(Tai chinh)

Theo quy định của các ngân hàng (NH), nếu khách hàng dùng thẻ ghi nợ thanh toán qua máy chấp nhận thẻ (POS), hoặc trên các trang thanh toán trực tuyến thì sau 45 đến 50 ngày mới tính lãi suất.

 

Tuy nhiên, nếu rút tiền mặt từ thẻ này, khách hàng sẽ phải chịu lãi suất khoảng 24%/năm. Để lách lãi suất này, nhiều người đã dùng chiêu rút tiền từ các điểm chấp nhận thanh toán bằng thẻ.

Sẵn sàng rút thuê tiền mặt

Gần 1 giờ đứng ở quầy vàng của một trung tâm vàng bạc đá quý tại quận 1, TP Hồ Chí Minh, chúng tôi đếm được có đến 4 người có nhu cầu rút tiền mặt qua thẻ ghi nợ bằng máy POS. Hầu hết, các khách hàng đều có nhu cầu rút từ 10 triệu trở lên. Chị Minh Hà, chủ quầy vàng tại đây cho biết: “Nhu cầu khách đến đổi tiền mặt qua thẻ tín dụng rất nhiều. Có khách hàng cà thẻ tín dụng để rút gần gần 100 triệu”.

Ngay trong lúc đang nói chuyện với chúng tôi, lại có thêm một cặp vợ chồng đến nhờ rút 50 triệu đồng tiền mặt. Sau khi kiểm tra chứng minh nhân dân và thẻ, chị Minh Hà lại cà thẻ và đưa cho khách hàng 48 triệu đồng. Thấy chúng tôi thắc mắc số tiền đưa ít hơn yêu cầu của khách, chị Minh Hà cười: “Hai triệu đồng là tiền phí cà thẻ, tương đương với 4% phí rút tiền mặt của ngân hàng”. Theo chị Minh Hà, hầu như tiệm vàng nào cũng sẵn sàng rút tiền mặt dùm qua thẻ tín dụng, ngay cả các cửa hàng mua sắm, ăn uống khác cũng thế, bởi thông qua dịch vụ này các điểm chấp nhận thẻ vẫn “lời” từ 1 - 2% phí trên tổng số tiền cà thẻ cho khách.

Theo nhiều chuyên gia kinh tế, việc lách lãi suất từ rút tiền mặt bằng cà thẻ tín dụng không phải ít do nhu cầu chi tiêu tiền mặt cao, trong khi các điểm đáp ứng thanh toán thẻ cũng như các tiện ích để sử dụng thẻ tín dụng lại không nhiều. Có thể thấy, chỉ cần lên mạng gõ cụm từ “rút tiền qua thẻ” sẽ có hàng loạt các trang web quảng cáo dịch vụ rút tiền mặt qua thẻ tín dụng. Nếu khách hàng có nhu cầu, các dịch vụ trên sẵn sàng mang máy POS đến tận nhà để phục vụ.

Thậm chí, có nơi còn sẵn sàng ứng trước tiền mặt để đáo hạn thẻ tín dụng nhằm tránh lãi suất sau 45 ngày, khách hàng chỉ cần mang thẻ tín dụng quốc tế đến các điểm dịch vụ trên. Sau khi thanh toán tiền cho ngân hàng, thẻ mới tiếp tục được cà máy POS để hưởng thêm 45 ngày không lãi suất. Phí dịch vụ khách chỉ mất khoảng 1,5 - 4%, tùy nơi thỏa thuận và tùy từng loại thẻ.

Xem lại mức phí, tăng tiện ích thẻ

Nhiều chuyên gia cho biết, trên thực tế việc ứng tiền mặt qua thẻ tín dụng tại các điểm thanh toán bằng máy POS ở các nước ngoài như Australia, New Zealand được các NH chính thức áp dụng với số tiền rút nhỏ và thường chỉ áp dụng cho thẻ thanh toán, thẻ ghi nợ (debit card). Ở Việt Nam, hình thức này chỉ là thỏa thuận giữa điểm chấp nhận POS và chủ thẻ, không phải do NH chính thức đưa ra nên dẫn đến những bất cập, lách để trốn phí, tránh lãi. Tuy nhiên, việc lách lãi suất này hầu như các ngân hàng đều biết nhưng vẫn “cố lờ” cho qua do cả 3 bên (ngân hàng, điểm chấp nhận thẻ và chủ thẻ) đều có lợi.

Thực tế cho thấy, để tăng mảng doanh thu từ ngân hàng bán lẻ cũng như đẩy mạnh thói quen không dùng tiền mặt, thời gian qua các ngân hàng đã chạy đua phát hành thẻ và mở rộng các điểm chấp nhận thẻ thay vì chi nhánh giao dịch. Thống kê của Hội thẻ Ngân hàng Việt Nam cũng cho thấy, hiện lượng thẻ phát hành trên toàn quốc đã đạt gần 86 triệu thẻ, tăng 30% so với cuối năm 2013, trong đó gần 90% là thẻ nội địa và 10% là thẻ quốc tế. Trong đó, có khoảng 68,4 triệu thẻ đang lưu hành với khoảng 133.200 đơn vị chấp nhận thẻ. Riêng 37 ngân hàng thương mại đã lắp đặt được trên 203.000 POS. Trong đó, phải kể đến Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) với gần 64.680 máy, Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (Vietinbank) với trên 60.760 máy…

Bên cạnh đó, để chạy đua doanh số, nhiều phòng tín dụng ngân hàng “im lặng” trước những hiện tượng lách lãi suất. Ngoài ra, cũng khó có thể bắt lỗi được các điểm chấp nhận thẻ vì các đơn vị này đều có hóa đơn chứng từ mua bán. Chưa kể, việc rút tiền mặt từ thẻ tín dụng được ghi nhận như một giao dịch thật, nên về cơ bản NH sẽ không có rủi ro nào.

Dù vậy, các chuyên gia cũng khuyến cáo khách hàng không nên dễ dãi đưa thẻ tín dụng cho người khác cà thẻ rút tiền mặt vì rủi ro từ hành động này cao hơn nhiều so với hoạt động thanh toán mua hàng. Bởi khi dịch vụ này bùng nổ, các NH sẽ phải chịu tổn thất về lãi suất là đương nhiên, nhưng quan trọng hơn, khi doanh thu bị ghi nhận sai với thực tế phát sinh, hoạt động phân tích kinh doanh, đánh giá sức mua của người tiêu dùng cũng bị sai lệch.

Theo TS Nguyễn Trí Hiếu, điều này sẽ không tốt cho nền kinh tế khi đưa ra các nhận xét, đánh giá và định hướng phát triển. Để hạn chế, các NH cần xem xét lại mức phí vì người thực hiện dịch vụ lách này chủ yếu hưởng lợi từ việc chênh lệch phí.

Nếu rút tiền mặt từ thẻ tín dụng này, khách hàng phải chịu phí đến 4% hoặc tối thiểu 60.000 cho tổng số tiền một lần rút, đồng thời sẽ tính lãi hàng ngày sau khi rút, khoảng hơn 2%/tháng với lãi suất trung bình trên 24%/năm.