Mỹ có thể khởi động một cuộc chiến tiền tệ?

Một cuộc chiến tranh tiền tệ song song với một cuộc chiến tranh thương mại sẽ là điều rất nguy hiểm. Các thị trường tài chính có thể mất ổn định.

Mỹ có thể khởi động một cuộc chiến tiền tệ?

Mỹ chưa hành động vào đồng nhân dân tệ

Tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố một loạt thuế nhập khẩu và các biện pháp khác để hạn chế dòng hàng hóa và vốn của Trung Quốc vào Mỹ. Rõ ràng, Trump xem Trung Quốc là một mối đe dọa kinh tế đáng kể, vì vậy nó chỉ có thể là một khoảng thời gian trước khi ông đặt tầm nhìn về đồng nhân dân tệ.

Trong những tuần gần đây, chính quyền Trump đã đưa ra một loạt các biện pháp thương mại và đầu tư đã đưa Trung Quốc thẳng vào tầm nhìn. Rõ ràng, Trump và các cố vấn của ông xem Trung Quốc là " kẻ thù kinh tế " của Mỹ . Câu hỏi đặt ra bây giờ là liệu họ có theo dõi cuộc tấn công vào đồng nhân dân tệ, đồng tiền ngày càng phổ biến của Trung Quốc hay không.

Cho đến nay, Mỹ đã áp đặt thuế nhập khẩu 25% đối với thép và 10% đối với nhôm, mà Trump đã thông báo vào đầu tháng trước. Tuy nhiên Mỹ đã khắc phục những ngoại lệ đối với một số đồng minh của Mỹ, trong khi sử dụng mức thuế như một con đeo thương lượng để lấy các nhượng bộ từ các nước khác.

Về phần mình, Trung Quốc không phải là nhà cung cấp thép hoặc nhôm chính cho Mỹ. Tuy nhiên, sự dư thừa của Trung Quốc đã gây áp lực giảm giá thép và nhôm toàn cầu, gây thiệt hại cho các nhà sản xuất Mỹ. Vì vậy, mục tiêu của Trump là buộc Trung Quốc phải cắt giảm sản lượng riêng.

Thậm chí nhiều hơn nữa, Tổng thống Trump đã công bố kế hoạch áp đặt thuế nhập khẩu đối với hàng loạt các hàng hoá Trung Quốc, trị giá lên đến 60 tỷ USD. Nó cũng là thắt chặt các hạn chế về mua lại doanh nghiệp và đầu tư của các công ty nước ngoài. Điều này đã báo hiệu ý định thách thức các chuyển giao công nghệ cưỡng bức của Trung Quốc tại Tổ chức Thương mại Thế giới.

Hơn nữa, chính quyền đang chuyển hướng cho các công ty Trung Quốc đầu tư vào các lĩnh vực nhạy cảm của Mỹ như chất bán dẫn và công nghệ truyền thông không dây 5G. Trump đã ngăn chặn một vụ đấu giá 117 tỉ USD của Broadcom, một công ty có trụ sở tại Singapore có quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc để mua lại công ty khổng lồ của Mỹ là Qualcomm.

Tương tự, ủy viên Ủy quyền Trump của Uỷ ban Truyền thông Liên bang, Ajit Pai, đã đồng ý đối xử với Huawei, nhà sản xuất thiết bị viễn thông hàng đầu của Trung Quốc, như một nguy cơ an ninh quốc gia. Và, theo một  quy tắc mới được đề xuất , các công ty có phân loại đó sẽ không thể cung cấp thiết bị cho các công ty xây dựng cơ sở hạ tầng internet ở Mỹ.

Vị trí đồng nhân tệ đang tăng

Kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, Chính phủ Trung Quốc đã đi những bước dài trong việc nâng vị trí quốc tế của đồng nhân dân tệ. Trung Quốc đã nới lỏng những quy định theo đó cho phép có thêm những giao dịch liên quan đến thương mại có thể được thực hiện bằng đồng nhân dân tệ, từ đó bỏ qua được những đồng tiền được coi là hóa đơn thanh toán truyền thống, chẳng hạn như USD.

Chính phủ Trung Quốc cũng đã thiết lập một mạng lưới ngân hàng thương mại thanh toán bằng đồng nhân dân tệ ở khắp các trung tâm tài chính trên thế giới. Trung Quốc cũng đã mở các thị trường cho tiền gửi là đồng nhân dân tệ và trái phiếu bằng đồng nhân dân tệ ở Hong Kong và nhiều nơi khác. Và nước này đã đạt được những thỏa thuận hoán đổi tiền tệ với vài chục ngân hàng trung ương nước ngoài, với hy vọng đồng nhân dân tệ sẽ trở thành một tài sản dự trữ toàn cầu mới.

