Xe máy 2 giá gây thất thoát thuế lớn

Việc doanh nghiệp niêm yết giá xe máy một đường, bán ra một nẻo khiến cơ quan thuế thất thu cả hai đầu.

Nhiều mẫu xe tăng tiền phí trước bạ sau đợt điều chỉnh trị giá tính thuế ẢNH: NGỌC THẮNG

Bán cao, ghi hóa đơn thấp

Ghé vào một cửa hàng kinh doanh xe máy Honda trên địa bàn Q.10 (TP.HCM), nhân viên tại đây tư vấn cho chúng tôi giá mua xe SH loại 125 cc và 150 cc với nhiều mức khác nhau. Đơn cử, giá bao trọn gói tăng khoảng 3 ngày nay ở các dòng xe bán chạy như SH, Vision, Air Blade... với mức tăng từ 500.000 đồng đến hơn 1 triệu đồng/chiếc. Đối với xe SH 125 cc, giá bao trọn gói đã tính thuế trước bạ và ra biển số là 93,5 triệu đồng. Trong trường hợp khách hàng tự làm các thủ tục, giá 86,5 triệu đồng. “Nhưng giá ghi trên hóa đơn là 72,9 triệu đồng, chị đóng thuế sẽ thấp hơn so với giá 86,5 triệu đồng và được lợi 680.000 đồng”, nhân viên bán hàng nói. Tương tự, chiếc SH 150i có giá bao giấy tờ là 117,3 triệu đồng. Trong trường hợp khách hàng tự làm giấy tờ, công ty sẽ bán với giá 108,5 triệu đồng nhưng xuất hóa đơn với giá 86,4 triệu đồng.

Như vậy, một chiếc xe máy có đến 3 giá khác nhau và giá tính lệ phí trước bạ là giá thấp nhất. Với phí tính trước bạ xe ở mức 5%, một chiếc SH 125 có giá trên hóa đơn thấp hơn giá thực tế 13,6 triệu đồng, tương đương lệ phí trước bạ bị thất thoát là 680.000 đồng. Còn giá trên hóa đơn của chiếc SH 150 thấp hơn giá thực tế 22,1 triệu đồng, tương ứng với mức lệ phí trước bạ bị thất thoát là 1,1 triệu đồng.

Nhằm “bịt” lỗ hổng này, Bộ Tài chính vừa ban hành Quyết định 942 có hiệu lực từ ngày 24.5.2017 sửa đổi, bổ sung danh mục bảng giá tính lệ phí trước bạ ô tô, xe máy. Theo đó, nhiều dòng xe của các hãng được điều chỉnh tăng giá, đặc biệt giá xe của hãng Honda được điều chỉnh tăng giá tính lệ phí trước bạ mạnh nhất, từ 5,7 - 25,5 triệu đồng.

Không những Honda, Bộ Tài chính còn điều chỉnh giá tính lệ phí trước bạ của các dòng xe máy khác như Kymco, Piaggio, Suzuki, SYM, Yamaha. Ngoài ra, một số dòng ô tô cũng được điều chỉnh tính giá trước bạ trong đợt này như Audi, Bentley, BMW, Ford...

Một cán bộ ngành thuế cho biết chính tình trạng một xe có tới 2 - 3 giá là lý do bảng giá tính lệ phí được điều chỉnh tăng lên dựa trên giá các công ty cung cấp, qua đó tránh được chuyện lợi dụng của các cửa hàng bán xe ghi giá hóa đơn thấp hơn thực tế.

Theo quy định, cán bộ thuế căn cứ giá trên hóa đơn để tính lệ phí trước bạ, trong trường hợp giá trên hóa đơn thấp hơn giá trên bảng giá thì sẽ căn cứ tính lệ phí trước bạ theo giá trên bảng giá. Cửa hàng bán xe ghi giá trên hóa đơn thấp hơn giá thực tế với lời thuyết phục người tiêu dùng để đóng thuế thấp hơn là không chính xác.

Thí dụ, khách hàng mua xe SH 150i giá 108,5 triệu đồng mà hóa đơn chỉ ghi 86,4 triệu đồng, thực chất cơ quan thuế tính lệ phí trước bạ theo bảng giá điều chỉnh là 114 triệu đồng (tương đương 5,7 triệu đồng tiền lệ phí trước bạ tại TP.HCM). “Người tiêu dùng không được lợi gì nên khi bỏ tiền ra mua bao nhiêu thì ghi giá trên hóa đơn bấy nhiêu nhằm tránh những tranh chấp nếu có xảy ra”, cán bộ thuế cảnh báo.

