National Interest bình luận quan hệ Việt - Mỹ trong vài năm qua được cải thiện phần lớn nhờ vào mối quan ngại chung của 2 quốc gia đối với một Trung Quốc ngày càng hung hăng tại Biển Đông. Tuy nhiên, một số lĩnh vực trong quan hệ song phương Việt-Mỹ vẫn đang tiến triển với tốc độ khá chậm, khiến Bắc Kinh càng tự tin có thể tiếp tục bắt nạt Việt Nam nhằm thúc đẩy tham vọng khống chế khu vực, tạp chí Mỹ nhận định.

Đơn cử là việc Trung Quốc mới đây vẫn tiếp tục có hành động khiêu khích khi cho giàn khoan Hải Dương-981 khoan dầu sát vùng biển Việt Nam. “Nhưng động thái khiêu khích này của Trung Quốc, cùng với thông báo sẽ đổ thêm tài nguyên vào hải quân và không quân được đưa ra hồi tuần trước, có thể sẽ là động lực khiến Mỹ và Việt Nam chung tay phát triển một số mảng then chốt trong mối quan hệ đang đâm chồi giữa 2 bên”, National Interest phân tích.

Hành động của Trung Quốc đáng báo động

Mùa hè năm nay, Bắc Kinh ngang nhiên thông báo đã hoàn tất hoạt động bồi đắp đảo trái phép tại Biển Đông và cho biết sẽ tiếp tục xây dựng các cơ sở quân sự tại đó. Đến tháng 7, quân đội Trung Quốc tiến hành một cuộc tập trận bắn đạn thật lớn tại Biển Đông, với sự tham gia của hàng trăm tàu quân sự và hàng chục máy bay.

Cách đây hơn 1 tuần, Trung Quốc cũng đã tập trận hải quân chung với Nga tại vùng Biển Nhật Bản. Trong lễ duyệt binh kỷ niệm 70 năm chiến thắng phát xít Nhật, Bắc Kinh đã trưng ra hàng loạt loại khí tài mới nhất, đồng thời thông báo sẽ cắt giảm quy mô quân đội nhằm tập trung tài nguyên cho lực lượng không quân và hải quân. Và Trung Quốc cũng đã chọn thời điểm Tổng thống Mỹ Barack Obama công du bang Alaska để điều động 5 tàu chiến đi sát bờ biển bang này.

Mỹ cần có hành động gì trong quan hệ với Việt Nam lúc này?

Theo National Interest, đầu tiên, Mỹ tiến hành bán trang thiết bị trinh sát biển và những khí tài hải quân khác cho Việt Nam. Tiếp đó, Tổng thống Obama nên nêu vấn đề Biển Đông và việc Bắc Kinh "bắt nạt" Việt Nam làm trọng tâm trong cuộc gặp gỡ với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Washington; qua đó chính quyền Obama sẽ cho Việt Nam thấy rằng Mỹ xem hành động bắt nạt này là nghiêm trọng và nước này không hề e dè trong việc đối đầu với Bắc Kinh. Theo dự kiến, ông Tập sẽ công du Mỹ vào cuối tháng này.

“Thứ ba, Mỹ nên để Việt Nam tham gia sâu hơn vào các mối quan hệ an ninh của nước này trong khu vực, bao gồm khuyến khích Hà Nội cùng tham gia phát triển vũ khí, tham dự các cuộc tập trận chung, cùng tuần tra biển, cũng như cho phép Hà Nội mua vũ khí từ Mỹ, châu Âu và Nhật Bản”, tạp chí Mỹ đề xuất.

Theo National Interest, giúp Việt Nam khỏi lệ thuộc vào công nghệ quân sự của Nga cũng đồng nghĩa với việc giúp Hà Nội tăng cường khả năng đồng bộ hóa về công nghệ và hệ thống liên lạc với Mỹ cùng các nước đồng minh của Mỹ, cũng như sẽ cải thiện khả năng liên lạc giữa những quốc gia này.

“Thứ tư, Mỹ cần sớm hoàn tất đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) cả về mặt chiến lược lẫn kinh tế. Hiệp định này sẽ có lợi cho cả Mỹ lẫn Việt Nam”, tạp chí Mỹ cho hay.

National Interest bình luận Việt Nam có thể trở thành một trong những đối tác tốt nhất giúp Mỹ đối phó với sự hung hăng của Bắc Kinh. “Việt Nam giáp với Trung Quốc. Nước này có dân số lớn thứ 14 thế giới, có lực lượng binh sĩ tại ngũ lớn thứ 13 thế giới và là quốc gia có ngân sách quốc phòng lớn thứ 2 Đông Nam Á”, theo National Interest.

“Việt Nam dự kiến sẽ trở thành nền kinh tế lớn thứ 17 thế giới trong 10 năm tới. Và với lịch sử thường xuyên phải đối đầu với những đối thủ mạnh hơn và trang bị vũ khí tốt hơn, nước này sẽ là đối tác quân sự mạnh mẽ của Mỹ”, tạp chí Mỹ cho biết thêm.

Thông qua thắt chặt quan hệ với Việt Nam, Mỹ sẽ có thể cho các nước trong khu vực thấy rằng họ vẫn giữ vững cam kết đối phó với một Trung Quốc đang trỗi dậy tại thời điểm các quốc gia trong vùng đang nghi ngờ, không chắc liệu Mỹ có sẵn sàng làm mọi cách để chống lại sự hung hăng của Bắc Kinh hay không, National Interest bình luận.

(Theo Báo Thanh Nien)