Theo thống kê, nợ công Việt Nam đã đạt 62,2% GDP, khoảng 126,9 tỷ USD, phần nhiều dùng trong các dự án ưu tiên phát triển cơ sở hạ tầng.
Theo bản tin nợ công của Bộ Tài chính, nợ của Chính phủ gồm các loại trái, tín phiếu, vay ODA, vay thương mại từ các đối tác song, đa phương chiếm đến 80%.
20% còn lại là nợ do Chính phủ bảo lãnh, gồm các loại trái phiếu do Ngân hàng Phát triển Việt Nam và Ngân hàng chính sách xã hội phát hành, nợ chính quyền địa phương.
Các dự án sử dụng vốn ODA vay thương mại, một phần trong nợ công ở Việt Nam khá nhiều.
Cần Thơ là cầu dây văng đầu tiên của Việt Nam, bắc qua sông Hậu, nối thành phố Cần Thơ và tỉnh Vĩnh Long. Tổng mức đầu tư là 37 tỷ yen Nhật (4.832 tỷ đồng, tính theo tỷ giá năm 2004). Vốn để xây dựng là nguồn ODA từ Nhật Bản.
Cầu Cần Thơ. Ảnh: DV.
Năm 2007, sự cố sập nhịp dẫn khiến cho dự án lẽ ra hoàn thành vào năm 2008 phải dời đến 2010. Dự án này được cho rằng không chỉ có ý nghĩa về kinh tế mà còn về chính trị, xã hội, quốc phòng an ninh quan trọng với miền tây Nam Bộ, đồng bằng sông Cửu Long.
Nguồn tiền xây cầu Nhật Tân là hơn 13.600 tỷ đồng. Ảnh: Hoàng Hà.
Cầu Nhật Tân được thiết kế và xây dựng để trở thành một biểu tượng mới của thủ đô với 5 nhịp tháp tượng trưng cho 5 cửa ô của Hà Nội.
Dự án được đầu tư bằng nguồn vốn vay ODA từ Nhật Bản và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam với tổng mức đầu tư hơn 13.600 tỷ đồng.
Nhà ga T2 Sân bay Nội Bài lọt danh sách sân bay tốt nhất 2015. Ảnh: Anh Tuấn.
“Nhà ga hành khách T2 - Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài” do Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam làm chủ đầu tư. Dự án có tổng mức đầu tư 43,2 tỷ yen Nhật từ nguồn vốn tín dụng ưu đãi ODA của Nhật Bản và 6,46 tỷ đồng từ nguồn vốn trong nước.
Cầu Vàm Cống, được xem là cây cầu hiện đại nhất VN, đang được khởi công xây dựng. Ảnh: Tuổi Trẻ.
Cầu Vàm Cống bắc qua sông Hậu, nối huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp và quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ.
Cầu được thiết kế dạng dây văng có chiều dài 2,97 km. Trong đó, nhịp chính dài 870 m. Hai cầu dẫn phía Đồng Tháp và Cần Thơ mỗi bên dài khoảng 1 km. Tổng chiều dài toàn tuyến là 5,75 km. Bề rộng mặt cầu bốn làn xe cơ giới và hai làn xe thô sơ, vận tốc thiết kế 80 km/h.
Cầu Vàm Cống kết nối với tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi (Kiên Giang), dự án cũng bổ sung tuyến kết nối quốc lộ 91 phía TP Cần Thơ với tuyến tránh TP Long Xuyên, tỉnh An Giang.
Tổng mức đầu tư của dự án hơn 270 triệu USD (tương đương 5.687 tỷ đồng) từ nguồn vốn ODA ưu đãi của Hàn Quốc và vốn đối ứng của Việt Nam.
Dự án đường sắt đô thị Hà Nội tuyến trên cao Cát Linh - Hà Đông được đầu tư bằng vốn vay ODA của Trung Quốc theo Hiệp định khung ký năm 2008. Ảnh: Lê Hiếu.
Dự án ban đầu có tổng mức đầu tư 552,86 triệu USD bao gồm vốn vay ODA của Trung Quốc và vốn đối ứng của Việt Nam.
Sau một thời gian thi công, đến đầu năm 2014, các bên liên quan đề xuất điều chỉnh tổng mức đầu tư từ 522,86 triệu USD lên 868,04 triệu (tăng 315,18 triệu USD so với ban đầu) do khâu khảo sát, thiết kế nhiều hạng mục chưa chính xác.
Dự án Cảng Tân Vũ-Lạch Huyện. Nguồn: Cục quản lý xây dựng.
Tổng mức đầu tư dự án này ch 2 hợp phần lên tới 25.100 tỷ đồng, bằng nguồn vốn ODA Nhật Bản và ngân sách Nhà nước.
Một phần khác của dự án là đường nối cảng với đất liền, có tổng chiều dài toàn tuyến là 15,63 km đi qua địa bàn quận Hải An và huyện Cát Hải của TP Hải Phòng. Dự án thực hiện bằng nguồn vốn vay ODA của Nhật Bản và vốn đối ứng của Chính phủ. Tổng mức đầu tư của dự án là 11.849 tỷ đồng, trong đó, vốn vay ODA Nhật Bản là 10.049 tỷ đồng và phần vốn đối ứng là 1.800 tỷ đồng.
