Tổng thống Tayyip Erdogan gọi cuộc đảo chính là "món quà từ Thượng đế" vì nó giúp Thổ Nhĩ Kỳ thanh lọc quân đội. 

 

Theo RT, ông Recep Tayyip Erdogan phát biểu về âm mưu đảo chính sau khi phi cơ chở ông hạ cánh xuống sân bay Ataturk, Istanbul sáng sớm nay. Ông cho rằng lực lượng trung thành với giáo sĩ Hồi giáo lưu vong Fethullah Gulen thực hiện âm mưu.

Giáo sĩ Gulen đã sống tại Mỹ hơn 15 năm. Dù ban đầu là đồng minh của ông Erdogan, Gulen hiện đối mặt với khả năng nhận án tù chung thân ở Thổ Nhĩ Kỳ vì đứng sau một âm mưu đảo chính trước đó khi hai người mâu thuẫn.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết hành động tối qua do một nhóm nhỏ trong quân đội không muốn đoàn kết đất nước gây ra. Ông gọi cuộc đảo chính là "món quà từ Thượng đế" bởi nó sẽ giúp Thổ Nhĩ Kỳ quét sạch "những thành viên băng đảng này" khỏi quân đội.

Thời điểm đảo chính cũng "có ý nghĩa", vì quân đội sẽ họp vào đầu tháng 8, và những kẻ đảo chính lo sợ các quyết định được đưa ra tại cuộc họp, Erdogan cho hay. "Đây không phải là Thổ Nhĩ Kỳ cũ", ông nói. "Đây là Thổ Nhĩ Kỳ mới".

Tổng thống Erdogan cũng quyết trừng phạt "theo cách mạnh mẽ nhất" những kẻ âm mưu đảo chính. Tổng cộng 120 binh sĩ đã bị bắt sau âm mưu này, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim cho biết.

Âm mưu đảo chính bắt đầu từ tối 15/7, khi tiếng súng nổ ra tại một số địa điểm ở thành phố Ankara, trong khi đó lực lượng quân sự phong toả cầu Bosphorus ở Istanbul và bao vây một số địa điểm then chốt. 

Lúc 22h02, Thủ tướng Yildirim thông báo đảo chính đang xảy ra và kêu gọi bình tĩnh. Ông cho biết một nhóm trong quân đội nước này muốn lật đổ chính phủ, nhưng lực lượng an ninh sẽ làm "bất cứ điều gì cần thiết".

Chuỗi sự kiện xảy ra khi Tổng thống Erdogan đang đi nghỉ tại thị trấn nghĩ dưỡng Marmaris bên bờ Địa Trung Hải. Ông hôm nay cho biết khách sạn nơi ông ở cũng bị đánh bom, nhưng khi đó ông đã rời địa điểm. (Vnexpress)

---

Chiến đấu cơ của không quân Thổ Nhĩ Kỳ được cho là đã cất cánh để tấn công trực thăng của phe đảo chính tại thủ đô Ankara.

Kênh truyền hình tư nhân NTV cho biết không quân Thổ Nhĩ Kỳ đã điều động chiến đấu cơ F-16 bay tới thủ đô Ankara để tấn công trực thăng của phe đảo chính. Hãng thông tấn nhà nước Anadolu trước đó đưa tin 17 cảnh sát thiệt mạng trong các vụ giao tranh với binh sĩ phe đảo chính, được trang bị trực thăng vũ trang. Nhân chứng hiện trường nói phe đảo chính đã dùng trực thăng nã đạn vào các trụ sở cảnh sát. 

Ông Zekai Aksakalli, chỉ huy các lực lượng đặc nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố các nỗ lực của phe đảo chính "sẽ không thành công". Aksakalli xác nhận có người chết và bị thương, song không cung cấp con số cụ thể.

"Mọi người nên biết rằng chúng ta sẽ vượt qua cuộc đảo chính này. Chúng tôi đang kiểm soát tình hình".

Có tin cho biết một chiếc F-16 của không quân đã bắn hạ một trực thăng vũ trang của phe đảo chính. 