Trong quãng thời gian trên, Trung Quốc đã đạt được một cột mốc quan trọng vào năm 2015, khi Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) chấp thuận đưa đồng nhân dân tệ vào rổ tiền tệ xác định giá trị của tài sản dự trữ tổng hợp của quỹ này, tức là Quyền Rút vốn đặc biệt (SDR). Trước đó, quy chế đặc ân này chỉ được dành cho đồng đôla Mỹ, đồng bảng Anh, đồng yen Nhật Bản và đồng euro.

Việc được đưa vào rổ tiền tệ SDR như vậy đem lại một sự hỗ trợ quan trọng cho vị trí quốc tế của đồng nhân dân tệ, và khuyến khích Trung Quốc thậm chí đi xa hơn nữa trong việc thúc đẩy đồng tiền của mình. Gần đây, Trung Quốc đã triển khai việc trao đổi mới cho những giao dịch kỳ hạn dầu thô bằng đồng nhân dân tệ, điều mà một số nhà quan sát coi như một sự thách thức trực tiếp đối với USD.

Nguồn: TTXVN

Như một phần của nỗ lực ngày càng tham vọng gây ảnh hưởng toàn cầu, Trung Quốc đang nhằm vào việc triển khai một đồng tiền có giá trị xứng đáng với tư cách một siêu cường toàn cầu. Mỹ từ lâu đã được hưởng lợi từ vị trí thống trị của đồng đôla trên các thị trường tài chính và trong tài khoản dự trữ của các ngân hàng trung ương, và Trung Quốc giờ đây muốn được gặt hái những phần thưởng tương tự. Nếu việc đồng nhân dân tệ nổi lên làm hại đồng đôla Mỹ thì đây quả là điều quá tồi tệ.

Trước Trump, chính sách của Mỹ trong việc duy trì vị trí số một của USD chủ yếu mang tính thụ động, nếu không nói là còn mang tính hòa giải. Thậm chí khi điều trở nên rõ ràng là Trung Quốc đang hành động nhằm biến đồng nhân dân tệ thành đồng tiền thay thế USD thì chính quyền Obama hầu như vẫn không làm gì để bảo vệ đồng tiền xanh. Trên thực tế Mỹ lại hỗ trợ việc đưa đồng nhân dân tệ vào rổ tiền tệ SDR, bất chấp những nghi ngờ lan rộng về tư cách của đồng tiền này, bởi vì khi đó Mỹ muốn khuyến khích Trung Quốc trở thành một bên tham gia đáng tin cậy hơn vào hệ thống tiền tệ hiện hành.

Tuy nhiên Donald Trump, và tất cả các cược đã không còn nữa. Mặc dù vị thế quốc tế của đồng nhân dân tệ đã tăng lên, tiền tệ của Trung Quốc vẫn còn một quãng đường dài phải đi trước khi đạt được quy chế chuyên nghiệp. Trump, nhà kinh doanh tự tuyên bố, chắc chắn biết điều này, và sẽ bị cám dỗ để khai thác lỗ hổng của đồng nhân dân tệ.

Ví như nếu Trung Quốc chọn phản đối yêu cầu nhượng bộ thương mại của Trump, Mỹ có thể cấm các đồng nhân dân tệ sử dụng hoá đơn hoặc thanh toán của các doanh nghiệp Mỹ giao dịch với các đối tác Trung Quốc. Điều này có thể làm nản lòng, hoặc thiết lập các rào cản mới, đầu tư vào tài sản bằng đồng nhân dân tệ. Hoặc nó có thể đưa ra thoả thuận hoán đổi với điều kiện thuận lợi cho bất kỳ ngân hàng trung ương nào chuẩn bị từ bỏ thỏa thuận với Trung Quốc. Danh sách các hành động trừng phạt có thể là dài.

Tất nhiên, một cuộc chiến tiền tệ cùng với một cuộc chiến thương mại sẽ là nguy hiểm, và có thể thảm khốc. Ít nhất, các thị trường tài chính có thể bị mất ổn định, và cho vay quốc tế có thể bị gián đoạn. Thật không may, Mỹ nghĩ rằng "cuộc chiến thương mại là tốt, và dễ dàng để giành chiến thắng" không có khả năng bị cản trở bởi những khả năng này. 

Lê Trang
Theo nhipcaudautu.vn