Nếu du khách có dịp về các huyện như Tri Tôn, Tịnh Biên (Châu Đốc) thuộc tỉnh An Giang, đâu đâu cũng thấy cây thốt nốt. Hình ảnh cây thốt nốt được xem là nét đặc trưng văn hóa của đồng bào Khờ-me Nam bộ và cũng là cây đặc sản của vùng Thất Sơn huyền bí này.
Cây dừa gắn bó với đời sống của người dân và trở thành hình ảnh mang tính biểu tượng của Bến Tre. Những món ăn của người Bến Tre thường mang vị ngọt của dừa. Nếu kể các món ăn chơi thì có kẹo dừa, bánh lá dừa, chè đậu xanh nước dừa xiêm...
Trong cái rét hanh hao của những ngày cuối tháng Giêng, ngồi trên chiếc xe khách chạy tuyến Nam Định - Hải Phòng, điểm thu hút tôi nhất là những tấm biển quảng cáo “Bánh cáy làng Nguyễn” nối tiếp nhau không dứt trên quốc lộ 10, kể từ địa giới Đông Hưng, Thái Bình.
Về miền Tây Nam bộ, du khách thích ăn bún có nhiều lựa chọn như món bún bì, bún chả giò, bún thịt nướng, bún cà ri, bún gỏi dà..., trong đó, món được nhiều người ưa thích nhất có lẽ là bún nước lèo của bà con Khmer. Những món này, có thể thưởng thức bất kỳ ở đâu khắp vùng đồng bằng sông Cửu Long. Nhưng muốn ăn bún nước kèn thì phải đến Châu Đốc (An Giang) mới có.
Hằng năm, cứ vào đầu mùa nắng dữ, khoảng sau tết Nguyên đán là khu vực xã Đông Thành (huyện Bình Minh, Vĩnh Long) vào mùa thanh trà. Bấy giờ, những trái thanh trà được người dân nơi đây treo bán dọc theo quốc lộ 54, dài ra tận đoạn đường dẫn lên cầu Cần Thơ.
Cá rô là một loài cá đồng, chắc thịt, béo, ngọt. Chính vì thế mà người miệt đồng thường ca ngợi “nhất rô, nhì trê, tam sặc”. Có nhiều cách chế biến loài cá nầy, từ món kho tộ cho đến nướng, chiên, nấu canh chua, kho mắm… món nào cũng tuyệt, nhưng có lẽ hấp dẫn nhất là món kho me.
Quê tôi vốn là một làng thuần nông. Những món ăn chơi của người quê tôi vì thế cũng gắn liền với những sản phẩm tự làm ra như hạt gạo nếp, hạt mè đen, hạt đậu phộng… Chè nếp mè đen là món ăn chơi ngọt ngào, ngon miệng mà các bà nội trợ quê tôi thường nấu để đãi cả nhà trong những ngày trời lạnh.
Người dân miền Tây hầu như ai cũng biết cây và lá cách. Cây cách thường mọc hoang nơi bờ bụi, mương vườn, ven sông rạch và rất dễ trồng.
Với những hương vị thơm ngon, đậm đà, rất “đưa” cơm cùng với cách chế biến đơn giản, thịt kho tương bánh dầu là món ăn quen thuộc, chỉ xuất hiện ở quê tôi mỗi khi mùa đông đến. Nguyên liệu chính để làm món này gồm thịt heo ba chỉ, sả và tương bánh dầu.
Chiều nay trời se lạnh, chợt thấy nhớ hương vị ngọt ngào, thơm ngát của chén chè trôi nước mẹ nấu nơi quê nhà. Chè trôi nước, món quà quê ngọt ngào, rất thân quen và gần gũi với tôi từ những ngày thơ bé.
Cá chạch đồng (chạch bùn) là loài cá nước ngọt, sống ẩn mình dưới bùn nơi sông rạch, theo con nước chúng ngoi đầu lên tìm các phiêu sinh vật hoặc bọt nước để ăn. Thân cá chạch tròn dẹt, khi trưởng thành dài khoảng một gang tay. Da cá trơn láng có màu vàng nâu hoặc xám đen. Đầu và miệng nhỏ, mắt bé, vảy cá nhỏ li ti ẩn sâu dưới da, và nơi phần đuôi có những chấm tròn đen.
Chiều nay không khí lạnh từ phương Bắc tràn về, mang theo cái rét se sắt của mùa đông. Mẹ gọi điện lên hỏi thăm, dặn dò con mặc thêm áo ấm và kể chuyện cả nhà đang làm bánh bột lọc.