(Tin kinh te)

Lấy doanh nghiệp là trung tâm đổi mới, công khai minh bạch nghiên cứu là hai trong số những điều mà Phó thủ tướng Vũ Đức Đam mong mỏi Bộ trưởng Chu Ngọc Anh thực hiện trong thời gian tới.

Tới dự lễ bàn giao công việc của Bộ Khoa học và Công nghệ, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam chúc mừng ông Nguyễn Quân hoàn thành nhiệm vụ với nhiều kết quả đáng ghi nhận. Đồng thời, ông cũng nhắn gửi tới tân Bộ trưởng Chu Ngọc Anh 5 điều để khoa học trở thành đòn bẩy trong phát triển kinh tế xã hội.

Khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu

Vai trò quan trọng của khoa học công nghệ lâu nay vẫn được nhiều người nhắc đến, nhưng theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tất cả các cơ chế, chính sách cuối cùng lại cho thấy lĩnh vực này chưa thực sự là quốc sách.

"Lời nói đi đôi với việc làm. Trách nhiệm của các đồng chí và tôi là phải làm sao để cả hệ thống từ các bộ ngành trung ương đến địa phương phải thực sự coi khoa học công nghệ là quốc sách", Phó Thủ tướng nói và cho biết kỳ vọng này ông cùng người tiền nhiệm đã trao đổi rất nhiều lần.

Để thực hiện điều này ở Việt Nam, theo Phó thủ tướng không thể chứng minh lý thuyết rằng ở nước ngoài khoa học công nghệ có vai trò quan trọng và quốc sách, mà cần minh chứng bằng hiệu quả thật sự từ nguồn lực hiện có. "Tất cả công cuộc đổi mới vừa rồi cũng chỉ nhằm mục tiêu này", Phó thủ tướng nói.

Doanh nghiệp là trung tâm đổi mới

"Hệ thống sáng tạo quốc gia cần phải lấy doanh nghiệp làm trung tâm", Phó thủ tướng nói.Doanh nghiệp cùng nhà nước, các viện nghiên cứu tạo thành ba đỉnh tam giác, nên không có nghĩa nhà nước lúc nào cũng đứng trên. Thực tế hiện nay các viện là trung tâm, nhà nước đứng ở trên đưa ngân sách xuống, còn doanh nghiệp và các trường đại học thì chỉ đứng bên cạnh quan sát.

Công khai, minh bạch trong nghiên cứu

Phó thủ tướng cho rằng, nhiệm kỳ này Bộ phải là đơn vị có phương thức quản lý khoa học nhất và áp dụng công nghệ đi đầu trong quản lý khoa học công nghệ. Trong đó điểm cực kỳ quan trọng là phải công khai minh bạch các nghiên cứu. "Vì sao khoa học công nghệ chưa được coi là quốc sách? Vì hiệu quả sử dụng nguồn lực của ngành chưa đến được với xã hội như mong muốn", Phó thủ tướng cho biết.

Công khai minh bạch toàn bộ nghiên cứu từ đăng ký đề tài đến các ý kiến đánh giá phản biện là một trong những công cụ để đạt được hiệu quả. Phó thủ tướng cho rằng, vấn đề này phải được coi là "chỉ thị và nhất định phải làm trong nhiệm kỳ này. Nếu không làm được thì thuê dịch vụ".

Khoa học công nghệ địa phương gắn với thực tiễn

Một trong nguyên nhân mà năm nào người đứng đầu Bộ khoa học cũng "kêu" ngân sách cấp cho ngành không đủ 2% GDP là bởi nhiều địa phương không tiêu hết tiền ngân sách, không xác định được nhiệm vụ dùng vốn khoa học và gặp khó khăn trong thanh quyết toán.

Phó thủ tướng kỳ vọng Bộ trưởng Chu Ngọc Anh từng công tác tại địa phương, nên làm sao để khoa học công nghệ địa phương đáp ứng được các yêu cầu thực tiễn ở khu vực đó.

Chú trọng khoa học xã hội

Theo Phó thủ tướng, lâu nay Bộ Khoa học chủ yếu tập trung đến khoa học công nghệ mà ít chú trọng đến khoa học xã hội. Cho rằng đây vấn đề khó không phải một nhiệm kỳ có thể làm, nhưng Phó thủ tướng vẫn kỳ vọng Bộ Khoa học lưu ý.