Người biểu tình phản đối việc hành quyết giáo sĩ người Shi’ite Nimr al-Nimr tại Saudi Arabia bên ngoài đại sứ quán Saudi Arabia ở London, Anh ngày 3-1-2016 - Ảnh: Reuters

Theo Reuters, Saudi Arabia cũng yêu cầu Tehran phải “hành động như một quốc gia bình thường” để có thể phục hồi những quan hệ ngoại giao đã đứt gãy giữa hai nước.

Trong cuộc trao đổi với Reuters, ngoại trưởng Saudi Arabia, Adel al-Jubeir, nói, Tehran phải chịu trách nhiệm vì đã gây căng thẳng sau khi Saudi Arabia hành quyết giáo sĩ Hồi giáo dòng Shi’ite Nimr al-Nimr mà ông gọi là một kẻ khủng bố.

Khẳng định Riyadh sẽ phản ứng với “sự hung hăng của Iran”, ngoại trưởng Adel al-Juber cáo buộc Tehran đã điều quân tới các quốc gia Ả rập và lập mưu tấn công trong nội bộ Saudi Arabia cũng như các quốc gia láng giềng vùng Vịnh của họ.

Về phía Saudi Arabia, ông Jubeir nói: “Tất cả mọi hành động của chúng tôi chỉ là phản ứng. Chính người Iran đã tràn vào Lebanon. Chính người Iran đã điều lực lượng đặc nhiệm Qods Force cùng lực lượng Vệ binh cách mạng tới Syria”.

Tehran cho rằng họ chỉ điều các cố vấn quân sự tới Syria và Iraq theo yêu cầu chính phủ hai nước và bác bỏ các âm mưu tại những quốc gia vùng Vịnh.

Việc hành quyết giáo sĩ Nimr làm dấy lên phản ứng trong cộng đồng người Shi’ite trên toàn khu vực và những người biểu tình Iran đã tấn công đại sứ quán Saudi Arabia tại Tehran, châm lửa đốt và phá hủy, buộc Riyadh phải chấm dứt quan hệ ngoại giao với Iran.

Ngoại trưởng Saudi Arabia nói: “Chúng tôi cũng sẽ phải cắt đứt mọi quan hệ đi lại đường không từ Iran. Chúng tôi cũng sẽ hủy bỏ các quan hệ thương mại với Iran và ban hành lệnh cấm tất cả mọi người tới Iran”.

Dù vậy, những đoàn người hành hương Iran vẫn được phép tới vùng thánh địa của người Hồi giáo ở Mecca và Medina ở miền tây Saudi Arabia trong các dịp lễ hội riêng hàng năm.

Tuy nhiên ông Jubeir khẳng định Saudi Arabia đã đúng trong việc hành quyết giáo sĩ Nimr. Ông buộc tội người này đã kích động, tổ chức những phần tử khủng bố, cung cấp cho họ vũ khí và tiền bạc. Đây là những cáo buộc mà gia đình giáo sĩ bị hành quyết bác bỏ.

Sau khi liệt kê tới 43 phần tử al Qaeda cũng bị hành quyết ngày 2-1 cùng với bốn người Shi’ite, ông Jubeir nói về các vụ hành quyết đã diễn ra: “Đáng lẽ chúng tôi phải được tán thưởng vì điều này chứ không phải là bị chỉ trích như vậy”.

Theo AP, các quốc gia đồng minh của Saudi Arabia ngày 4-1 cũng bắt đầu có những phản ứng với Iran. Sudan và Bahrain tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran.

Trong khi đó, Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE) thông báo nước này sẽ giảm cấp độ quan hệ ngoại giao với Tehran xuống mức chỉ còn cấp đại biện, cơ quan đại diện ngoại giao cấp ba. Một số nước khác ra tuyên bố chỉ trích Iran.

Giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Emirates, Abdulkhaleq Abdullah nhận định: “Những gì chúng ta chứng kiến trong 24 giờ qua là chưa từng có tiền lệ… Nó cho thấy Saudi Arabia đã hết chịu nổi Iran và muốn gửi đi một thông điệp, đó là ‘Không có giới hạn nào trong việc chúng tôi sẽ tiến xa đến đâu trong vấn đề này”.

(Theo CafeF)