Theo VOA, chiến lược mới của Mỹ nêu lên 3 mục tiêu về an ninh biển cho Châu Á - Thái Bình Dương là "bảo vệ tự do hàng hải, răn đe xung đột và các hành vi cưỡng bức, và cổ vũ cho việc tôn trọng luật pháp và các chuẩn mực quốc tế".

Chuyên gia chê chiến lược mới của Mỹ về Biển Đông chưa đủ quyết liệt

Được cho là một sự đóng góp tích cực dù có hơi muộn màng, nhưng theo Giáo sư Học viện Hải quân Andrew Erickson, chiến lược mới này vẫn chưa đi đủ xa. Viết trên tờ Wall Street Journal, ông Erickson nêu lên những điểm mạnh của chiến lược, thứ nhất là chứng minh tầm quan trọng của các tuyến hàng hải quốc tế, đặc biệt tại Ấn Độ Dương, Biển Đông và Biển Hoa Đông đối với các lợi ích của Mỹ.

Thứ hai là dẫn chứng bằng tài liệu những tiến bộ vượt bậc của Hải quân Trung Quốc, lực lượng này giờ đây sở hữu nhiều tàu nhất Châu Á, với 303 tàu chiến các loại, hoàn toàn áp đảo 202 tàu chiến của Nhật Bản, Indonesia, Việt Nam, Malaysia và Philippines cộng lại.

Điểm mạnh thứ ba của chiến lược của Mỹ là cung cấp dữ liệu về kết quả các công trình xây đảo của Trung Quốc ở Biển Đông, với hơn 800 hecta đất được bồi đắp.

Ngoài ra, chiến lược này cũng cho thấy một cách cụ thể sự cam kết của Mỹ đối với khu vực, quyết tâm thực hiện chiến lược xoay trục sang Châu Á trước năm 2020 bằng cách chuyển khí tài sang vùng Thái Bình Dương, gia tăng sự hiện diện của Mỹ, tăng cường các cuộc diễn tập quân sự và xây dựng khả năng hàng hải của các nước đối tác.

Về các điểm yếu, ông Erickson cho rằng chiến lược an ninh biển của Mỹ không đi đủ xa khi tìm cách tỏ ra khách quan bằng cách dùng những ngôn từ không rõ ràng cho rằng tất cả các bên đều có lỗi, dù cho Trung Quốc là nước có cách hành xử tiêu cực nhất.

Giáo sư Erickson viết, lẽ ra chiến lược của Mỹ phải chứng minh rõ rệt rằng đường 9 đoạn mà Bắc Kinh dùng để tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, là không có cơ sở trên luật quốc tế.

Giáo sư Erickson lập luận, điểm nhấn của chiến lược an ninh biển của Mỹ đặt quá nặng mục tiêu giảm thiểu căng thẳng khiến cho Washington tỏ ra yếu ớt dưới con mắt của quốc tế. Chiến lược này đặt quá nặng vấn đề giảm thiểu rủi ro, chỉ nêu lên những "quan ngại" của phía Mỹ, trong khi không có dấu hiệu nào cho thấy là những lời lẽ của Washington có tác động nào tới hành động của Bắc Kinh.

Việc chiến lược an ninh mới của Mỹ đề cập tới việc Trung Quốc được mời để tham gia các cuộc diễn tập đa quốc Vành Đai Thái Bình Dương (RIMPAC) 2016 ở mức tương tự như hồi năm 2014, theo tác giả, nêu lên một điểm yếu quan trọng trong sự lãnh đạo của Tổng thống Obama, trong khi lẽ ra chiến lược này phải khẳng định sự sẵn sàng của Mỹ đối mặt với Trung Quốc chống lại một loạt hành động tiêu cực cao độ của Bắc Kinh trong mấy năm gần đây.

Ông Erickson đề nghị chính phủ của Tổng Thống Obama nên công bố một "Chiến lược Châu Á - Thái Bình Dương", tuyên bố Bắc Kinh phải chịu trách nhiệm về hành động của mình, và phải tỏ thái độ dứt khoát, sẵn sàng để tăng cái giá mà Trung Quốc phải trả nếu nước này tiếp tục các hành động gây phương hại an ninh và ổn định khu vực.

(Theo Báo Thanh Nien)