Singapore kêu gọi Mỹ từ bỏ “ý định” thay đổi nội dung Hiệp định TPP

Trong một cuộc phỏng vấn cuối tuần trước tại thành phố Mexico, Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Lim Hng Kiang của Singapore cho biết: "Vì lợi ích của tất cả 12 nước thành viên khi cùng nhau thống nhất về thỏa thuận này, chúng ta không nên đi ngược lại và chỉnh sửa thêm bất kỳ phần nào của TPP nữa vì nó sẽ chỉ dẫn đến thỏa thuận này bị đổ vỡ".

Tuy nhiên, dù cho thỏa thuận này đã được Ngân hàng Thế giới dự báo là sẽ có thể làm cho GDP bình quân của mỗi nước thành viên tăng thêm khoảng 1,1 % nữa vào năm 2030, thì nó vẫn được cho là đang vấp phải sự phản đối của hai ứng cử viên Tổng thống Hoa Kỳ là bà Hillary Clinton và ông Donald Trump. Ngay cả khi chính quyền của ông Obama đã khẳng định sẽ dành ưu tiên phát triển quan hệ kinh tế và chiến lược với khu vực châu Á, để nâng tầm ảnh hưởng so với Trung Quốc trong khu vực này.

Thỏa thuận lớn nhất

Được phê chuẩn vào tháng 10 năm ngoái bởi các quốc gia trong khu vực Thái Bình Dương, nơi chiếm khoảng 40 % GDP toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam và Úc, TPP sẽ là thỏa thuận thương mại lớn nhất của Mỹ kể từ khi Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ ra đời vào năm 1994, tạo ra một liên minh kinh tế, trở thành một đối trọng với Trung Quốc.

Hiệp định TPP sẽ chứa những điều khoản “đi xa” hơn những hiệp định thương mại thông thường, trong đó tập trung chủ yếu vào việc giảm thuế nhập khẩu bằng cách thực hiện các biện pháp nghiêm ngặt nhằm bảo vệ cho các bằng sáng chế và tạo ra một sân chơi lành mạnh, công bằng để các công ty tư nhân có thể tự do cạnh tranh với các doanh nghiệp nhà nước, vốn được chính phủ hậu thuẫn.

Ông Lim cho biết thêm rằng, bất kỳ động thái nào của Quốc hội nhằm sửa đổi lại nội dung của hiệp định này đều là không thể chấp nhận được đối với các quốc gia khác khi còn chưa phê chuẩn. Ở Nhật Bản, khi mà chính phủ nước này đã đệ trình nội dung của hiệp định TPP lên Quốc hội để phê chuẩn, thì Thủ tướng Shinzo Abe đã khẳng định rằng hiệp định này sẽ “đổ vỡ” nếu nó tiếp tục được sửa đổi.

Các nhóm ý kiến khác nhau

TPP dự kiến sẽ có hiệu lực 2 tháng kể từ khi nó đã được thông qua bởi tất cả các nước thành viên. Hiệp định này cũng có thể có hiệu lực nếu Hoa Kỳ, Nhật Bản và ít nhất 4 quốc gia khác phê chuẩn vào tháng 10-2017.

Ông Lim cho biết: "Chúng tôi đã liên lạc với các đồng nghiệp của chúng tôi phụ trách về lĩnh vực thương mại của Mỹ. Các thông tin phản hồi cho chúng tôi đã được các đồng nghiệp Mỹ hỗ trợ và phối hợp tích cực trong thời gian qua của và họ cam kết rằng sẽ thường xuyên trao đổi với các đại biểu trong Quốc hội và các thượng nghị sĩ để giải quyết các mối lo ngại chung này".

Những người ủng hộ TPP nói rằng, cơ hội tốt nhất để thỏa thuận này được Quốc hội Mỹ thông qua là sau cuộc bầu cử tháng 11, trước khi bộ máy Quốc hội mới được thành lập vào đầu tháng 1.

Trong một bài phát biểu tại Singapore vào tháng 6, chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Đảng Cộng hòa, ông John McCain cho biết, nhiều khả năng TPP có thể được phê chuẩn ngay sau đó.

Ông McCain nhấn mạnh: "Những gì mà tôi tin bây giờ là, sau cuộc bầu cử này, chúng ta sẽ có một phiên họp Quốc hội để giải quyết vấn đề này. Hoặc chí ít, với sự lãnh đạo đúng đắn của tổng thống kế nhiệm mới của nước Mỹ, mọi thứ sẽ được giải quyết một cách ổn thỏa".