Dự án đồng không nhà trống này nằm trong số những khu tái định cư lãng phí hàng trăm tỷ đồng vì điều kiện sinh hoạt chưa bảo đảm, không có việc làm, không có đất sản xuất vừa được đại biểu nhắc đến tại kỳ họp HĐND tỉnh Khánh Hòa vừa qua.

Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, tháng 10/2015 là hạn chót hoàn thành việc di dân về khu tái định cư Ninh Thủy (xã Ninh Thọ, thị xã Ninh Hòa) để bàn giao đất cho chủ đầu tư thực hiện dự án Trung tâm Điện lực Vân Phong I. Dự án ảnh hưởng 340 hộ ở thôn Ninh Yển (xã Ninh Phước), trong đó 100 hộ phải bố trí nơi ở, chủ yếu là đến khu tái định cư Ninh Thủy. Tuy nhiên, hiện nay chỉ có 6 hộ dân về đây sinh sống.

Ông Trần Văn Hương, một trong 6 hộ dân ở đây, cho biết nơi này buồn và bất an vì không có hàng xóm. Đàn gà nuôi hơn 10 con bị trộm hết. Vợ chồng ông phải có một người ở nhà, việc nuôi 3 con chỉ dựa vào một người khiến gia đình rất khó khăn.

Bà Nguyễn Thị Minh mới chuyển từ thôn Ninh Yển đến lại lâm cảnh bất ổn về kinh tế. Bà cho hay, trước đây, ở nơi cũ, vợ trồng tỏi thu nhập bình quân gần 40 triệu đồng/năm, chồng làm công nhân, cuộc sống rất ổn định. "Lên đây, không có đất canh tác, tôi quanh quẩn trông nhà, nuôi gà vịt, không dám đi đâu vì nạn trộm cắp. Trạm điện cạnh nhà còn bị trộm tháo”, bà than.

Khu tái định cư Xóm Quán (xã Ninh Thọ) rộng hơn 50 ha được Ban Quản lý Khu kinh tế Vân Phong đầu tư 394,6 tỷ đồng cũng chưa có hộ nào đến ở. Khu tái định cư Vĩnh Yên (xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh) theo kế hoạch dành cho hơn 100 hộ bị giải tỏa để xây dựng dự án cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong chỉ hơn một nửa số hộ dân đến. Thế nhưng do dự án bị thu hồi nên số hộ này hiện đã bỏ nhà về lại làng cũ.

Khu tái định cư Ninh Thủy đầu tư 427 tỷ đồng chỉ có 6 hộ về ở. Ảnh: Người lao động

Theo bà Đỗ Thị Dù, Chủ tịch UBND xã Ninh Phước, trong số 100 hộ dân ở Ninh Yển phải tái định cư vẫn còn 23 hộ chưa nhận đất, 25 hộ bàn giao mặt bằng. Đa số đều mua đất làm nhà ở địa phương khác, không muốn vào khu tái định cư vì  không có đất canh tác, không biết làm gì để sinh sống, nuôi con ăn học.

Khu tái định cư Ninh Thủy chỉ là bước đi đầu tiên cho việc giải tỏa trắng gần 1.500 hộ của xã Ninh Phước để nhường đất cho nhiều dự án lớn. Theo Ban quản lý Khu Kinh tế Vân Phong, dự án Nhà máy Nhiệt điện Vân Phong 1 được đề nghị đầu tư từ năm 2006 với diện tích gần 350 ha tại xã Ninh Phước, sau 10 năm vẫn chưa khởi công. Dự án cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong cũng “đứng hình” hơn 5 năm nay... Việc triển khai các dự án thiếu đồng bộ đã ảnh hưởng rất lớn đến người dân.

Các đại biểu HĐND tỉnh Khánh Hòa đề nghị UBND tỉnh này làm rõ việc ở nhiều khu tái định cư người dân xây nhà bị sụt lún, nứt nẻ. Câu hỏi đặt ra là tỉnh có giải pháp gì để giảm thiểu khó khăn cho người dân, giúp họ ổn định cuộc sống và có khảo sát về tình hình hỗ trợ việc làm cho người dân hay không?

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Võ Tấn Thái cho rằng các khu tái định cư trên địa bàn cơ bản đáp ứng được về cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, bố trí phù hợp với sinh hoạt và việc làm của người dân... Tuy nhiên, một số khu triển khai chưa được đồng bộ, chưa đáp ứng thỏa đáng nhu cầu người dân về hạ tầng xã hội, về chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm chưa đồng bộ không đáp ứng được yêu cầu lao động tay nghề cao, quỹ đất sản xuất cho những hộ dân thuần nông còn thiếu… "Đây là những khó khăn khách quan", ông nói.

Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, Lê Đức Vinh cho biết thời gian tới, tỉnh sẽ chỉ đạo giám sát chặt chẽ việc xây dựng khu tái định cư nhằm bảo đảm về hạ tầng cơ sở các dự án. Các địa phương có điều kiện cần quy hoạch quỹ đất dịch vụ hoặc quỹ đất nông nghiệp để đáp ứng phần nào nhu cầu chuyển đổi nghề nghiệp của người dân bị thu hồi nhiều đất và mất nguồn sống ổn định.

Sở Lao động - Thương binh và Xã hội hướng dẫn người dân bị thu hồi đất trong việc học nghề phù hợp với khả năng và tìm công việc ổn định tại nơi tái định cư. Các dự án phải thông qua ràng buộc, yêu cầu nhà đầu tư trong việc sử dụng lao động tại địa phương.

Thống kê của Ban quản lý Khu kinh tế Vân Phong, hiện tại đây có 5 khu tái định cư với diện tích hàng trăm hecta nhưng do khó khăn nhiều mặt nên nhiều dự án chậm triển khai.

(Theo Vnexpress)