Bài viết ghi nhận tại các hội nghị bộ trưởng Ngoại giao ASEAN vừa qua ở Kuala Lumpur (Malaysia), Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Fumio Kishida đã giải thích đầy đủ chính sách an ninh của Nhật cũng như quan điểm về tình hình biển Đông và đã được nhiều nước tham dự hội nghị ủng hộ và thông hiểu.

Ông Fumio Kishida đã kêu gọi không tiến hành các biện pháp đơn phương làm gia tăng căng thẳng và phải hành động phù hợp với luật pháp quốc tế (ám chỉ âm mưu thay đổi nguyên trạng của Trung Quốc trên biển Đông). Bên lề hội nghị ngày 6-8, ông Fumio Kishida đã hội đàm với người đồng cấp Mỹ John Kerry (ảnh). Hai bên đã nhất trí tiếp tục tăng cường hợp tác về các vấn đề hàng hải.

Phó Chủ tịch Tomohito Shinoda ở ĐH Quốc tế Tokyo nhận định Nhật xem biển Đông như “gót chân Achille” về kinh tế, vậy nên Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đã nhắm đến mục tiêu xây dựng liên minh hàng hải với Mỹ, Úc, Ấn Độ và ASEAN.

 

Trong khi đó, báo The Times of India (Ấn Độ) cho biết phát biểu tại hội nghị bộ trưởng Ngoại giao cấp cao Đông Á hôm 6-8 ở Malaysia, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ VK Singh đã đề nghị vấn đề tranh chấp ở biển Đông phải được giải quyết theo cách thức hòa bình như Ấn Độ và Bangladesh đã từng áp dụng cơ chế trọng tài quốc tế.

Ông VK Singh nhấn mạnh đến quyền tự do hàng hải trong vùng biển quốc tế (bao gồm biển Đông), quyền bay qua và thương mại không bị cản trở phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển. Ông kêu gọi thúc đẩy nhanh thiết lập một bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông.

Tại Philippines, báo The Standard (Philippines) đưa tin ngày 7-8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao khẳng định Philippines và Nhật có chung quan điểm về biển Đông và không có phối hợp nào chống Trung Quốc giữa hai nước như Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã nói.

Người phát ngôn của Tổng thống Herminio Coloma Jr. tuyên bố: “Là đối tác chiến lược, do đó các quan điểm Philippines và Nhật trình bày tại hội nghị Diễn đàn khu vực ASEAN phản ánh niềm tin chia sẻ giữa hai nước về tầm quan trọng phải duy trì các tuyến hàng hải ổn định”.

Trước đó, ông Herminio Coloma Jr. nhận định cần tiếp tục xác minh tuyên bố dừng cải tạo đất trên biển Đông của Trung Quốc. Ông lưu ý Trung Quốc không nói gì đến dừng xây dựng đảo. Ông cho biết Philippines sẽ tiếp tục làm việc với Trung Quốc và ASEAN về thiết lập một bộ quy tắc ứng xử mang tính chất ràng buộc về pháp lý.

Ông nhận định về vấn đề tranh chấp trên biển, hội nghị bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần này đã thành công so với năm 2012 vì trong tuyên bố chung công bố ngày 6-8, hội nghị đã khẳng định hoạt động cải tạo đất đã làm gia tăng căng thẳng trong khu vực.

(Theo Báo Pháp Luật TP.HCM)