Hãng tin AP dẫn lời phát ngôn viên cơ quan tình báo Thổ Nhĩ Kỳ nói phe đảo chính "đã bị đẩy lui". Tuy nhiên, sau đó xuất hiện thông tin tòa nhà quốc hội tại thủ đô Ankara bị tấn công và có giao tranh ở Istanbul, thành phố lớn nhất Thổ Nhĩ Kỳ.

Tổng thống Erdogan tuyên bố không sẽ không thỏa hiệp với phe đảo chính. "Lá cờ là danh dự của tôi, quốc gia này là vinh dự của tôi và đó là lý do tôi tới đây để hy sinh. Tôi sẵn sàng hy sinh", ông nói. 

---

Nhân chứng hiện trường nói trực thăng và chiến đấu cơ quần thảo trên bầu trời, trụ sở cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ ở thủ đô Ankara bị nã đạn.

Theo Reuters, các nhân chứng hiện trường nói có nhiều tiếng súng và tiếng nổ tại thủ đô Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ. Hãng tin nhà nước Anadolu cho biết một chiếc trực thăng quân sự đã nã đạn vào trụ sở cảnh sát Ankara. Xe tăng vây quanh tòa nhà quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ. 

Ở Istanbul, khoảng 30 binh sĩ tham gia đảo chính đã đầu hàng sau khi bị cảnh sát vũ trang bao vây ở quảng trường Taksim. Nhóm binh sĩ giao nộp vũ khi và được đưa đi trên xe cảnh sát. Tình hình tương tự cũng diễn ra ở Ankara khi nhóm 10 binh sĩ đầu hàng cảnh sát.

Tiếng súng vẫn vang lên ở sân bay Istanbul. Phát ngôn viên chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ Cemalettin Hasimi cho biết quân đội không ra lệnh cho các binh sĩ tham gia đảo chính. Ông Hasimi cho rằng đây chỉ là một nhóm binh sĩ khoảng 104 người. Thủ lĩnh nhóm này là đại tá Muharrem Kose, bị sa thải gần đây do là thành viên của Gulen. Gulen là phong trào tôn giáo và xã hội xuyên quốc gia ở Thổ Nhĩ Kỳ do học giả Hồi giáo người Thổ Nhĩ Kỳ Fethullah Gulen dẫn đầu.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã tới thành phố Istanbul và ở tại địa điểm bí mật. Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yıldırım kêu gọi tất cả những người tham gia đảo chính đầu hàng, cảnh báo mọi hành động tấn công sẽ bị đáp trả.

Cuộc đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu từ tối qua. Lúc 22h30, nhiều tiếng súng vang lên tại các địa điểm ở thủ đô Ankara. Tại thành phố lớn nhất Thổ Nhĩ Kỳ là Istanbul, lực lượng quân đội phong tỏa cầu Bosphorus và các địa điểm quan trọng. Năm 1997, Thổ Nhĩ Kỳ từng trải qua một cuộc đảo chính khiến thủ tướng khi đó là ông Necmettin Erbakan phải từ chức.

---

Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng thủ lĩnh đảo chính là cựu đại tá quân đội có liên hệ với phong trào tôn giáo và xã hội do một giáo sĩ Hồi giáo dẫn dắt. 

Hãng tin nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu cho biết cựu đại tá Muharrem Kose là người đứng sau xúi giục các binh sĩ đảo chính tại thủ đô Ankara và thành phố lớn nhất đất nước Istanbul. Cuộc đảo chính nổ ra lúc 21h30 tối qua. 

Hồi tháng 3, ông Kose bị loại ra khỏi hàng ngũ quân đội do bị cáo buộc là thành viên của Gulen, phong trào tôn giáo và xã hội xuyên quốc gia ở Thổ Nhĩ Kỳ do học giả Hồi giáo người Thổ Nhĩ Kỳ Fethullah Gulen dẫn đầu. Kose muốn thành lập tổ chức mang tên Hội đồng Hòa bình thay thế chính phủ hiện tại ở Thổ Nhĩ Kỳ. 

