Hai mặt chính sách tỷ giá mới

Linh hoạt với biến động thị trường

NHNN công bố tỷ giá trung tâm áp dụng ngày 4.1 là 21.896 VNĐ/USD, còn tỷ giá được Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (VietcomBank) niêm yết ở mức 22.470 mua vào và bán ra là 22.540 VNĐ/USD. Đến nay, vào ngày 14.2, NHNN công bố tỷ giá trung tâm là 22.517 VNĐ/USD, tăng 621 VNĐ/USD so với ngày 4.1, trong khi tỷ giá bình quân liên ngân hàng thấp hơn nhiều, chỉ ở mức 21.861 VNĐ/USD. Đặc biệt, tỷ giá của VietcomBank niêm yết mua vào chỉ 22.290 VNĐ, bán ra là 22.360 VNĐ.

Điểm mới nổi bật của chính sách tỷ giá mới là đã chuyển từ cố gắng duy trì tỷ giá ổn định trong biên độ khung được đặt ra theo kế hoạch mục tiêu từ đầu năm, thành tỷ giá trung tâm biến động hằng ngày theo Quyết định số 2730 của NHNN; có hiệu lực từ ngày 4.1.2016. Theo đó, NHNN hằng ngày công bố tỷ giá trung tâm, với biên độ +-3%, còn thứ Năm hằng tuần sẽ công bố tỷ giá tính chéo của VNĐ với một số ngoại tệ khác để xác định trị giá tính thuế.

Theo đánh giá của các chuyên gia về tài chính - ngân hàng, chính sách tỷ giá mới được áp dụng sẽ có tác động hai mặt đối với nền kinh tế, cũng như đối với các ngân hàng thương mại và doanh nghiệp. Chính sách tỷ giá đã không còn mang tính cố định khá cứng hoặc ổn định khiên cưỡng như trước đây. Đặc biệt tuy chưa thực sự là chế độ tỷ giá thả nổi tự do, nhưng đã mang tính thị trường đậm nét hơn, được điều chỉnh lên/xuống hằng ngày, với mức độ sẽ được NHNN tính toán, bảo đảm yếu tố linh hoạt, theo đúng chế độ tỷ giá thả nổi có quản lý đã được xác định tại các văn bản về quản lý ngoại hối hiện hành.

Cách thức điều hành tỷ giá mới này sẽ cho phép tỷ giá phản ứng linh hoạt, kịp thời hơn với diễn biến trong nước và quốc tế; giảm bớt áp lực bán ngoại tệ can thiệp thị trường và kỳ vọng đầu cơ khác. Đồng thời, tạo hiệu ứng tích cực tăng thu hút FDI và vốn nước ngoài vào đầu tư, cũng như hỗ trợ tăng sức cạnh tranh cho hàng xuất khẩu Việt Nam.

Triệt tiêu áp lực gây sốc

Chính sách này được nhận định sẽ triệt tiêu áp lực gây sốc tỷ giá trong bối cảnh thị trường tài chính - tiền tệ quốc tế ngày càng có xu hướng biến động nhanh và phức tạp theo hướng giảm giá nhiều đồng tiền của các đối tác thương mại chủ chốt trong khu vực và quốc tế. Chính sách tỷ giá và quản lý ngoại tệ mới đang và sẽ khiến nhiều ngân hàng giảm được chi phí trả lãi tiền gửi và tăng cơ hội mua vào lượng USD trên thị trường.

Mặt khác, các ngân hàng thương mại còn có thêm nhiều kỳ vọng kinh doanh ngoại hối dựa trên mặt bằng cung - cầu và giá cả thị trường linh hoạt và biến động mau lẹ hơn. Thị trường tài chính phái sinh, nhất là thị trường quyền chọn, hợp đồng mua - bán ngoại tệ tương lai và các giao dịch kỳ hạn giữa các tổ chức tín dụng với các khách hàng thường xuyên sẽ phát triển, tăng hàng chục lần về quy mô. Do đó, các doanh nghiệp cũng sẽ sử dụng nhiều hơn công cụ phái sinh, giúp bảo hiểm tỷ giá tốt hơn cho mình.

Chính sách tỷ giá mới đặt ra không ít yêu cầu trong việc tăng năng lực và trách nhiệm nhiều hơn cho công tác dự báo tỷ giá và thị trường tiền tệ triển vọng. Một số ngân hàng và doanh nghiệp có thể chịu rủi ro tỷ giá cao hơn nếu năng lực phân tích chính sách và phản ứng thị trường chậm được cải thiện, coi nhẹ sử dụng các công cụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá. Thậm chí, một số ngân hàng có thể chịu áp lực khó huy động USD mới, trong khi gia tăng áp lực rút tiền gửi USD của các khoản tiền gửi cũ đáo hạn đang được hưởng lãi suất cũ.

Thực tế thế giới và trong nước cho thấy, không có một cơ chế tỷ giá nào là tối ưu trong mọi trường hợp, và cho mọi quốc gia; song chính sách tỷ giá linh hoạt vẫn là phương thức phổ biến được lựa chọn để giữ ổn định tỷ giá trong xu hướng vận động chung “có lên - có xuống”.

Tuy nhiên, linh hoạt cũng không có nghĩa là tùy tiện thay đổi theo ý chí chủ quan vì một mục tiêu cục bộ, ngắn hạn nào đó, mà cần cân nhắc hài hòa các mục tiêu được lựa chọn phù hợp điều kiện kinh tế cụ thể, hướng tới lâu dài và vì lợi ích chung. Linh hoạt chính sách giữ ổn định tỷ giá không chỉ là điều kiện ổn định giá trị đồng Việt Nam, mà còn có ý nghĩa kinh tế đặc biệt, gắn với yêu cầu giữ ổn định vĩ mô, hỗ trợ sự ổn định và phát triển của các doanh nghiệp, củng cố niềm tin trên thị trường và hài hòa các lợi ích trong bối cảnh hội nhập hiện nay.

Trên cơ sở đó, có thể nói, năm 2016, tỷ giá sẽ biến động không quá lớn và mặt bằng lãi suất trung và dài hạn có khả năng giảm nhẹ.

Theo daibieunhandan.vn