỗi người ở... một tầng vì phòng trống nhiều.

Du khách nước ngoài ở bãi biển Ninh Chữ, tỉnh Ninh Thuận Ảnh: LÊ TRƯỜNG

Theo bà Ung Phương Dung, Giám đốc Công ty TNHH ICS Việt Nam (chuyên đón khách Đức), từ khi quyết định miễn thị thực cho khách du lịch 5 nước Tây Âu có hiệu lực (ngày 1-7), bộ phận làm thủ tục visa của công ty còn bận rộn hơn trước. Quy định chỉ miễn visa 15 ngày cho khách trong khi đa số có nhu cầu nghỉ dài hơn nên nhân viên phải kiểm tra kỹ, đếm số ngày khách ở - đi rồi quay lại, sau đó trừ cho số ngày được miễn.

“Miễn visa cho du khách trong 15 ngày là chính sách hợp lý nhưng chỉ có thể tạo điều kiện cho khoảng 25%-30% lượng khách Đức tới Việt Nam, 70% còn lại thường đi tour trên 15 ngày nên không có tác dụng” - bà Dung dẫn chứng.

Trong khi đó, du khách Pháp thường kết hợp tham quan Lào, Campuchia và có nhu cầu quá cảnh Việt Nam để nối chuyến. Một số khách sau lịch trình tour 2-3 ngày ở Lào, Campuchia lại chọn bãi biển Việt Nam để nghỉ dưỡng trước khi về nước. Những khách này vẫn phải xin visa (mất thời gian, chi phí) nên việc đơn giản thủ tục chưa tạo được ấn tượng với họ.

Ông Trần Thế Dũng, Giám đốc nghiên cứu phát triển kinh doanh Công ty Du lịch Fiditour, cho rằng chính sách miễn visa đã có nhưng thông tư hướng dẫn chưa rõ ràng nên còn nhiều lúng túng khi thực hiện, như: nhập cảnh bằng đường bộ, nhập cảnh nhiều lần, gia hạn visa sau 15 ngày...

“Chính sách miễn visa chỉ gói gọn trong 1 năm nên doanh nghiệp không dám quảng bá mạnh cho năm sau. Việc miễn visa hiện giống như món quà khuyến mãi cho khách đến chứ chưa thật sự là giải pháp để thu hút du khách” - bà Dung nhận xét.

Bỏ ngỏ xúc tiến, quảng bá

Theo ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Lữ hành Việt Nam, Tây Âu là thị trường du lịch cao cấp, khách quan tâm đến các giá trị văn hóa, phong cảnh của Việt Nam nhưng việc xúc tiến du lịch quá ít và nhà nước chưa đầu tư cho công tác nghiên cứu thị trường. Vì thế, nhiều công ty du lịch chuyên về khách Tây Âu phải tự xây dựng sản phẩm để chào bán.

Tại Đức, nhiều năm qua, Việt Nam chưa có đại diện hoặc phòng xúc tiến du lịch khiến các hãng lữ hành gặp khó khi tìm nguồn tài liệu quảng bá chính thống. Rất nhiều người hỏi về clip, phim, video quảng bá du lịch Việt Nam nhưng không biết tìm ở đâu! Với thị trường Pháp, đất nước đứng thứ 3 thế giới về số người đi du lịch nhưng nhiều năm nay, việc tham gia các hội chợ quốc tế chuyên nghiệp Paris của Việt Nam chưa đều. Bà Âu Mỹ Phương, Phó Giám đốc phụ trách khách quốc tế của Saigontourist, cho biết ngoài Paris, hàng loạt thành phố lớn của Pháp như Lyon, Bordeaux, Toulouse, Marseille… với dân số đông, mức sống cao, ngành du lịch Việt Nam vẫn đang bỏ ngỏ khâu quảng bá.

“Trước mắt, cần tổ chức sớm một số buổi giới thiệu du lịch tại 5 nước Tây Âu để quảng bá chính sách miễn visa và chương trình kích cầu du lịch, cung cấp thông tin kịp thời cho các doanh nghiệp du lịch và du khách đến Việt Nam” - ông Bình đề xuất.

Nhiều hãng lữ hành kiến nghị cần tiếp tục miễn visa cho các nước thuộc khối châu Âu để thu hút du khách vào Việt Nam. Hiện Thái Lan, Singapore, Malaysia đã miễn visa cho hơn 45 nước. Đồng thời, việc gia hạn thời gian hiệu lực miễn visa cho 5 nước Tây Âu nên được thông báo trước 3-6 tháng để doanh nghiệp có thể chủ động trong quảng bá, tiếp thị. Thời gian miễn visa cho các nước châu Âu cũng cần nâng từ 15 ngày lên 30 ngày nhằm khuyến khích du khách lưu trú và chi tiêu nhiều hơn.