Đốt dầm hình chữ U được kéo lắp vào hệ thống. Ảnh: Trường Nguyên.
Tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) với nguồn vốn vay ODA của Nhật Bản và vốn đối ứng từ ngân sách TP HCM. Tổng mức đầu tư của dự án ở mức 47.325,2 tỷ đồng.
Ước tính trong tương lai, đường sắt có thể phục vụ hơn 1,3 triệu lượt hành khách trong một ngày. Điều này giải quyết rất lớn vấn đề giao thông đang quá tải nhanh chóng tại TP HCM.
Dự án đường trên cao vành đai 3 - Hà Nội. Nguồn: Đầu tư.
Dự án sử dụng vốn vay ODA Nhật Bản này được đánh giá là có vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông của Hà Nội và các khu vực phụ cận.
Tổng mức đầu tư của dự án là 5.547 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn ODA thông qua Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA).
Dự án đường sắt đô thị đoạn Nhổn - Ga Hà Nội có tổng chiều dài 12,5 km, trong đó 8,5 km đi trên cao (từ Nhổn đến Thủ Lệ) và 4 km phần ngầm (từ Thủ Lệ đến Ga Hà Nội).
Tuyến đường sắt này đi qua các quận Từ Liêm, Cầu Giấy, Ba Đình, Đống Đa, Hoàn Kiếm trong đó điểm đầu khởi hành là Nhổn, điểm cuối là đường Trần Hưng Đạo (Ga Hà Nội).
Mô hình đường sắt Nhổn - ga Hà Nội.
Dự án được phê duyệt từ năm 2008 với tổng mức dự kiến đầu tư ban đầu là 783 triệu euro, nhưng đến nay đã phải điều chỉnh lên gần 1,2 tỷ euro, tăng gần 400 triệu.
Dự án sử dụng vốn vay từ Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) và một số đơn vị khác như ADB, EIB...
1Trong khi nợ công đang tăng nhanh, dự kiến sẽ chạm trần vào năm 2017 thì công tác kiểm soát chi thường xuyên lỏng lẻo luôn khiến số liệu quyết toán ngân sách cao hơn nhiều do với số liệu dự toán. Để giảm áp lực nợ công, bắt buộc chính phủ phải tiết giảm chi tiêu và kiểm soát chi thường xuyên một cách chặt chẽ.
2Khởi nghiệp đã được nhen nhóm hàng chục năm qua như dòng chảy tự nhiên của phát triển kinh tế, và dòng chảy đó bắt nguồn từ óc sáng tạo và tinh thần kinh doanh vốn có của người Việt Nam, chỉ còn chờ đợi cú hích về tài chính để có thể cất cánh.
3Trước thực trạng nợ công đang tăng nhanh, kéo theo áp lực trả nợ trong bối cảnh bội chi ngân sách nhà nước tăng cao, các chuyên gia tỏ ý lo ngại.
4Dù kỳ vọng, nhưng gần 10 năm qua, Việt Nam đã bỏ lỡ nhiều cơ hội trên “chuyến tàu” WTO. Đó là tăng trưởng không như kỳ vọng; nền nông nghiệp còn lạc hậu; cơ cấu XK có vấn đề.
5Sau 30 năm đổi mới với sự phát triển đáng kinh ngạc, Việt Nam hiện đang đứng trước thời khắc chuyển đổi then chốt khác. Bà Christine Lagarde, Tổng giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) có nhìn nhận như thế nào về vấn đề này?
6Khó tiếp cận vốn, chưa được đối xử công bằng, lo bị “xộ khám” bởi những quy định bất hợp lý... là những tâm tư mà nhiều doanh nghiệp và chuyên gia chia sẻ với Tuổi Trẻ về những khó khăn hiện nay trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
7Xuất khẩu gạo phải lập công ty ở Singapore, hai ngày lại phải đi xin giấy phép... là hai trong số nhiều ví dụ cho thấy doanh nghiệp đang thực sự khổ vì đủ các loại "giấy phép con".
8Nhiều người lại đặt câu hỏi: Phải chăng Việt Nam đang phải lãnh hậu quả từ việc “trải thảm đỏ” mời gọi đầu tư nước ngoài (FDI), để rồi dễ dàng để “lọt lưới” nhiều doanh nghiệp FDI với công nghệ lạc hậu, ý thức kém, gây ô nhiễm môi trường?
9Trong chiến lược xuất nhập khẩu của Việt Nam đến năm 2020 tầm nhìn 2030, EU là một trong những đối tác trọng tâm của Việt Nam để phát triển quan hệ thương mại và Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam-EU (EVFTA) sẽ là một biện pháp quan trọng để thực hiện nội dung trên.
10GS.TS Vũ Trọng Hồng chỉ ra một loạt nguy cơ nếu xây dựng các đập dâng trên dòng sông Hồng.
Kinh tế vĩ mô
Kinh tế Thế giới
Nông lâm thủy sản
Hàng hóa
Thông tin ngành
Chính khách - Yếu nhân
Quân sự - Chiến sự