Ngoài Kose còn có một số sĩ quan tham gia đảo chính như đại tá Mehmet Oguz Akkus, đại tá Erkan Agin và thiếu tá Doğan Uysal, song tin này chưa được xác nhận rộng rãi. 

Theo Reuters, cuộc đảo chính chưa có dấu hiệu bị kiểm soát, vẫn có tiếng súng tại Ankara và Istanbul. Phe đảo chính tuyên bố "kiểm soát toàn bộ đất nước" trong khi Tổng thống Recep Tayyip Erdogan xuất hiện trên truyền hình và kêu gọi người dân xuống đường ủng hộ ông. 

Nhân chứng hiện trường cho biết một trực thăng của quân đội đã nã đạn vào trụ sở cảnh sát ở Ankara. Trước đó, trụ sở cảnh sát vũ trang cũng bị đánh bom. Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim đã yêu cầu không quân xuất kích tiêu diệt máy bay của phe đảo chính và tuyên bố sẽ khiến những người chống đối chính quyền phải "trả giá nặng nề".

Truyền hình Thổ Nhĩ Kỳ phát đi những hình ảnh cho thấy khoảng 50 binh sĩ đảo chính bị cảnh sát vũ trang bắt giữ. Ít nhất 150 người được cho là đã bị thương trong các vụ việc có liên quan đến đảo chính ở Istanbul. Quan chức Thổ Nhĩ Kỳ từ chối xác nhận thông tin có 6 người đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh giữa quân đội và cảnh sát vũ trang. 

Thổ Nhĩ Kỳ đã từng chứng kiến nhiều cuộc đảo chính. Cuộc đảo chính năm 1997 đã khiến thủ tướng khi đó là ông Necmettin Erbakan phải từ chức. 

---

Quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết 120 người có liên quan đến cuộc đảo chính diễn ra từ tối qua đã bị bắt.

Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim cho biết 120 người bị bắt vì có liên quan đến cuộc đảo chính bắt đầu khoảng 21h30 tối qua tại thủ đô Ankara và thành phố Istanbul.

Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ cũng cho biết các chiến đấu cơ F-16 đã cất cánh từ căn cứ không quân Eskisehir ở miền tây để bắn hạ trực thăng vũ trang của phe đảo chính. Ít nhất một trực thăng của phe đảo chính đã bị tiêu diệt, theo ITV News. 

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nói với kênh truyền hình CNN Turk rằng cuộc đảo chính chỉ là của một nhóm thiểu số trong lực lượng quân đội. Thủ lĩnh nhóm đảo chính được cho là cựu đại tá Muharrem Kose, bị sa thải gần đây do là thành viên của Gulen, phong trào tôn giáo và xã hội xuyên quốc gia ở Thổ Nhĩ Kỳ do giáo sĩ Hồi giáo Fethullah Gulen dẫn đầu.

Tổng thống Erdogan đang ở một vị trí bí mật để điều hành đất nước. Truyền thông nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ trước đó cho biết máy bay chở ông Erdogan đã hạ cánh xuống Istanbul "trong sự đón chào của người dân". Ông Erdogan xác nhận tin cho biết khách sạn nơi ông từng ở tại thành phố ven biển Aegean bị đánh bom sau khi ông rời đi. 

---

Chiến đấu cơ của không quân Thổ Nhĩ Kỳ được cho là đã cất cánh để tấn công trực thăng của phe đảo chính tại thủ đô Ankara.

Kênh truyền hình tư nhân NTV cho biết không quân Thổ Nhĩ Kỳ đã điều động chiến đấu cơ F-16 bay tới thủ đô Ankara để tấn công trực thăng của phe đảo chính. Hãng thông tấn nhà nước Anadolu trước đó đưa tin 17 cảnh sát thiệt mạng trong các vụ giao tranh với binh sĩ phe đảo chính, được trang bị trực thăng vũ trang. Nhân chứng hiện trường nói phe đảo chính đã dùng trực thăng nã đạn vào các trụ sở cảnh sát. 

