PCA sắp đưa ra phán quyết cuối cùng về vụ Philippines kiện Trung Quốc vi phạm Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS). Trong đó, tòa có thể sẽ xác định được việc Trung Quốc không có cơ sở pháp lý khi vẽ ra đường 9 đoạn nhằm hầu hết diện tích Biển Đông.

"Đường lưỡi bò" phi pháp Trung Quốc tự vẽ ra trên Biển Đông

Tạp chí Foreign Policy (Mỹ) dẫn nhận định của ông Jerome A. Cohen, giáo sư tại Đại học Luật New York đồng thời là một thành viên cấp cao chuyên về châu Á của Hội đồng Quan hệ đối ngoại Mỹ cho rằng, nếu bác bỏ hay không tuân thủ phán quyết của tòa án, Bắc Kinh sẽ gây tổn hại tới UNCLOS, một công ước mà nước này đã thông qua và đóng vai trò quan trọng trong các cuộc đàm phán.

Hơn nữa, hành động ngang ngược như vậy cũng sẽ phá hủy lợi ích riêng của Trung Quốc bằng cách khắc họa sâu sắc hơn nữa hình ảnh của một quốc gia không tuân thủ nguyên tắc quốc tế - một hình ảnh vốn đang lớn dần bởi những hành động hung hăng liên tiếp với các nước láng giềng và xây dựng trái phép trên Biển Đông.

Dù vậy, theo ông Jerome, Trung Quốc sẽ không dễ phớt lờ được các phán quyền của tòa án và im lặng.

Một số chuyên gia dự đoán, Bắc Kinh có thể sẽ phản đối phán quyết bất lợi cho mình bằng cách rút khỏi UNCLOS. Tuy nhiên, dù có hành động như vậy đi chăng nữa Trung Quốc vẫn có nghĩa vụ phải tuân thủ quyết định của PCA bởi việc rút khỏi UNCLOS chỉ có hiệu lực sau 1 năm đưa ra thông báo. Hơn nữa, một phản ứng cực đoan như vậy đối với phán quyết từ một tòa án của cộng đồng quốc tế sẽ gây thiệt hại không nhỏ cho danh tiếng của Bắc Kinh.

Theo ông Jerome, sẽ không chỉ tốt cho nền hòa bình châu Á mà còn cho chính Trung Quốc nếu nước này chấp nhận phán quyết của PCA và coi đó là cơ sở của các cuộc đàm phán nhằm tìm kiếm những thỏa thuận hợp lý.

Với sức ép từ cộng đồng quốc tế và sự thật Trung Quốc đang quá tham lam và vô lý trên Biển Đông, nước này sẽ không thể bỏ qua phán quyết của PCA dù tìm cách trốn tránh nào đi chăng nữa, ông Jerome khẳng định.

Liên quan đến phán quyết sắp tới của PCA, trước đó, giới phân tích cho rằng Trung Quốc đang chuẩn bị cách đối phó mà tìm kiếm sự ủng hộ của các nước khác là một trong các biện pháp.

Trong các cuộc hội đàm tại Moscow (Nga) diễn ra trong tháng 4 này, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã tích cực vận động hành lang để kêu gọi sự ủng hộ của Nga trong nỗ lực phản đối vụ kiện của Philippines tại PCA.

Theo đó, ông Vương nói với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov rằng hai nước cần phải "bắt tay nhau phản đối việc quốc tế hóa" các tranh chấp trên Biển Đông.

"Cả Trung Quốc và Nga cần phải cảnh giác trước những hành động lợi dụng hình thức trọng tài ràng buộc", ông Vương tuyên bố.

Một tuyên bố chung được đưa ra sau cuộc gặp giữa ông Vương, ông Lavrov và Ngoại trưởng Ấn Độ Sushma Swaraj nói rằng tất cả các tranh chấp ở Biển Đông cần được giải quyết thông qua đàm phán và nhất trí giữa các bên có liên quan.

Trước đó, trong một cuộc họp báo hôm 12/4, Ngoại trưởng Nga Lavrov đã tuyên bố rằng các tranh chấp trên Biển Đông cần được giải quyết bằng đàm phán song phương, tránh quốc tế hóa vấn đề này. Tuyên bố của ông Lavrov đã được nhiều tờ báo, hãng tin của Trung Quốc dẫn lại và tung hô.

(Theo Dân Trí)