(Tin kinh te)

Rạng sáng 5-10 (giờ VN), đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) về kinh tế, thương mại sắp chạm đích sau khi các nước có đột phá về bản quyền thuốc sinh học.

Bộ trưởng Kinh tế Nhật Akira Amari thông báo kết quả đàm phán Ảnh: AFP

Washington hi vọng Trung Quốc dù không là thành viên vẫn buộc  tuân thủ các tiêu chuẩn TPP.

Theo AFP, Bộ trưởng Kinh tế Nhật Akira Amari cho biết sau nhiều giờ đàm phán căng thẳng ở Atlanta (Mỹ), cuối cùng bộ trưởng thương mại Mỹ và Úc đã giải quyết được những khác biệt sâu sắc về bản quyền thuốc sinh học (thuốc thế hệ mới sản xuất bằng công nghệ sinh học).

Luật pháp Mỹ quy định các công ty dược phẩm được hưởng quy chế bảo vệ bản quyền thuốc sinh học trong 12 năm. Tuy nhiên phần lớn quốc gia trên thế giới chỉ quy định thời gian bảo hộ là năm năm. Tại Atlanta, phía Mỹ chấp nhận hạ thời gian bảo hộ xuống tám năm.

Tuy nhiên Úc và năm quốc gia khác cương quyết đòi mức 5 năm vì lo ngại thời gian bảo hộ quá lâu sẽ cản trở sự phát triển của thuốc phiên bản giá rẻ, khiến giá thuốc tăng cao, ảnh hưởng tiêu cực đến người tiêu dùng ở các nước nghèo.

Bộ trưởng Nhật Amari cho biết các bên đã đạt được một cơ chế để giải quyết vấn đề này. “Chúng tôi đang chuẩn bị để công bố thỏa thuận TPP trong chiều nay (ngày 4-10 giờ Mỹ ở Atlanta)” - Bộ trưởng Amari khẳng định.

Ông Amari cho biết đã gọi điện thông báo cho Thủ tướng Nhật Shinzo Abe về diễn biến đàm phán và ông Abe rất hài lòng với kết quả này. Các nguồn tin khác từ Atlanta cho biết các chi tiết của thỏa thuận về bản quyền thuốc sinh học vẫn đang được gút lại với phản hồi từ phía các nước như Chile và Peru.

Đàm phán TPP tại Atlanta kéo dài căng thẳng suốt năm ngày qua. Với TPP, chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama đặt mục tiêu xây dựng nền tảng của “các quy định thương mại thế kỷ 21”, lập các tiêu chuẩn về thương mại, đầu tư, bản quyền sở hữu trí tuệ… 

Những tiêu chuẩn mà các quốc gia không TPP, nhất là Trung Quốc, sẽ phải tuân thủ

Theo New York Times, TPP được xem là thỏa thuận thương mại khu vực lớn nhất trong lịch sử, hứa hẹn trở thành mô hình sẽ thiết lập tiền lệ cho hoạt động thương mại toàn cầu và các tiêu chuẩn liên quan tới người lao động.

Sắp tới đây các thỏa thuận đạt được trong TPP sẽ phải đối mặt với nhiều tháng tranh luận tại Quốc hội Mỹ về việc thông qua.

Hiệp định TPP với tám năm tiến hành thương thuyết, đàm phán giữa Mỹ và 11 quốc gia ven Thái Bình Dương hướng tới gỡ bỏ dần hàng ngàn rảo cản thuế quan và phi thuế quan trong thương mại.

TPP cũng sẽ thiết lập các nguyên tắc đồng bộ trong các vấn đề sở hữu trí tuệ của các doanh nghiệp, cởi mở thông tin trên Internet, ngăn chặn nạn buôn bán động vật hoang dã và các hoạt động phá hủy môi trường.

Những thỏa thuận khó khăn nhất liên quan tới nội dung TPP đã đạt được vào sớm ngày 4-10 sau rất nhiều cuộc tranh luận gay gắt đe dọa thất bại vòng đàm phán năm ngày tại Atlanta.

Các thỏa hiệp cuối cùng được đưa ra liên quan tới sự bảo hộ thương mại với các loại tân dược của nhiều hãng dược phẩm, mở cửa thêm thị trường cho sản phẩm sữa, đường, từ từ gỡ bỏ các loại thuế nhập khẩu với ô tổ sản xuất tại Nhật và bán tại Bắc Mỹ.

Nếu được Quốc hội Mỹ thông qua vào đầu năm tới, TPP sẽ góp thêm một thành tựu vào bảng thành tích trong giai đoạn cầm quyền của tổng thống Mỹ Barack Obama.

Chính quyền tổng thống Obama mong muốn thỏa thuận này sẽ tạo nên nền tảng cho “các nguyên tắc thương mại của thế kỷ 21”, thiết lập những tiêu chuẩn về thương mại, đầu tư, sở hữu trí tuệ để rốt cuộc các quốc gia không phải thành viên TPP, nhất là Trung Quốc, cũng sẽ phải tuân thủ.