Thất thoát thuế hàng trăm tỉ đồng

Năm 2016, Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy VN (VAMM), bao gồm 5 nhà sản xuất xe máy lớn tại VN: Honda, Yamaha, Piaggio, Suzuki và SYM bán ra thị trường 3,12 triệu chiếc, tăng 9,5% so với năm 2015. Trong đó, Honda VN chiếm khoảng 70% thị phần trong năm 2016 với khoảng 2,1 triệu xe bán ra; đứng thứ 2 là Yamaha VN với doanh số 840.000 xe, chiếm gần 27% thị phần... Số lượng xe trên không bao gồm số lượng xuất khẩu, nhập khẩu. Các hãng cũng không công bố cụ thể doanh số từng dòng xe. Nhưng trong năm qua, Vision được biết là một trong những mẫu xe tay ga được bán chạy nhất, với doanh số khoảng 375.000 chiếc.

Như vậy, so với giá tính lệ phí cũ (29,9 triệu đồng), thì với giá tính lệ phí mới ở xe Vision (36,6 triệu đồng), ước cơ quan thuế thu thêm được hơn 125 tỉ đồng.

Theo giám đốc một công ty kế toán, cách đây 7 - 8 năm, Cục Thuế TP.HCM đã từng tiến hành truy thu thuế một số công ty kinh doanh xe vì cho rằng các công ty bán xe giá thấp hơn thị trường, thấp hơn giá tối thiểu tính phí trước bạ. Có doanh nghiệp (DN) khởi kiện và tòa đã tuyên hủy quyết định truy thu này. “Giá tính lệ phí cũ chưa phù hợp, có thể ảnh hưởng đến nguồn thu nên cơ quan thuế điều chỉnh lại là đúng, với mục đích vừa thu được thuế hợp pháp, đúng với thực tế; vừa bịt lỗ hổng thất thoát thuế, khắc phục các trường hợp xuất hóa đơn dưới giá bán”, ông nói.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng một khi cơ quan thuế đã nắm được giá bán thực trên thị trường, thì việc điều chỉnh giá thực tế để tính lệ phí trước bạ là bước chỉnh sửa chính xác, bịt được lỗ hổng thất thoát thuế từ lâu nay. Theo đó, thuế bị thất thoát không chỉ ở khâu người tiêu dùng được hưởng lợi khi nộp phí trước bạ thấp hơn, mà còn “bốc hơi” ở DN bán xe. “DN kê khai theo hóa đơn thì đó mới là doanh thu danh nghĩa, thấp hơn mức thực tế. Vì vậy, mức thuế thu nhập DN 20% đóng trên doanh thu “ảo” thấp hơn trên thực tế, nhà nước bị thất thoát thuế cả hai đầu”, ông phân tích.

Ông Long cũng bác bỏ nỗi lo của nhiều người cho rằng việc tính lệ phí trước bạ trên giá thị trường có thể “neo” giá các loại xe ở mức cao, có chiều hướng kích giá đi lên, gây thiệt hại cho người tiêu dùng. “Đây là giá thực tế người tiêu dùng mua, nên không thể có chuyện “neo giá”. Hơn nữa, giá bán còn dựa vào cung cầu, tăng giá lên nữa thì người tiêu dùng không mua, hoặc chọn một dòng xe khác hợp với nhu cầu và khả năng tài chính hơn”, ông nói.

Luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, phân tích hãng xe thường bán buôn, và đưa ra giá đề xuất công khai trên website cho từng mẫu xe, thí dụ 1 xe máy giá đề xuất 36 triệu đồng, nhưng người mua sẽ không mua được với giá này ở cửa hàng, mà sẽ phải mua với giá cao hơn. Nhưng giá 36 triệu đồng lại là giá thể hiện trong hóa đơn, khiến cơ quan thuế đã thất thoát thuế trong thời gian dài. Vì vậy, cơ quan thuế khắc phục những lỗ hổng này để tránh bị lợi dụng trốn thuế.

Bảng điều chỉnh giá tính thuế đối với 6 mẫu xe máy sản xuất, lắp ráp trong nước (ĐVT: triệu đồng)

 

Hồng Sương - Thanh Xuân
Theo Thanhnien.vn