Ông Zekai Aksakalli, chỉ huy các lực lượng đặc nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố các nỗ lực của phe đảo chính "sẽ không thành công". Aksakalli xác nhận có người chết và bị thương, song không cung cấp con số cụ thể.

"Mọi người nên biết rằng chúng ta sẽ vượt qua cuộc đảo chính này. Chúng tôi đang kiểm soát tình hình".

Có tin cho biết một chiếc F-16 của không quân đã bắn hạ một trực thăng vũ trang của phe đảo chính. 

Hãng tin AP dẫn lời phát ngôn viên cơ quan tình báo Thổ Nhĩ Kỳ nói phe đảo chính "đã bị đẩy lui". Tuy nhiên, sau đó xuất hiện thông tin tòa nhà quốc hội tại thủ đô Ankara bị tấn công và có giao tranh ở Istanbul, thành phố lớn nhất Thổ Nhĩ Kỳ.

Tổng thống Erdogan tuyên bố không sẽ không thỏa hiệp với phe đảo chính. "Lá cờ là danh dự của tôi, quốc gia này là vinh dự của tôi và đó là lý do tôi tới đây để hy sinh. Tôi sẵn sàng hy sinh", ông nói. 

---

Lãnh đạo thế giới kêu gọi các bên giữ bình tĩnh sau khi quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành đảo chính.

Đại diện chính phủ Đức viết trên Twitter: "Trật tự của nền dân chủ cần được giữ vững, phải làm tất cả để bảo vệ tính mạng con người".

Tại Hy Lạp, các lực lượng vũ trang và cảnh sát đang tổ chức họp khẩn cấp ở thủ đô Athens nhằm đánh giá tình hình ở quốc gia láng giềng Thổ Nhĩ Kỳ. Nhà chức trách miêu tả lực lượng vũ trang hiện được đặt trong tình trạng "sẵn sàng cao độ".

Tổng thống Mỹ Barack Obama thể hiện sự ủng hộ đối với chính phủ "được bầu một cách dân chủ" ở Thổ Nhĩ Kỳ, theo AFP. Thổ Nhĩ Kỳ là một thành viên quan trọng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và có ý nghĩa chiến lược to lớn.

"Tổng thống và Ngoại trưởng đều nhất trí rằng tất cả các đảng phái ở Thổ Nhĩ Kỳ nên ủng hộ chính phủ được bầu dân chủ của quốc gia này, kiềm chế và tránh gây bạo lực hay đổ máu", thông báo từ Nhà Trắng cho hay.

Moscow bày tỏ quan ngại sâu sắc trước những diễn biến mới nhất ở Thổ Nhĩ Kỳ. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho hay Tổng thống Nga Vladimir Putin đang liên tục cập nhật tình hình.

Theo Peskov, mọi chuyện đang phát triển quá nhanh nên việc đánh giá đầy đủ tình hình là khá khó khăn. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh Nga rất lo lắng, đồng thời thể hiện mong muốn nhìn thấy Thổ Nhĩ Kỳ trở lại ổn định và trật tự.

Ngoại trưởng Anh Borish Johnson cho hay ông cũng "vô cùng quan ngại" trước những gì đang diễn ra ở Thổ Nhĩ Kỳ. Văn phòng Đối ngoại và Thịnh vượng chung kêu gọi mọi người "tránh xa những nơi công cộng và tiếp tục giữ cảnh giác".

Một quan chức NATO giấu tên nói với hãng thông tấn AP rằng tổ chức này đang "theo dõi sát sao sự việc".

Liên Hợp Quốc cũng đang cố gắng tìm cách làm rõ tình hình. "Tổng thư ký đang theo dõi sát các động thái ở Thổ Nhĩ Kỳ. Ông ấy đã nắm được một số báo cáo về cuộc đảo chính tại đây", người phát ngôn của Liên Hợp Quốc Farhan Haq nói.

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ hôm nay tiến hành đảo chính, tuyên bố đã kiểm soát chính phủ và ban hành thiết quân luật. Một số cuộc đụng độ đã nổ ra giữa quân đội và những người biểu tình ủng hộ Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan.