Năm 2015, thị trường ô tô Việt Nam đã có sự bùng nổ mạnh mẽ, đặc biệt tại phân khúc xe tải, đầu kéo. Sự phục hồi của nền kinh tế cùng chính sách siết tải trọng của Bộ GTVT đã khiến nhu cầu xe tải tăng đột biến trong năm qua.

Trên cả 2 sàn niêm yết, hiện chỉ có 3 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, lắp ráp xe ô tô tải gồm CTCP Đầu tư Dịch vụ Hoàng Huy (HHS), CTCP Ô tô TMT (TMT) và CTCP Kỹ thuật và Ô tô Trường Long (HTL).

Báo cáo KQKD 2015 cho thấy các doanh nghiệp này đã có một năm hoạt động hết sức thành công. Có thể kể tới như Hoàng Huy lãi ròng 481 tỷ đồng, gấp 3,5 lần; TMT lãi 186 tỷ đồng, gấp 3 lần; Trường Long lãi 135 tỷ đồng, gấp 2 lần so với năm 2014.

Tính chung, tổng doanh thu của 3 doanh nghiệp trong năm 2015 lên tới 8.577 tỷ đồng, gấp 2,2 lần so với năm trước đó. Trong khi, lợi nhuận sau thuế đã tăng hơn 3 lần lên 802 tỷ đồng.

Kết quả kinh doanh Hoàng Huy, TMT, Trường Long tăng mạnh trong năm 2015

Tạo đỉnh quý 2

Mặc dù doanh số toàn ngành ô tô vẫn liên tiếp ghi nhận những con số kỷ lục trong năm 2015, tuy nhiên, sự tăng trưởng này dường như đã chững lại ở phân khúc xe tải.

Thống kê cho thấy, doanh thu của các doanh nghiệp kinh doanh ô tô tải đã tạo đỉnh vào quý 2/2015 và đi xuống trong 2 quý gần đây. Cụ thể, doanh thu quý 4/2015 của Trường Long đã sụt giảm 18% so với mức đỉnh được ghi nhận trong quý 2; Trong khi đó, mức sụt giảm của Hoàng Huy và TMT lên tới 50%.

Doanh thu tạo đỉnh vào quý 2

Doanh thu giảm sút cũng kéo theo lợi nhuận đi xuống của các doanh nghiệp. Trong quý 4, lợi nhuận sau thuế mà Hoàng Huy đạt được chỉ còn 64 tỷ đồng; Trường Long còn 33 tỷ đồng và với TMT là 8 tỷ đồng. Mức lợi nhuận này không chỉ giảm đáng kể so với mức đỉnh hồi giữa năm mà còn giảm mạnh so với cùng kỳ 2014.

Lợi nhuận cũng "teo tóp" trong những quý cuối năm

Mặc dù kết quả kinh doanh mới chỉ ghi nhận sự đi xuống trong 2 quý gần đây nhưng điều này phần nào cho thấy thị trường ô tô tải đang có dấu hiệu bão hòa sau giai đoạn tăng trưởng nóng trước đó.

Với kết quả kém khả quan, không quá ngạc nhiên khi 3 cổ phiếu HHS, TMT, HTL đã có nhịp điều chỉnh khá mạnh trong thời gian gần đây. Trong đó, HHS tạo đỉnh vào giai đoạn tháng 6/2015, trùng với thời điểm doanh số các doanh nghiệp xe tải ở mức cao nhất.

Cổ phiếu ô tô tải điều chỉnh mạnh- HHS tạo đỉnh vào quý 2/2015

 

Có còn hấp dẫn để đầu tư?

Năm 2015, sản lượng tiêu thụ xe kỷ lục đã khiến ô tô là một trong những nhóm cổ phiếu có sóng lớn nhất trên thị trường.

Tuy vậy, sau một năm tăng trưởng nóng, dường như nhóm cổ phiếu ô tô tải đã không còn nhiều điểm hấp dẫn để đầu tư. Trong báo cáo triển vọng năm 2016 mới được công bố, CTCK BSC nhận định ngành ô tô nói chung vẫn được đánh giá khả quan, tuy nhiên tăng trưởng tiêu thụ trong phân khúc xe tải sẽ có sự chững lại đáng kể.

Quy định siết tải trọng là yếu tố thúc đẩy sự tăng trưởng nóng của nhóm ô tô tải trong năm 2015, tuy nhiên điều này khó có thể lặp lại trong năm 2016 khi chênh lệch cung cầu vận tải sẽ dần đi vào mức cân bằng. Bên cạnh đó, chính sách thuế nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt thay đổi làm giá xe nhập khẩu không còn quá hấp dẫn như trước đây.

Động lực cho sức tiêu thụ xe tải trong năm 2016 được BSC đánh giá đến từ nhu cầu thay xe hết niên hạn sử dụng. Theo Cục đăng kiểm Việt Nam, có 19,000 xe tải sẽ hết niên hạn sử dụng trong năm 2016, tăng mạnh từ mức 15,000 xe của năm 2015.

Trước khó khăn từ việc tiêu thụ xe tải, các doanh nghiệp đã có sự thay đổi trong chiến lược kinh doanh để thích nghi hơn trong tình hình mới như trường hợp Hoàng Huy mở rộng phân phối xe đầu kéo Mỹ hay TMT đã thành lập nhà máy lắp ráp xe Bus tại Hưng Yên, hợp tác phân phối xe với TaTa Ấn Độ.

Tuy nhiên, kỳ vọng vào sự tăng trưởng mạnh của nhóm ngành ô tô tải trong năm 2016 như những gì đã diễn ra năm trước đó có lẽ sẽ là điều khó xảy ra.

Hoàng Anh
Theo Trí thức trẻ/CafeF